Kirli Hava Sağlığı Tehdit Ediyor

Günümüzde, her geçen gün artan çevre sorunlarının başında gelen hava kirliliği, geleceğin dünyasını ciddi bir şekilde tehdit ederek, ekolojik tehlikelerle karşı karşıya bırakıyor. Medical Park Gaziantep Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Demet Çetin, hava kirliliğinin neden olduğu sağlık sorunlarına karşı uyarılarda bulundu.Temiz hava içerisinde yüzde 78 azot, yüzde 21 oksijen ve yüzde 1 oranında da diğer gaz, toz, su buharı gibi maddeler bulunuyor ve bu oranlara havanın doğal bileşenleri deniliyor. İşte bu doğal hava bileşenleri oranlarının değişmesi sonucu havada yabancı maddelerin insan sağlığına, canlı yaşamına ve ekolojik dengeye zararlı olabilecek yoğunluk ve sürede bulunması havanın kirlenmesine yol açıyor.Medical Park Gaziantep Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Demet Çetin, “Dünya Sağlık Örgütü 17 Ekim 2013 tarihinde dünya ölçeğinde yaptığı açıklamada, hava kirliliğinin çok önemli bir kanser nedeni ve yine kansere bağlı ölümlerin de önemli nedenlerinden birisi olduğunu açıklamıştır. Bu bilgiler ışığında hava kirliliğinin başta akciğer olmak üzere çok çeşitli organlar için kanserojen tehdit olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca kirli hava, insanlarda solunum yolu hastalıklarının artmasına da sebep olmaktadır” şeklinde konuştu.Uzm. Dr. Demet Çetin, hava kirliliğinin kaynaklarına göre üçe ayrıldığını belirterek, şu açıklamaları yaptı:“Özellikle ekonomik gelişmişlik açısından az gelişmiş veya gelişmekte olan ülke ve bölgelerde insanların ısınma amaçlı, düşük kalorili ve kükürt oranı yüksek kömürlerin yaygın olarak kullanması ve yanlış yakma tekniklerinin uygulanması hava kirliliğine yol açmaktadır.Dünya genelinde hızlı nüfus artışı ve gelir düzeyinin yükselmesine paralel olarak, sayısı hızla artan motorlu taşıtlardan çıkan egzoz gazları, hava kirliliğinde önemli bir faktör olarak rol oynamaktadır.Özellikle gelişmekte olan ülkelerde sanayi tesislerinin kuruluşunda yanlış yer seçimi, çevrenin korunması açısından gerekli tedbirlerin alınmaması (baca filtresi, arıtma tesisi olmaması vb.), uygun teknolojilerin kullanılmaması, enerji üreten yakma ünitelerinde vasıfsız ve yüksek kükürtlü yakıtların kullanılması hava kirliliğine sebep olur.”“Özellikle kırsal kesimde, tandırlarda yakılan odun, tezek ve saman gibi katı yakıtlardan çıkan gazların oluşturduğu iç ortam kirliliği KOAH'a neden olmaktadır” diyen Dr. Demet Çetin, açıklamasını şöyle sürdürdü:“Hava kirliliği iç ve dış ortam kirliliği olarak ikiye ayrılmaktadır. İç ortam hava kirliliği; odun, tezek ve saman gibi katı yakıtların pişirme ve ısınma amacıyla kullanılması sonucunda ortaya çıkmaktadır. İç ortam hava kirliliği, yılda en az iki milyon kişide erken ölümlere neden olmaktadır. Bu ölümlerin büyük kısmı da solunum hastalıklarından kaynaklanmaktadır.Özellikle çocukluk çağındaki zatürreler bu kirlilik sonucu ortaya çıkmaktadır. Erişkinlerde özellikle KOAH, astım, bronşit, tansiyon ve akciğer amfizemi denilen hastalıklar sonucu yaşanan ölümler de iç ortam hava kirliliğine bağlıdır. KOAH’ın sigaradan sonraki en büyük nedeni iç ortam hava kirliliğidir. Tandır kullanılan evlerde yaşayanlar çok ciddi oranda duman ve gaza maruz kalmaktadır. Bunun sonucunda da bu kişilerde solunum yolu hastalıkları görülmektedir.”Dr. Demet Çetin, “İç ortam hava kirliliği, özellikle savunma sistemi henüz gelişmemiş olan bebeklerde ve çocuklarda üst ve alt solunum yolu hastalıkları ile zatürreye sebep olabilmektedir. Çocuklardan sonra iç ortam hava kirliliğinden en çok kadınlar etkilenmektedir. Kadınlar yemek pişirirken ve katı yakıtları tandır ya da sobada yakarken gazlara daha çok maruz kalmaktadır. Hiçbir şekilde sigara ile ilgisi olmayan kırsal kesimdeki kadınlarda KOAH dediğimiz nefes darlığı, müzmin bronşit, amfizem hastalığı, tansiyon gibi problemler ortaya çıkmaktadır” şeklinde konuştu.Medical Park Gaziantep Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Demet Çetin hava kirliliğini önlemek için alınacak tedbirleri ise şöyle sıraladı.“Sanayi tesislerinin bacalarına filtre takılması sağlanmalı, ayrıca sanayi kuruluşları yer seçimi düzenli yapılmalı. Evleri ısıtmak için yüksek kalorili kömürler kullanılmalı, her yıl bacalar ve soba boruları temizlenmeli. Pencere, kapı ve çatıların izolasyonuna önem verilmeli. Kullanılan sobaların standartlara uygun olmasına dikkat edilmeli. Doğalgaz kullanımı yaygınlaştırılarak, özendirilmeli. Kalorisi düşük olan ve havayı daha çok kirleten kaçak kömür kullanımı engellenmeli. Kalorifer ve doğalgaz kazanlarının periyodik olarak bakımı yapılmalı. Kalorifercilerin yakma teknikleri için eğitim programlarına katılımı sağlanmalı. Yeni yerleşim yerlerinde merkezi ısıtma sistemleri kullanılmalı. Toplu taşıma araçları yaygınlaştırılmalı, İnsanlar toplu taşımacılığa özendirilmeli, yakıt olarak kullanılan doğal gazın toplu ulaşım araçlarında kullanılması yaygınlaştırılmalıdır. Sanayi tesisleri kurulurken yeşil alanlar artırılmalı, planlanmalı, sanayi atıklarının yeterince filtre edilmeden havaya verilmesi önlenmelidir. Kentlerde arabaların egzozlarından kaynaklanan kirliliğin azaltılması için önlemler alınmalıdır. Bu kirleticiler kış aylarında ozon oluşmasına neden olduğu için canlıların solunumunu güçleştirir. Ormanların tahribatı önlenmeli, ağaçlandırma çalışmalarına hız verilmelidir.”