İSTANBUL (AA) - MURAT BİRİNCİ - Konut kredisi faiz oranları son bir yıldır yükseliş eğilimini sürdürürken, mart sonu itibarıyla konut kredisi faizi aylık yüzde 1,23 ile son 8,5 yılın zirvesini gördü.
Haziran 2013'te aylık bazda yüzde 0,69 ile tarihi düşük seviyelere gerileyen konut kredisi faiz oranları, yurt dışında ABD Merkez Bankası'nın (Fed) tahvil alımını azaltacağını (tapering) açıklaması, yurt içinde Gezi olayları ve 17-25 Aralık operasyonlarıyla başlayan süreçle yükseliş trendine girdi.
Konut kredisi faiz oranları 2014'te Rus uçağının düşürülmesi başta olmak üzere jeopolitik gerilimlerin artması, FETÖ'nün 15 Temmuz darbe girişimi ve Fed'in faiz artırımlarının etkisiyle aylık bazda yüzde 1,20'ye kadar yükseldi.
Darbe girişiminin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın çağrısıyla başta Ziraat Bankası olmak üzere diğer bankaların da iştiraki ile konut kredi faizlerinde indirim yapıldı. Geçen yıl mart ayında konut kredi faiz oranı aylık bazda yüzde 0,92'ye kadar geriledi.
- Konut kredi faizi yüzde 1,23'e yükseldi
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın çağrısıyla gerileyen konut kredi faizleri dört ayın ardından tekrar yüzde 1'in üzerine çıktı. Son bir yılda gelişmiş ülke merkez bankaları sıkı para politikası uygularken, yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da enflasyonla mücadele çerçevesinde sıkı para politikası duruşunu sürdürdü. Hem merkez bankalarının sıkı duruşu hem de mevduat faizlerindeki artış, konut kredi faizleri başta olmak üzere diğer kredi faizleri de yükseliş eğilimi içine girdi.
Konut kredi faiz oranı mart sonu itibarıyla yüzde 1,23 ile Ağustos 2008'den bu yana en yüksek seviyesine çıkarken, yıllık konut kredi faizi oranı yüzde 14,79 oldu. Konut kredi faiz oranı geçen yılın mart sonunda yüzde 11,06 düzeyinde bulunuyordu.
- Sektörün toplam kredi stokunun yüzde 8,7'si konut kredisi
Bu yılın mart sonu itibarıyla konut kredi stoku geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,1 artarak 172 milyar 843 milyon liradan 193 milyar 675 milyon liraya ulaştı. Bankacılık sektörünün toplam kredi stoku mart sonunda 2,2 trilyon liraya yükseldi. Bankaların toplam kredi stokunun yaklaşık yüzde 8,7'si konut kredisinden oluşurken, geçen yılın mart sonunda bu oran yüzde 9,3 düzeyinde gerçekleşmişti.
- Faizlerin yükselmesi konut kredisi maliyetini yüzde 16 artırdı
Konut kredisinde aylık faiz oranları son bir yılda (Mart 2017-Mart 2018) 31 baz puan artarak 0,92'den 1,23'e yükseldi. Bir yıl önce yüzde 0,92'den 120 ay vadeli 100 bin TL'lik konut kredisi kullanan bir vatandaşın aylık taksit tutarı bin 380 lira düzeyindeydi. Vatandaşın toplam geri ödeyeceği tutar 165 bin 600 lira olacak.
Bu yılın mart ayında aynı vade ve tutarda yüzde 1,23'ten konut kredisi kullanan vatandaşın ise aylık kredi taksiti bin 599 liraya yükseldi. 120 ay boyunca vatandaş kredi için toplam 191 bin 880 lira ödeme yapacak.
Son bir yılda konut kredisi kullanan vatandaşın cebinden aylık taksit tutarı olarak 219 lira, 10 yılın sonunda 26 bin 280 lira daha fazla para çıkmış olacak. Böylece faizlerin yükselmesi ile konut kredisi maliyeti yüzde 16 artış gösterdi.
- Mart 2017 - Mart 2018'de 120 ay vadeli 100 bin liralık konut kredisi aylık faiz oranları, taksit ve toplam geri ödeme tutarları şöyle:
Aylık Faiz Oranı (%) Aylık Taksit Tutarı (TL) Toplam Geri Ödeme (TL) Mar.17 0,92 1.380 165.600 Mar.18 1,23 1.599 191.880 Fark 0,31 219 26.280