Kosova'da 'nihai' müzakerelere doğru
LONDRA (İHA) - BM Güvenlik Konseyi'nin bugün, Kosova'nın nihai statüsünü belirleyecek müzakerelere başlanmasını onaylaması bekleniyor. Uluslararası müzakerelerin ise bir-iki hafta içinde başlaması öngörülüyor.
Ancak tarafların masaya oturmasına kısa bir süre kala, Kosova'daki BM misyonunun başkanı Soren Jessen Petersen, Sırplar ve Arnavutların bir yıl kadar sürmesi beklenen ve son derece çetin geçecek müzakerelere oturmaya hazır olmadıklarını söyledi. Kosova'daki en üst düzey yetkili olan Petersen, Sırplar ve Arnavutların, masaya oturmadan önce, kendi halklarını buna hazırlamaları gerektiğine dikkat çekti.
Bu, Sırplar için, Kosova'nın Sırbistan-Karadağ'dan kısmen bağımsız hale gelmesi fikrine, Kosovalı Arnavutlar için ise, özledikleri tam bağımsızlığı hiçbir zaman elde edemeyecekleri fikrine alışmak anlamına geliyor.
Uzmanlar, uluslararası toplumun bulacağı çözümün çerçevesini şöyle çiziyor: Kosova'nın parçalanmaması, bölgedeki Sırpların belli bir oranda otonomi elde etmesi, can güvenliklerinin garanti altına alınması ve NATO Barış Gücü'nün süresiz olarak bölgede kalması.
Kosova, 1999'dan; yani NATO ve Arnavut milislerinin Sırp ordusunu ülkeden çıkardığı tarihten bu yana BM yönetiminde bulunuyor. Ancak bölge hukuken hala Sırbistan Karadağ'a bağlı. Kosova'nın 2 milyonluk nüfusun yüzde 90'ını Arnavutlar oluşturuyor. Geri kalan yüzde 10 ise Sırplar ve diğer azınlıklardan meydana geliyor. Sırplar bölgenin Sırbistan Karadağ'a bağlı kalmaya devamını savunurken, Arnavutlar bağımsızlık istiyor. Kosova'nın kendi cumhurbaşkanı ve parlamentosu olmasına karşın, ikisinin de yetkileri son derece sınırlı. Kosova'nın nihai statüsünü belirleyecek bir referandum düzenleme yetkileri de bulunmuyor.
Uluslararası toplum, Kosova'nın nihai statü müzakerelerine başlayabilmesi için bazı şartları yerine getirmesini şart koşmuştu. Bunların başında, demokrasi ve devlet kurumlarının sağlıklı bir işleyişe kavuşturulması ve Sırp azınlığın haklarının korunması geliyordu. Örgüt, bu şartların tam olarak yerine getirilmediğini belirlemesine karşın, müzakereleri daha fazla bekletmeme kararı aldı.
Arnavutların belirsizlik ile ilgili tepkileri giderek artıyor. Kosova'daki belirsizlik ve tırmanan etnik gerginlik, 2004 Mart'ında kanlı olaylara yol açmıştı. Arnavutlar arasında yayılan dedikoduların neden olduğu şiddet olaylarında 19 Sırp öldürülmüştü.
