Kış Geldi, Karbonmonoksit Zehirlenmelerine Karşı Dikkat

Türkiye’de bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri hemen her yıl kış aylarında tehlikeli boyutlara ulaşıyor. Özellikle alçak basınçlı, lodoslu havalarda her yıl onlarca kişi sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenerek hayatını kaybediyor. Baca, soba ve şofben kullanımında alınacak tedbirlerin bu tür felaketlerle karşılaşmamak için çok önemli olduğuna değinen Trabzon Halk Sağlığı Müdürü Dr. Köksal Hamzaoğlu, özellikle lodosun etkili olduğu günlerde soba yakma hususuna dikkat etmenin hayati önem taşıdığını söyledi.

Trabzon Halk Sağlığı Müdürü Dr. Hamzaoğlu, karbonmonoksit zehirlenmelerinin sıklıkla, kapalı ortamlardaki açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana geldiğine dikkat çekti. Karbonmonoksitin renksiz, kokusuz, yanıcı ve zehirli bir gaz olduğuna değinen Hamzaoğlu, solunum yolu ile vücuda giren gazın doğrudan kana geçerek oksijen alımını engellediği, zehirlenme ve ölüme neden olduğunu belirtti. Karbonmonoksit zehirlenmelerine kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmazsa ölümle sonuçlanabileceğine vurgu yapan Hamzaoğlu, alınacak küçük ama önemli tedbirlerle bu tür kazaların önüne geçilebileceğine işaret etti. Hamzaoğlu, özellikle lodoslu havalarda yanan sobanın yatmadan önce mutlaka söndürülmesi gerektiğinin altını çizdi.

Dr. Hamzaoğlu, bu tür kazalar karşı uyulması gereken kuralları ise şöyle sıralıyor:
- Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına, garanti ve garanti süresine dikkat edilmeli.
- Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalı.
- Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli.
- Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı.
- İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbonmonoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıntın üstten yanması sağlanmalı.
- Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmeli.
- Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı.
- Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı.
- Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli.
- Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından bir metre daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı.

ŞOFBEN KULLANIMINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

- Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan şofben asla çalıştırılmamalı.
- Şofbenin monte edileceği mekan yeterli büyüklükte olmalı, mümkünse banyo yerine balkona veya başka bir havadar mekana takılmalı.
- Şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalı.
- Bacalar yatak odalarından, merdiven sahanlığından, bina girişlerinden, havalandırma boşluklarından, çatı arasından, banyo ve tuvaletten geçirilmemeli.
- Konutlarda gaz kaçaklarına karşı uygun yerlerde detektör bulundurulmalı.