Kızılelma Mağarası'nda Kirliliğe Tepki

Durmuş SEVİNDİK- Hamza DEMİR/ZONGULDAK, (DHA) - ZONGULDAK'ın Kilimli İlçesi'ne bağlı Gelik Beldesi'nde, yakınındaki kömür ocakları ve çöp döküm alanından gelen atıklarla dolan 6 bin 630 metre ile Türkiye'nin en uzun mağaralarından Kızılelma Mağarası'nda çalışma yapılmaması doğaseverlerin tepkisini çekti. Milyonlarca yıl önce oluşan sarkıt ve dikitleri, içinden geçen deresi, gölleri ile dikkat çeken, treking, yürüyüş, iple tırmanma gibi aktiviteler için uygun özelliklere sahip Kızılelma Mağarası, adeta kaderine terk edildi. 1990'lı yılların sonuna kadar doğa severlerin ilgi odağı olan mağaranın doğal yapısı, 2000'li yıllardan itibaren faaliyet göstermeye başlayan özel maden şirketlerine ait kömür ocaklarının atıkları nedeniyle bozulmaya başladı. Mağaraya yakın Sofular Köyü Tombaklar mevkisinde 5 yıl önce kurulan Katı Atık Depolama Tesisi'nden zaman zaman meydana geldiği ileri sürülen kaçaklar nedeniyle akan sular eklenince mağaranın giriş bölümü yaklaşık 7 metre dolgu ile kaplandı. Daha önce tertemiz olan derenin suyu da zamanla siyahlaşıp, bazı bölgeleri ise balçıkla kaplandı. Mağaranın önü ise kum, ağaç dalları ve kütük parçaları, pet şişe, araç lastikleriyle doldu. Mağaradaki sarkıt ve dikitler de siyah rengini alarak zarar gördü. 23 yıldır mağar ziyaretlerinde bulunan 43 yaşındaki Engin Zaman, 20 yıldır ziyaret ettiği mağaraya 200'üncü metreden sonra 400 metreye kadar sürünerek girildiğini söyledi. Zaman, ileriki bölümlerinde göllerin de bulunduğu mağaranın bugünkü haline üzüldüğünü söyledi. Zaman, şöyle konuştu: "Gelen atıklarla mağaranın 7-8 metrelik kot farkı kapandı. Hatta yükselmeye başladı. Bu 20 yıl içinde gözlemlediğimiz en büyük felaket. Son 2-3 yıldır gözlemlediğimiz en ciddi olay ise dere yatağı tamamen düzleştiği için yukarıdan gelen dere doğada bulduğu bütün çöpleri, odunu, mağaranın içine taşıyor. İçeride göremediğimiz yerler var. Her taraf ağaç dolu, tekerlek dolu. Bu delikler tıkandığı zaman burası göl olacak. Oysa bu varlığı korumamız gerekiyor. Burası tıkandığı taktirde Çatalağzı Beldesi’ndeki 200 hanenin sel suları altında kalma riski var. Dere yatağındaki malzemenin temizlenmesi lazım. Dere, çöp toplama alanına kadar temizlenmeli ve üzerine en az 2 adet bent yapılarak mağaraya gelen malzeme engellenmelidir. Mağarada bundan sonra olası bir kirlenme kesinlikle engellenmelidir. Bu konudaki çözüm önerilerimi Valiliğe sundum." Mağarada 3 milyon yıllık bir oluşum olduğuna vurgu yapan Zaman, "Doğanın 3 milyon yılda oluşturduğu doğal güzellikler var burada. Burayı turizm alanında değerlendirmek gerekir. Bu mağaradaki özelliklerin onda biri olan mağaralar Avrupa'da turizme kazandırılıyor. Biz bu kadar zenginlikteki mağaradan faydalanamıyoruz" diye konuştu.