Kişisel özellik nedir? Kişilik oluşumunda davranışlarımızı hangi faktörler belirler?

İnsanlar çekingen, dışadönük, neşeli, sakin ya da farklı çeşitli özelliklerle donatılmış olabilirler. Tüm özellikler bir nedene bağlı olarak ortaya çıkar. Ailede yaşanan, çocukluktan gelen bazı durumlar ya da olaylar insanların kişiliklerini şekillendiren etkenlerdir. Alınan eğitimden aile arasındaki ilişkilere kadar her şey kişisel özelliklere etki olarak kabul edilir.

Kişisel özellik nedir?

Bir kişinin çeşitli duygu, düşünce, davranış ya da tutumlarını belirleyen, o kişiyi diğer başka insanlardan ayıran özelikler, onun kişiliğini şekillendiren ve oluşturan bireysel özeliklerdir ve o kişiye özgüdür. Kişilerin insanlara nasıl tepki verdiğini hangi durumları ve olayları nasıl karşıladığını o kişilerin kişilik özellikleri belirler.

Kişisel özellikler çoğun zaman kalıcı olarak kabul edilse de çeşitli nedenlere bağlı olarak değiştiği ya da geliştirdiği de görülebilir. Zaman içinde kişide belirginleşen unsurlar kişisel özellikler olarak kabul edilmiştir. Kişisel özellikler genel olarak iki farklı kategoride sınıflandırılmıştır. Bunlardan biri duygusal denge ya da diğer adı ile stabilite diğeri ise dışa ve içe dönüklük durumlarıdır.

İnsanların içe ya da dışa dönük olmaları, sosyal ortamlarda nasıl davrandıkları ve ne hissettikleri ile ilgilidir. Bir kişi sosyal etkinliklerden keyif alabileceği gibi sosyal ve kalabalık ortamlarda mutsuz ve huzursuz da hissedebilir. Dışa dönük bir kişilik özelliği varsa insanlarla rahatlıkla iletişim kurabilir. Ancak kişi içe dönükse etkinliklere katılmamayı tercih eder. Katılmak durumunda kaldığı zamanlarda ise bir an önce o ortamdan ayrılmak ister ve huzursuz olur.

Empati, liderlik özeliği, sorumluluk sahibi olma, sanır, yaratıcılık, güven vermek, esneklik, dürüstlük gibi durumlar kişilik özellikleridir ve herkeste farklı şekilde ve farklı seviyelerde ortaya çıkabilir ya da hiç olmayabilir.

Kişilik oluşumunda davranışlarımızı hangi faktörler belirler?

İnsanların kişiliklerinin oluşmalarında çeşitli faktörler etkili olur. Genetik özellikler ya da çevresel etkiler kişilerin kişilik özelliklerinin gelişmesinde son derece etkilidir. Biyolojik, çevresel, sosyolojik ya da toplumsal etmenler kişilik oluşmasında davranışları etkileyen faktörlerden bazılarıdır. Bunlar dışındaki faktörler şu şekilde sıralanabilir:

• Genetik faktörler ve genetik yapı kişiliklerin temel özelliklerinin şekillenmesinde son derece önemlidir. Yapılan araştırmalara göre bazı kişilik özelikleri genetik temelli olarak belirlenmiştir. Bazı kişiler doğuştan gelen etki ile daha dışa dönük ya da daha enerjik olabilmektedirler.
• Çocuklukta yaşanan olaylar ya da aile deneyimleri kişilik üzerinde son derece etkilidir. Aile içindeki ilişkiler, çocukluk deneyimleri kişilerin özgüvenlerinin gelişmesinde de etkilidir. Bu da kişilik özellikleri üzerinde etkili olduğu anlamına gelir.
• Toplumsal ve çevresel etkiler de kişilik özeliklerini şekillendirmede etkilidir. Eğitim hayatı, arkadaş çevresi, sosyal normlar ya da içinde yer alınan grupların dinamikleri de bireylerin hem davranışlarını hem de düşüncelerini derinden etkiler.
• Psikolojik faktörler de kişisel özelikler açısından son derece etkilidir. Kendilik kavramı, benlik saygısı ve özgüven de psikolojik faktörler arasında kabul edilir. Tüm bunlar bireylerin kişisel özelliklerinin oluşmasında etkilidir.
• Dış etkiler ve yaşamsal deneyimler de kişisel özelliklerin oluşmasında etkilidir. Zorluklarla başa çıkabilme yetisi, değişen yaşam koşullarına uyum sağlama gibi durumlarda bireyin tepkileri ve tavırları onun kişisel özellikleridir.
• Sosyal etkileşimler de kişisel özeliklerdeki etkili faktörlerdendir. İnsanların birbirleri ile olan ilişkileri kişisel özeliklerin gelişmesinde ve oluşmasında etkili kabul edilir.