Kişnişin faydaları nelerdir? Hangi hastalıklara iyi gelir? Nasıl tüketilir?

Latince ismi "coriandrum sativum L" olan kişniş, genellikle mutfaklarda ve tıbbi alanda alternatif tedavi yöntemi olarak kullanılır. Maydanozgiller ailesinden olan kişnişe halk arasında aş otu da denir. Adı sıklıkla duyulsa da pek fazla kişi tarafından bilinmeyen kişniş aslında eski dönemlerden bu yana hekimler tarafından bazı sağlık problemlerinin tedavisinde kullanılan bir bitkidir. Akdeniz ikliminde yetiştirilmek için uygun olmasının yanı sıra Asya ve Afrika'da da yetiştirilebilir.

Tohumları ve üst kısımları, petroselinink asit bakımından zengin olan lipidlerin potansiyel kaynağıdır. Aynı zamanda yüksek esansiyel yağlar içerir. Antioksidan, antidiyabetik, antimikrobik, antiepileptik, antihipertansif, antidepresan, antiepileptik, nöro koruyucu, diüretik ve antimutajenik özellikleriyle eşsiz bir şifa kaynağıdır. Yaprakları protein, C vitamini ve K vitamini bakımından çok zengindir. Az miktarda da potasyum, kalsiyum, fosfor, tiamin, karoten ve niasin içerir.

Olgunlaşma dönemi ağustos ve eylül aylarıdır. Bu nedenle bu aylarda tazesini bulup tüketmek daha faydalıdır. Ülkemizde en çok Burdur, Isparta ve Konya'da yetişen kişnişin, en çok tohum kısımları kullanılır ve genellikle tohumları kurutularak toz haline getirildikten sonra tüketilir.

Kişnişin Kalorisi ve Besin Değeri

Miktar: 100 g

Kalori (kcal): 22

Yağ (g): 0.5

Karbonhidrat (mg): 3.7

Protein (g): 2.1

Kişnişin Faydaları

Yaprağından tohumuna kadar her şekilde tüketilmeye uygun olması sebebiyledolayı, her evde mutlaka bulunması gereken bir bitkidir. Bu değerli bitkinin faydaları da oldukça fazladır.

1. Kolesterolü düşürür

İçeriğinde bulunan linoleik asit, palmitik asit, oleik asit, stearik asit, askorbik asit gibi maddeler, kandaki kolesterol seviyesinin azalmasında etkilidir. Kalp krizine ve felçlere neden olan ciddi derecedeki kardiyovasküler problemlerin oluşmasına engel olurken, LSD (kötü kolesterol) seviyesini de azaltmaya yardımcıdır. Sağlıklı kolesterolü (HDL) yükselterek de kolesterol seviyesini dengelemede oldukça etkilidir.

2. Cilt iltihaplarına iyi gelir

Kişnişin cilde faydaları oldukça fazladır. Linoleik asit ve sinel asit gibi uçucu yağlar içerir. Aynı zamanda içeriğinde bu yağlardan başka 11 uçucu yağ da mevcuttur. Bu faydalı bileşenler, antiartritik ve antiromatizmal etkiler gösterir. Böylece şişlik ve ödemlerin iyileşmesine yardımcı olur. Ayrıca içeriğindeki bazı bileşenler, vücuttaki fazla suyun idrar yolu ile atılmasına yardım eder. Deri iltihabı nedeniyle meydana gelen cilt sorunlarının tedavisinde de etkilidir. Öncelikle iyi bir temizleyici olmasıyla bilinen kişniş, iltihaplı cilt yaralarına da iyi gelir. Aynı zamanda sivilce ve akne oluşumunun önüne geçer.

3. Kan basıncına etki eder

Hipertansiyon hastaları için oldukça faydalıdır. Kan basıncını azaltarak tedaviye destek sağlar. Kolinerjik etkileşimi ve kalsiyum iyonları, perifer ve merkezi sinir sisteminde asetilkolin adıyla bilinir. Bu iki madde arasında bir etkileşim olur ve bu etkileşim sayesinde damar gerginliği rahatlatılarak pek çok hastalık önlenebilir.

4. Kalp sağlığı için önemlidir

Kalp sağlığı için pek çok faydası vardır. Kolesterol seviyelerini düzenleyerek kan basıncını dengeler ve kalp sağlığını destekler. İçerisinde bulunan yüksek antioksidanlar sayesinde kalp fonksiyonlarının sağlıklı çalışmasını sağlar.

5. Sindirim sistemine yardımcı olur

Mide sorunları için oldukça faydası bulunan kişniş, hazımsızlığa iyi gelir. Mide sağlığının korunmasında ve midenin fonksiyonlarını yerine getirmesinde oldukça fayda sağlar ve sindirime destek olur. Sindirim sistemi problemlerinden kurtulmak için yemeklerde kişniş yaprağı kullanılabilir.

6. Kanseri önler

Antioksidan özelliği sayesinde kanser oluşumunu engeller ve tedavisine destek olur. Kökünden elde edilen ekstraktın, yapılan araştırmalarda kanserli hücreleri yok edici ve DNA hasarını önleyici nitelikte olduğu tespit edilmiştir.

7. Enfeksiyonlarla savaşır

İçeriğindeki uçucu yağlar sayesinde, en az antibiyotik bileşikleri kadar etkili bir antimikrobiyal etki gösterir. Bu faydalı bileşikler özellikle özünde, taze ve pişmemiş kişniş yapraklarında bulunur. Yaprakları bakteri, mantar ve maya enfeksiyonlarının tedavisinde tercih edilir.

8. Kansızlığa iyi gelir

Kanda bulunan demir eksikliği nefes darlığı, kalp çarpıntısı ve aşırı yorgunluğa sebep olur. Kişnişin içeriğinde bulunan demir, anemi hastalığı için tedavi edici özellik gösterir. Aynı zamanda kemik sağlığını da destekler.

9. Stresi azaltır

Endişe ve anksiyete sorunları panik atak hastalığına kadar varır. Bu gibi durumlarda kişniş tüketmek, sinirleri yatıştırır ve stres semptomlarını en aza indirir. B vitamini bakımından da çok zengin olan kişniş, zihin açıcı özellik gösterir ve beyni korur.

Kişniş Zayıflatır mı?

Kişniş pek çok hastalığa iyi gelen bir bitkidir. Bunun yanında kadınların en çok merak ettiği konu kişnişin kilo problemlerine çözüm olup olmadığıdır. Ancak kişnişin özellikle ilaç sanayisinde tatlandırıcı olarak kullanılması, yemeklerde ve tatlılarda da güzel kokusundan dolayı fazlaca tercih edilmesinden ötürü iştah açıcı özelliği olduğu söylenir, bu da kilo alımına sebep olabilir.

Kişniş Nasıl Tüketilir?

• Çayı oldukça fazla kullanılır. Alternatif tedavilerde şifa olarak görüldüğü için hekimler tarafından sıklıkla önerilir.
• Kişnişin sapları ve taze yaprakları salata yapımında kullanılır, kökü ise baharat olarak kullanılır. Aynı zamanda tohumundan da kurutularak baharat elde edilebilir.
• Kişniş hangi yemeklerde kullanılır; et yemeklerinde, pilavda, çorbalarda, zeytinyağlılarda ve hatta pastalarda bile kullanılabilir.
• Kişnişin yağının da şifa kaynağı olduğu bilinir ve genel sağlık için oldukça faydalıdır. Ancak kullanım dozu ile ilgili bir bilgi bulunmadığı için dikkatli kullanılmalıdır.

Kişniş Benlere Nasıl Uygulanır?

Benlerden muzdarip olan kişiler için kurtarıcıdır. Öğütülmüş kişniş, bastırmadan, benlerin olduğu bölgeye nazikçe masaj yaparak uygulanır. Sonrasında ise yüz ılık su ile yıkanır. Bu kürün, 1 gün arayla 3 defa uygulanması benlerden kurtulmaya yardımcı olur.

Kişnişin Zararları

• Bazı alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Aşırı güneş hassasiyeti olan kişilerde ve cilt kanserinin varlığında tüketilmesi tehlikelidir.
• Devamlı olarak yüksek miktarda tüketimi, kadınlar üzerinde ishal, mide ağrısı, cilt kararması, regl kanamasında anormallik, depresyon ve dehidratasyon sorunlarına neden olabilir.
• Dereotu, rezene, kimyon, anason gibi maddelere karşı duyarlı olan kişilerde kişniş tüketimi sonucu alerjik reaksiyon gözlenebilir.
• Düşük kan basıncına neden olabilir ve kan basıncı düşük olan kişilerde tehlikeli yaratabilir. Dikkatli tüketilmelidir.
• Kan şekerini düşürdüğünden dolayı, cerrahi bir operasyon geçirilmeden 2 hafta öncesinde tüketimine son verilmelidir.
• Uzun süreli aşırı tüketimi sonucu içeriğinde yağ bileşenleri karaciğerin işleyişini etkileyip karaciğere zarar verebilir. Safra salgısının aşırı salgılanmasına da neden olabilir.