Koruma altındaki 14 bin çocuğa "ev sıcaklığı"nda bakım hizmeti

MERVE YILDIZALP - Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) döneminde korunmaya muhtaç çocuklar için verilen hizmetler, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bünyesindeki Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülüyor. AK Parti iktidarından sonra oluşturulan yeni yapıyla SHÇEK döneminden kalma koğuş tipi yurtlar kapatılarak ev tipi hizmet modeline geçildi. Bu yılın mayıs ayı itibarıyla çocuk evleri, çocuk evleri siteleri ve çocuk destek merkezlerinden 14 bin 75 çocuk faydalanıyor.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna (SHÇEK) bağlı yıllarca hizmet veren kuruluşlar, korunmaya muhtaç çocukların daha iyi koşullarda hayata adım atmasını sağlamak için dönüştürülerek Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmet Bakanlığı çatısı altında toplanmıştı.

Çocukların ev ortamında, aile odaklı bir sistemle bakımını sağlayan hizmetler, Bakanlık bünyesindeki Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülüyor.

Bu kapsamda, 2017'de Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğünce, bakım hizmetlerinde dönüşüm programı uygulandı.

AK Parti hükümetleri döneminde oluşturulan yeni yapıyla SHÇEK'ten kalma koğuş tipi yurtlar kapatılarak ev tipi hizmet modeline geçildi. Yetiştirme yurdu, çocuk yuvaları ve koğuş tipi yapılar yerine aile odaklı hizmetler ile ev tipi hizmet modelinde çocukların bakımının sağlanmasına öncelik veriliyor.

2002'de 200 yetiştirme yurdu ve çocuk yuvasında yaklaşık 20 bin çocuk bulunuyorken, 2019 Mayıs ayı itibarıyla ise ev tipi bakım kuruluşları olan çocuk evleri, çocuk evleri siteleri ve çocuk destek merkezlerinde 14 bin 75 çocuğa bakılıyor.

- Kuruluş bakımı son seçenek olarak uygulanıyor

Kurum bakımındaki çocukların aile yanına döndürülmesi çalışmalarına ağırlık veriliyor ve bakım odaklı yerine aile odaklı hizmet benimseniyor.

Bu kapsamda, kurum bakımında bulunan çocuklar evlat edindiriliyor, koruyucu aile yanına yerleştiriliyor.

Bakanlığın koruma ihtiyacı olan çocukların temel sosyal hizmetlere erişimlerinin sağlanmasının yanı sıra, eğitime devamlarının sağlanarak meslek edinmeleri ve istihdama katılımları destekleniyor. Ayrıca çocukları hayata hazırlamaya yönelik faaliyetler yürütülüyor.

Ailesi yanında desteklenemeyen çocukların, aile ortamında ve aile sıcaklığını hissederek yaşamaları için Koruyucu Aile ve Evlat Edinme Hizmetleri yürütülüyor. Kuruluş bakımı ise en son seçenek olarak uygulanıyor.

Çeşitli nedenlerle öz ailesi yanında bakımları sağlanamayan çocukların koruyucu aile yanında bakımlarının sağlanmasına yönelik çalışmalara öncelik veriliyor.

Bu çerçevede, 2002'de 500 koruyucu aile yanında 515 çocuk bulunuyorken, 2012'de uygulanan Gönül Elçileri Projesi ile koruyucu aile hizmeti konusunda artan toplumsal farkındalıkla koruyucu aile ve koruyucu aile yanında bakımı sağlanan çocuk sayısı 2013'te yaklaşık 2,5 katına çıktı.

Haziran 2019 itibarıyla ise 5 bin 583 koruyucu aile yanında 6 bin 833 çocuğun bakımı sağlanıyor.

- SED hizmetinden 128 bin çocuk faydalanıyor

Ailelerin ekonomik, sosyal yönden desteklenerek aile birliğinin korunması, çocukların öz aileleri ve yakınları yanında desteklenmesi amacıyla kurum bakımına alternatif model olarak aile odaklı hizmetlerimizin temelini oluşturulan Sosyal ve Ekonomik Destek (SED) hizmeti uygulanıyor.

Bu hizmet ile çocuklar kurum bakımına alınmadan ailesi yanında destekleniyor ve bu sayede aile birliği, bütünlüğü sağlanıyor.

2002'de 12 bin 75 çocuk SED hizmeti alarak, ailesinin yanında destekleniyorken, 31 Mayıs 2019 itibarıyla 128 bin 827 çocuk bu hizmetten yararlandırılıyor.