Koku ve tat alma rahatsızlıkları

Koku ve tat erken uyarı sistemi olduğu için yaşamı garantiye alıcı özelliği vardır. Koku ve tat duyusu bizi ateşe, zehirli dumanlara, gazlara, kokmuş yiyeceklere karşı uyarır. Koku kaybı sinus hastalıklarının, burun pasajındaki kitlelerin veya daha az sıklıkla da beyin tümörlerinin belirtisi olabilirler. Bazı mesleklerde koku ve tat alma duyuları çok önemldir (aşçılar ve itfaiye erleri gibi).

KOKU VE TAT ALMA BOZUKLUKLARININ SEBEBİ NEDİR?

En çok karşılaşılan durum 60 yaştan sonra koku alma duyusunun azalmasıdır. Bilim adamları 30-60 yaş arasında koku alma duyusunun en doruk noktada olduğunu tesbit etmişlerdir. 60 sonrası bu duyuda azalma görülmektedir. Yaşlı insanların çoğu bu yüzden iyi koku alamazlar.

Kadınlar erkeklere oranla tüm yaşlarda kokuyu doğru tanımlamada daha yeteneklidirler. Bazı insanların douştan koku duyusu azdır. Bazıları ise değişik bir nedenle bu hissi kaybetmişlerdir. Üst solunum yolu enfeksiyonları ve kafa travmaları en önemli nedenlerdir. Koku ve tat duyusundaki kayıpların kaynağı burun ve sinüslerdeki polipler, hormonal bozukluklar veya dental problemlere neden olabilir. Uzun süre belli kimyasal maddeleri soluyan insanlarda (örneğin böcek öldürücüler) bu his kayıp görülmektedir. Sigara dumanı insanların en çok maruz kalrdığı durumdur. Kokuyu tanımlama yetisini azalttığı gibi tat almayı da bozar. Sigara bırakaldığında koku alma duyusu yavaş olarak iyileşir. 2 paket/gün sigara kullanımından sonra en az sigara içtiği süre kadar geçtikten sonra koku duyusu tamamen geri döner.

Baş-boyun kanserleri için yapılan radyoterapiden sonra hastalarda tat ve koku alma hissinde kayıplar olur. Sinir sistemine ait bazı hastalıklardan sonra da benzeri kayıplar olur.

Gırtlağı alınan hastalarda genellikle tat duyusu azalır. "By pass" tüpü ile burundan nefes aldırılarak bu şikayetler giderilebilir.