Radyoloji, hastalıkların tedavisi öncesinde tanı koyabilmek için çeşitli ürünler cihazlar ve yöntemler kullanılarak hastanın iç yapısını görüntüleme amacı taşır. Tanının en doğru şekilde koyulabilmesi ve başarılı bir tedavi süreci için radyolojik incelemeler son derece önemlidir.
Tıbbi görüntülemelerde vücutta bulunan yapılar ve sıvıların kontrastı yüksek olmalıdır. Kontrast madde de bu amaçla kullanılır. Kendi başlarına radyasyon yayan radyoaktif izleyicilerden ayrı olarak dışarıdan gelen ultrasonu emen bu madde değiştirme özelliğine de sahiptir.
Kontrast maddeler kan damarlarının görünürlüğünü geliştirme amacı ile kullanılır. Tıbbi görüntüleme işleminde kullanılan türlü kontrast maddeler kullanıldıkları görüntüleme yöntemlerine göre sınıflandırılır.
Radyoloji alanında en önemli rol oynayan madde kontrast maddedir. Bu maddeler aracılığı ile doktorlar çok daha kesin tanılar koyabilirler. Görüntüleme yöntemleri arasında bulunan X ışını, MRG cihazları ve BT (Bilgisayarlı Tomografi) cihazları bu maddeleri kullanır. MR kontrast madde olarak genelde gadolinyom kullanılır.
BT kontrast madde ise genel olarak iyot ya da baryum içerir. Kontrast maddeler sayesinde dokular arası fark daha belirgin görüntülenebilir. Özellikli olarak iyot içeren ajanlar en çok tercih edilen türlerdendir. Doğru bir hastalık tanısı için bu maddeler hayati önem taşır.
Her ne kadar tıbbi açıdan çok faydalı da olsa kontrast madde alerjisi bulunan kişiler için sakıncalı olabilir. Böyle bir alerjisi olan kişiler için önceden antihistaminik uygulama yapılır. Hamile ya da emzirme dönemindeki kişiler için de çeşitli sakıncalar olabilir.
MR için kullanılan kontrast madde emzirme sürecini gadolinyumlu maddelerin süte geçiş miktarları çok az olduğu için olumsuz etkilemez. Emzirmeye devam edilebilir ancak karar anne ve doktor ile verilmelidir.
Kontrast madde yan etkilerinden bazıları şunlardır: