SGK tarafından yapılan açıklamada, Covid-19 salgınının istihdam üzerindeki olumsuz etkilerinden çalışanları korumak amacıyla 16 Nisan 2020 tarihinden itibaren fesih kısıtı uygulamasının getirildiği, İş Kanunu'nda yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin fesih kısıtı uygulamasının istisnaları arasında sayıldığı hatırlatıldı.
İşverenlerin pandemi döneminde işten çıkarma yasağını delmek için başvurduğu İş Kanunu'ndaki Kod-29 uygulamasına yönelik eleştiriler üzerine SGK yazılı açıklama yaptı. Aylık ortalama 15 bin işçinin bu gerekçeyle işten çıkartıldığı belirtilerek, 'fesih kısıtı'ndan önceki dönemde ise bu sayısının aylık ortalama 17 bin olduğu ifade edildi.
"Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan halleri" düzenleyen Kod-29 ile sendikaya üye oldukları için birçok işçinin işten çıkartılması durumu, eleştirilerin merkezini oluştururken, SGK yaptığı açıklamada bu konuya "16 Nisan 2020 tarihinden itibaren uygulanan fesih kısıtını delmek amacıyla, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan davranışı olmaksızın 'Kod-29' kullanılarak çok sayıda çalışanın işten çıkarıldığı yönünde iddialar bulunmaktadır" şeklinde değindi.
Covid-19 pandemisi sebebiyle fesih kısıtı uygulanırken bu kısıt içerisinde yer almayan Kod-29 "Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller" durumunu kullanarak birçok işçinin işinden edildiği belirlenirken SGK son 3 yılın Kod-29 kullanılarak işten çıkartma rakamlarını paylaştı:
2018: 233.430
2019: 194.524
2020: 176.662
SGK, Kod-29 uygulaması ve yeni getirilen düzenlemeye ilişkin, şu açıklamayı yaptı:
"SGK, Koronavirüs salgınının istihdam üzerindeki olumsuz etkilerinden çalışanlarımızı korumak için 16.04.2020 tarihinden itibaren fesih kısıtı uygulaması getirilmiştir. Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller görevin kasten ve sürekli ihmali, mazeretsiz işe gelmemek gibi maddelerin yanı sıra cinsel taciz, küfür, hırsızlık, uyuşturucu madde kullanmak gibi halleri de içermektedir. Bu hallerin tamamında iş akdinin feshi durumunda işten ayrılış işlemlerinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirimleri ‘29 nolu kod ‘ üzerinden yapılmaktadır. Birbirinden farklı fesih nedenlerinin tamamının aynı kod (Kod-29) ile bildiriminin çalışma hayatında belirsizliklere yol açtığının görülmesi üzerine SGK genelgesinde yapılan değişiklik ile ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin tamamı için ayrı ayrı kodlar belirlenmiştir. Böylelikle mazeretsiz devamsızlık hali ile hırsızlık gibi birbirinden farklı fesih sebeplerinin farklı bildirim kodları ile yapılması sağlanarak, olası sorunların önüne geçilecektir. Ayrıca, 16.04.2020 tarihinden itibaren uygulanan fesih kısıtını delmek amacıyla, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan davranışı olmaksızın 'Kod-29' kullanılarak çok sayıda çalışanın işten çıkarıldığı yönünde iddialar bulunmaktadır."