Yüreklere su serpen haber ise kolon kanserinin önlenebilir ve erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilir kanserler arasında yer alması. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Gürhan Şişman erken teşhis için hiçbir yakınması olmasa bile herkesin 45 yaşında kolonoskopi yaptırmasının çok önemli olduğunu belirterek, “Üstelik toplumdaki yaygın inanışın aksine kolonoskopi öncesi hazırlıklar aslında artık eskisi kadar zahmetli değil, yeni çıkan hazırlık solüsyonları ile bir gün öncesinden hazırlık mümkün oluyor.”
HİÇBİR BELİRTİ VERMEDEN SİNSİCE İLERLEYEBİLİYOR
Kolon kanserinin en önemli özelliği sinsi bir hastalık olması. Kanser öncesi lezyonlar olan poliplerin varlığında ve kanserin başlangıç evresinde genellikle belirti vermiyor, sinsi bir şekilde ilerliyor. Dolayısıyla hastaların çoğunda ancak ileri aşamada teşhis edilebiliyor. İleri safhalarda kalın bağırsaktaki yerleşim bölgesine göre makattan kan gelmesi, kabızlık, karın ağrısı, karında şişlik, halsizlik, kilo kaybı ve demir eksikliği gibi belirtiler ile kendini gösterebiliyor.
DİKKAT! POLİPLER KANSERE DÖNÜŞEBİLİR
Kolon kanseri önlenebilen bir kanser türü. Ancak beslenme ve yaşam alışkanlıklarına dikkat edilerek risk azaltılabilse de, bu kanser türü çoklu faktörlere bağlı olarak geliştiği için tümüyle ortadan kaldırılamıyor. Sigara alışkanlığı, alkol tüketimi, obezite, familiyal adenomatoz polipozis gibi genetik hastalıklar, polipler, hareketsiz bir yaşam tarzı, iltihaplı bağırsak hastalıkları, diyabet ve rafine gıda tüketimi kolon kanserine yakalanma riskini artıran etkenler. Aile öyküsü ve polipler ise en büyük risk faktörlerini oluşturuyor. Öyle ki ailesinde kolon kanseri olan kişilerde risk 3 kat artıyor. Polip türlerine göre kanser riski de artıyor. Özellikle villöz poliplerde bu risk daha fazla oluyor.
KOLONOSKOPİ SAYESİNDE ERKEN TESPİT EDİLİYOR
Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Gürhan Şişman kolon kanserinde kolonoskopi yöntemiyle erken tanı ve tedavinin mümkün olabildiğine dikkat çekiyor. Poliplerin henüz kansere dönüşmeden teşhis edilmesinde kolonoskopi anahtar bir rol üstleniyor. Polipler saptanınca kolonoskopi esnasında alınıyor. Yapılan çalışmalar kolonoskopi taramasının yaygınlaşması sayesinde kolon kanserinin büyük ölçüde engellendiğini ortaya koyuyor. Bu nedenle hiçbir yakınması olmasa bile herkesin 45 yaşından itibaren 5 yılda bir kez kolonoskopi ve dışkıda gizli kan taraması yaptırması çok önemli. Ailesinde kolon kanseri olanlar ise kolon kanseri olan kişinin tanı yaşından ortalama 10 yaş önce kolonoskopi yaptırmalı. İltihaplı bağırsak hastalığı olanlar da, hastalık süresi 10 yılı geçtikten sonra her sene kolonoskopi olmalı. Eğer kişinin genetik yükü fazla ise 20 yaşından sonra yıllık kolonoskopi öneriliyor.
TEDAVİDE BAŞARILI SONUÇLAR ELDE EDİLİYOR
Eskiden bu hastalıkta yaşam süresi kısa iken günümüzde erken tanı ve tedavi yöntemlerinin gelişmesi sayesinde hastalıksız sağ kalım süresi en az 10 yılı buluyor. Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Gürhan Şişman erken evrede tespit edildiği takdirde kolon kanserini kolonoskopi gibi kolay bir yöntemle tedavi etmenin mümkün olabildiğine işaret ederek, “Erken evre kolon kanseri kolonoskopi esnasında tespit edilince polipektomi ya da endoskopik submukozal diseksiyon yöntemi ile tedavi ediliyor. Eğer ileri evre ise tedavide cerrahi yöntemler, radyoterapi ve kemoterapi yöntemlerine başvuruluyor.” diyor.
KOLON KANSERİNDEN KORUNMANIN 5 PÜF NOKTASI
• Aşırı yağlı yiyeceklerden, kırmızı ve işlenmiş etten (salam, sucuk, sosis, pastırma vs) etten kaçının. Her gün yeterli ölçüde bol lifli sebze ve meyve tüketmeye özen gösterin.
• Sigarayı bırakın, alkol tüketimini kısıtlayın
• Fazla kilolarınızdan kurtulun
• Her gün en az 45 dakika tempolu egzersiz veya haftanın en az 3 günü 30 dakikalık düzenli yürüyüş yapın.
• Kalsiyum ve D vitamini düzeylerinize baktırın
