Kosova, statüsünü arıyor
KOSOVA (İHA) - Sırplar'la Arnavutlar arasındaki gerginlik, savaşın sona erişinden 5 yıl sonra da devam ediyor. Geçen süre içinde Kosova'nın bir hükümeti ve parlamentosu oldu ancak sorunların tümü çözülemedi ve hala şiddet haberleri geliyor. Geçen hafta içinde meydana gelen ve 28 kişinin öldüğü, 850 kişinin yaralandığı şiddet olaylarını kimse tahmin etmiyordu ama yaşandı. Şimdi Kosova'da barışın sağlanması için, Sırplar ve Arnavutlar'ın çabalarının yeterli olmadığı anlaşıldı. Bu yüzden uluslararası toplumun Kosova ile daha yakından ilgilenmesi ve statü konusunun çözümü için çaba göstermesi gerektiği belirtiliyor.
NATO uçaklarının, 5 yıl önce bugün eski Yugoslavya'yı bombalamaya başladığını, bombardımanın hedefinin, Kosovalı Arnavutlar'a baskıyı durdurmak, bir insani felaketi önlemek olduğunu vurgulayan siyasi gözlemciler, Belgrad'ın o zamanki hakimi olan Slobodan Miloseviç'in, 80 gün süren bombardımandan sonra pes ettiğini hatırlatıyor.
Gözlemciler, Belgrad ve Priştina arasında yeniden, ancak geçen yıl ilişki kurulabildiğini ifade ederek, "Şimdi Kosovalılar'ın bir hükümeti var. Devlet başkanlarını ve parlamentolarını seçtiler. Bölgenin yönetimi BM'nin elinde ve Kosovalılar'ın kendine güveni arttı. Buna rağmen sorunların tamamının çözüldüğünden söz edilemez" diyorlar.
Siyasi gözlemcilere göre, savaşta kaybolan 3 bin kişinin akıbeti hala belli değil. Ekonomi ilerlemiyor. Mitroviça kenti Sırplar'la Arnavutlar arasında bölünmüş durumda. Sırp hükümeti, Kosova'da etnik ayrımı körüklüyor. Bunlar Kosova'nın gündemindeki sorunlardan bazıları. Arnavutlar'a göre ise en önemli sorun, Kosova'nın statüsü sorunu. Savaşın ardından kabul edilen BM'nin 1244 sayılı kararı, Kosova halkı için özerklik öngörüyor. Arnavutlar ise bağımsızlık istiyor.
BM yönetiminin, kısa adıyla UNMIK'in, geçen 5 yılda Kosova'nın statüsü sorununa çözüm aramayı reddettiğini, bunun yerine bölgenin demokratik standartlara kavuşması için çalıştığını anlatan gözlemciler, Kosova Arnavutlar'ının ise önce statü, sonra standartlar formülünü benimsediğini bildiriyor.
Siyasi gözlemciler, UNMIK'in yeni şefi Harri Holkeri'nin hazırladığı 'Kosova İçin Standartlar' başlıklı metinde, 'demokratik kurumlar ve hukuk devleti, dolaşım özgürlüğü, etnik toplulukların haklarına saygı gösterilmesi ve göçmenlerin geri dönüşüne izin verilmesinin' yer aldığını, ayrıca, 'sürdürülebilir ekonomik kalkınma, özel mülkiyet garantisi ve diyalog'un sayıldığını kaydediyor. Gözlemciler, bu standartlara 2005 yılı ortasında erişilmesi halinde, BM ile Kosova'nın statüsüne dair görüşmelerin başlatılabileceğini belirtiyor.
Kosovalı Sırplar'ın, standartların belli olması ve tarih verilmesi durumunda bağımsızlığın kaçınılmaz olacağından korktuklarını, Arnavutlar'ın ise statü tartışmasının başlaması için bir tarih verilmesini memnuniyetle karşıladığına dikkat çeken uzmanlar, Kosovalılar'ın bunu, 'çok önemli bir kazanç' olarak gördüklerini bildiriyor.
