Koca'dan okul döneminde beslenme uyarıları

YEŞİM SERT KARAASLAN - Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, sağlıklı beslenme alışkanlığının çocukların yalnızca büyüme ve gelişiminde değil okul başarısı üzerinde de etkili olduğunu belirterek, "Yetersiz ve dengesiz beslenen öğrencilerin dikkat süreleri kısalıyor, algılamaları azalıyor, zaman zaman öğrenme güçlüğü ve davranış bozuklukları gelişebiliyor, daha kolay hastalanıyorlar ve okul başarıları düşebiliyor." dedi.

Koca, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sağlığın korunmasında eğitim öğretim sürecinde elde edilen bilginin ve alışkanlığın çok önemli olduğunu söyledi.

Çocukların büyüyüp geliştiği, sosyalleştiği okul çağı döneminde alınacak koruyucu önlemlerin ileriki yaşlarda bireylerin sağlık durumu üzerinde etkili olduğunu belirten Koca, okul ortamının çocuğun ruhsal ve sosyal sağlığını da önemli şekilde etkilediğinin altını çizdi.

- "Milli Eğitim Bakanlığı ile birlikte çalışmalar yürütüyoruz"

Okul sağlığı çalışmalarının kapsadığı nüfusun, öğrenciler ve okul çalışanları ile birlikte düşünüldüğünde toplumun yaklaşık beşte birini, aileleri ile düşünüldüğünde ise toplumun neredeyse yarısını oluşturduğunu anlatan Koca, şöyle devam etti:

"Ülkemizdeki okul sağlığı yaklaşımının daha geniş kapsamlı ve bütüncül olması için Milli Eğitim Bakanlığımızla birlikte çeşitli çalışmalar yürütüyoruz. Okulların temizlik ve hijyen konusunda teşvik edilmesi için Beyaz Bayrak, sağlıklı besinlere erişim sağlanması ve sağlıklı beslenme alışkanlığının kazandırılması için Beslenme Dostu Okul Programı yürütüyoruz. Ayrıca, okul çağı çocuklarının sağlık sorunlarını erken tespit etmek ve tedavilerini sağlamak için işitme, görme ve ağız diş sağlığı taramaları yapıyoruz. Çocuklarımızı bulaşıcı hastalıklara karşı korumak için de aşı programı başta olmak üzere pek çok çalışma sürdürüyoruz."

- "Düzenli sağlık kontrollerinin yaptırılması gerekli"

Bakan Koca, yeni eğitim öğretim yılında yaklaşık 1 milyon 300 bin çocuğun okul yaşamına başlayacağını dile getirerek, çocukların sağlıklarını korumak ve geliştirmek için devlet kurumları olarak çalışmaya devam edeceklerini vurguladı.

Bu noktada ailelerden çalışmalara destek olmalarını beklediklerini anlatan Koca, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Okul çağındaki çocuklarımızın da tıpkı daha küçük yaş gruplarındaki çocuklarımız gibi düzenli sağlık kontrollerinin yaptırılması gerekli. Özellikle ilkokula yeni başlayacak çocuklarımızın görme muayeneleri ve aşıları için okullar açılmadan aile sağlığı birimlerimizi ziyaret etmenizi bekliyoruz. Ayrıca okullarda sağlıkla ilgili ihtiyaç duyduğunuz konularda eğitim ve danışmanlık için Sağlıklı Hayat Merkezlerimiz ve Toplum Sağlığı Merkezlerimizden destek alabilirsiniz. Öğretmenlerimizin ve velilerimizin bu konuda duyarlı olmalarını rica ediyoruz.

Sağlıklı beslenme alışkanlığı, çocuklarımızın yalnızca büyüme ve gelişiminde değil okul başarısı üzerinde de etkili. Yetersiz ve dengesiz beslenen öğrencilerin dikkat süreleri kısalıyor, algılamaları azalıyor, zaman zaman öğrenme güçlüğü ve davranış bozuklukları gelişebiliyor, daha kolay hastalanıyorlar ve okul başarıları düşebiliyor. Bu noktada velilere ve öğretmenlerimize büyük görev düşüyor. Çocuklarımıza doğru beslenme alışkanlığının, yaşam boyu sürmesi gereken bir davranış biçimi olması gerektiği öğretilmeli."

Okul çağı çocukları için beslenme önerilerinde bulunan Koca, temel besin grupları olan süt ve süt ürünleri, et ve et ürünleri, sebze, meyve, baklagiller ve tam tahıl içerikli besinlerden, öğünlerde yeterli miktarda ve dengeli şekilde tüketilmesinin önemine işaret etti.

- "Güne kahvaltı ile başlamak okul başarısında son derece önemli"

En önemli öğünün kahvaltı olduğuna dikkati çeken Koca, "Güne yeterli ve dengeli yapılan bir kahvaltı ile başlamak okul başarısının artmasında son derece önemli." ifadesini kullandı.

Öğün atlamanın doğru olmadığını, gün içinde atıştırmalıkların içeriğine dikkat edilmesi gerektiğini aktaran Koca, "Ara öğünlerde süt, yoğurt, ayran, sütlü tatlılar, tam tahıllı ekmekle yapılan sandviç, meyve, taze sıkılmış meyve suyu, kuru meyve veya ceviz, fındık, badem gibi yemişlerin tüketiminin tercih edilmesini öneriyoruz." diye konuştu.

Bakan Koca, okul kantinleri, büfe gibi yerlerden satın alınan besinleri seçerken de dikkatli olunması uyarısında bulunarak, ürünlerde "Okul Gıdası" logosunun bulunmasına ve son tüketim tarihinin geçmemiş olmasına dikkat edilmesini istedi.

Açıkta satılan besinlerden kaçınılması gerektiğini belirten Koca, sağlıklı beslenme alışkanlığının kazanılmasında ebeveynlerin de çocuklarına örnek olmasının fayda sağladığını ifade etti.

- "Çocukların beslenme çantası içeriği kontrol edilmeli"

Bakan Koca, çocukların beslenme çantası içeriğinin, daha önce okullara Sağlık Bakanlığı tarafından önerilen menü örneklerine göre hazırlanması ve içeriklerinin kontrol edilmesinin yararlı olacağını vurgulayarak, "Beslenme saatlerinde, tüketimi önerilmeyen aşırı şekerli, yağlı ve tuzlu besinler yerine peynir, yumurta, taze sebze ve meyve gibi besinler; gazlı ve diğer hazır içecekler yerine süt, ayran, taze sıkılmış meyve suyunun tercih edilmesi konusunda çocuklar uyarılmalı ve bu konuda veliler ile işbirliği yapılmalı." değerlendirmesinde bulundu.

Okullardaki "Sağlık, Temizlik, Beslenme ve Yeşilay Kulübü" ile beslenme konularının gündemde kalmasının sağlaması, bununla ilgili çeşitli okul içi, sınıf içi etkinliklerin düzenlenmesinin önemini anlatan Koca, öğrencilerin boy ve ağırlık artışlarının rutin aralıklarla takip edilmesi, değerlendirilmesi ve gerektiğinde bir sağlık kuruluşuna yönlendirilmesi gerektiğini bildirdi.

- "Fiziksel aktivite çocuklarımızın sağlığı için vazgeçilmez"

Koca, gün boyu fiziksel ve zihinsel performansın en üst düzeyde tutulabilmesi için, çocukların sevdikleri herhangi bir spor dalı ile ilgilenmelerinin teşvik edilmesi, okul spor kulüp aktivitelerinin arttırılması tavsiyesinde bulundu.

Düzenli fiziksel aktivitenin çocuk sağlığı ve gelişimi için vazgeçilmez olduğunu vurgulayan Koca, şu bilgileri verdi:

"Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile yürütülen Türkiye Çocukluk Çağı Şişmanlık Araştırması sonuçlarına göre, 10 çocuktan biri hafta içi hiç oyun oynamıyor, her 5 çocuktan biri ise günde bir saatten az oyun oynuyor. Çocukların televizyon seyretme ve bilgisayarda zaman geçirme sürelerinin ise teknolojinin gelişimiyle birlikte giderek arttığını görüyoruz. İlkokuldan liseye kadar çocuklarımıza haftada beş gün olmak üzere günde en az bir saat aktivite öneriyoruz. Nedir bunlar? Yürüyüş, koşu, bisiklet sürmek, ip atlamak, yüzmek, masa tenisi oynamak, basketbol, futbol, voleybol, tenis gibi aktiviteler okul çağındaki çocuk ve gençlerimiz için son derece faydalı."

Çocukların günlük ev işlerine yardımcı olarak hareketlerini arttırmalarının sağlanabileceğini aktaran Koca, çocuklara el yıkama ve diş fırçalama alışkanlığının da kazandırılması gerektiğini bildirdi.

Kirli ellerin, basit bir soğuk algınlığından ölümcül hastane enfeksiyonlarına kadar pek çok hastalığın nedeni olabildiği uyarısında bulunan Koca, yemek yemeden önce ve sonra, tuvalete girdikten sonra, dışarıda oyun oynadıktan sonra, dışarıdan eve gelince, ellerin sabun ile iyice ovuşturarak yıkanması gerektiğini sözlerine ekledi.