Yatsenyuk: Diyaloğa hazırız
Obama'yla görüşmesinin ardından Yatsenyuk Kırım için Rusya'yla diyaloğa hazır olduğunu açıkladı. Avrupa Birliği ise Rusya'ya yaptırımların çerçevesini belirledi.
Yatsenyuk Rusya ile Kırım üzerine diyalog ve müzakerelere hazır olduklarını ifade etti.
Kırım'da nasıl bir siyasi çözüm olabileceği sorulan Yatsenyuk, "Biz Ukrayna olarak özerk bir Cumhuriyet olan Kırım'a daha fazla hak tanımak üzere bir diyalog sürecini başlatmaya hazırız. Vergiler konusuyla başlayıp, dil sorunuyla ilgili diğer konuları görüşebiliriz." dedi.
Avrupa Birliği (AB) ise Soğuk Savaş'tan beri Rusya'ya uygulayacağı ilk yaptırımların çerçevesini belirledi. Reuters haber ajansının gördüğü metine göre, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü tehdit eden, ismi henüz belirlenmemiş bazı kişilere seyahat yasağı gelecek ve mal varlıkları dondurulacak.
Almanya Başbakanı Angela Merkel eğer diplomatik bir gelişme kaydedilmezse Pazartesi günü itibariyle yaptırımların uygulanacağını açıkladı.
Oval Ofis'teki görüşmenin ardından açıklama yapan Obama, Başbakan Yatsenyuk’un bu sürecin bir parçası olduğunu, olağanüstü cesaret gösterdiğini ve şiddet içermeyen ilkeleri benimsediğini kaydetti.
Ukrayna’nın şu anda karşısındaki en büyük zorluğun, egemenliği ve toprak bütünlüğüne yönelik tehdit olduğunu belirten Obama, Rusya’nın oradaki üssünün dışına çıkarak Kırım’a baskınını uluslararası kanunların ve Rusya’nın imzaladığı anlaşmaların ihlali olarak değerlendirdiklerini hatırlattı.
Obama, “Egemenlik ve toprak bütünlüğünün korunması noktasında Ukrayna’nın ve Ukrayna halkının yanında duracağımızı açıkça belirttik” dedi.
Rusya ile Ukrayna arasındaki tarihi bağların farkında olduklarını ve bunu bilen Ukrayna hükümetinin bu konuyu diplomatik yollarla çözmek için Rusya ile doğrudan iletişime de geçtiğini belirten Obama, Başbakan Yatsenyuk'un Ukrayna’nın dışındaki bir ülkenin, kendilerine diktede bulanamayacağı noktasında haklı olduğunu söyledi. Obama, anayasal süreç ve seçimler olduğunu ve bunların Kırım bölgesinde farklı düzenlemelere de yol açabileceğini ama bunların “kafalarına silah dayanarak yapılamayacağını” vurguladı.
ABD olarak Rusya ile görüşmelerde bulunduklarını da belirten Obama, şunları kaydetti:
"Rusya'ya şunu söylemeye devam edeceğiz, eğer şu anda izledikleri yolu izlemeye devam ederlerse, sadece biz değil Avrupa Birliği ve uluslararası toplum, Rusya'ya uluslararası kanunları ihlal etmesinin ve Ukrayna’nın haklarına tecavüzünün bedellerini ödetme yoluna başvurmak zorunda kalacak. Başka bir yolu da mümkün ve umarım Devlet Başkanı Putin bu yolu izlemeye isteklidir. Ama bunu takip etmezse, uluslararası toplumun, ülkenin birliği ve toprak bütünlüğü noktasında Ukrayna hükümetinin yanında güçlü biçimde duracağına yönelik güvenim tam."
Ukrayna’nın içinden geçtiği dönemdeki ekonomik sıkıntılarına yardım etmek için IMF’nın desteğinin yanı sıra ABD’nin 1 milyar dolar desteği olacağını belirten Obama, bir soru üzerine, “Kırım'daki referandumu reddediyoruz. Bunun meşruluğunu reddediyoruz. Ukrayna anayasasına aykırıdır” dedi.
Rusya’nın bu konuda İskoçya örneğini vermeye çalıştığını hatırlatan Obama, tüm benzer konularda referandum kararlarının, uzun ve müzakereli bir sürecin ardından ulusal hükümetler tarafından alındığına dikkati çekti. Obama, “Bunlar öyle iki-üç gün içinde olan, dışarıdan askerlerin bölgenin yönetimi ele geçirmesinden sonra olmuş şeyler değildir” diye konuştu.
Obama, Rusya’nın müdahalesine finansal ve ekonomik neticeler uygulamak için altyapıyı şimdiden kurduklarını ama güçlü tercihlerinin konuyu diplomatik yollardan çözmek olduğunu bildirdi.
Ukrayna’nın ya Batı'yı ya Rusya’yı seçmesi gerektiği gibi yaklaşımların mantıklı olmadığını belirten Obama, günün sonunda bunun Rusya’nın da çıkarına olmadığını kaydetti.
Ukrayna Başbakanı Arseniy Yatsenyuk ise, "Rusya’yı uluslararası yükümlülüklerine uymaya, askerlerini geri çekmeye ve silahlar, askerler, tanklar olmadan diplomasi ve siyasi araçlarla diyaloğa başlamaya çağırıyoruz” dedi.
Ukrayna hükümeti olarak Rusya ile görüşmeye açık olduklarını belirten Yatsenyuk, tüm uluslararası yükümlülüklerine bağlı olduklarını da bildirdi.
Ukrayna için gerçek reformların yapılması yolunu izlediklerini ifade eden Yatsenyuk, Ukrayna ile Avrupa Birliği arasında siyasi katılım anlaşmasının muhtemelen önümüzdeki hafta imzalanacağını açıkladı.