Köyde Heyelan Tedirginliği

Susurluk'un Söğütçayır köyünde yıllardır devam eden heyelan nedeniyle bazı ev ve ahırlarda çatlamalar ve ayrılmalar oluştuğunu, ağaçların 3-4 metre yer değiştirdiğini, su borularının zarar gördüğünü ileri süren köylüler, korku içinde yaşıyor.

İlçeye yaklaşık 7 kilometre uzaklıkta bulunan Söğütçayır köyündeki topoğrafik eğim, genel olarak 15-20 derece arasında değişirken yer yer 20 derecenin üzerine çıkıyor. Bu eğim, köydeki toprak kaymasında önemli bir etken olarak yer tutuyor.

Zemin yapısı olarak kumtaşı, çamurtaşı, kireçtaşı, lav, tüften oluşan köyde yıllardır bir kaymanın yaşandığı ileri sürülüyor. Bazı köylüler, evlerinin ve ahırlarında çatlamalar ve ayrılmalar yaşandığını hatta birkaçının ikiye ayrıldığını belirtirken, bir bölümü tarlasındaki ağaçların 3-4 metre yer değiştirdiğini, tarlalarının hareket ettiğini öne sürüyor.

Birçok evde, ikiye ayrılan duvarların arasının doldurulduğu ve sıvandığı gözlenen köyün halkı, korku içinde yaşıyor. Evlerinin yıkılmasından endişe eden köylüler, bir yandan toprak kaymasının önlenmesi için yardım beklerken diğer yandan heyelanlı bölgenin yakınlarına yapılaşmasını sürdürüyor.

Yapılan uyarılara ve sunulan raporlara rağmen köylülerin, toprak kaymasının etkisiyle duvarları çatlayan, çatıları ayrılan, zemininde yarıklar oluşan evlerini onarıp oturmaya devam ederek adeta bir cesaret örneği sergilemesi dikkati çekiyor.

Köy Muhtarı İbrahim Günay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, köyde yıllardır süren bir kaymanın olduğunu belirterek, fazla yağışlarda kaymaların daha çok yaşandığını söyledi. Kaymakamlığa araştırılması için dilekçe verdiğini ifade eden Günay, şunları kaydetti:

"Mühendisler geldi, inceleme yaptılar. Üstten kayma dediler. Altı kil olduğu için kayma yaşandığını belirttiler. Üstten kayma olsa az olur. 3-4 metre kayma var. Evlerin tuğlaları aralanıyor. Araları doldurup, sıvanıyor, tekrar oturuluyor. 195 haneli köyümüzde yaşayan 600'ün üzerindeki nüfus, korku içindeler. Köyün üst tarafından aşağı doğru hareket var. Bence köyümüz santim santim hareket ediyor."

Yaşanan kaymalar nedeniyle su borularının koptuğunu, evlerde çatlaklar ve ayrılmalar oluştuğunu vurgulayan Günay, "Can ve mal kaybı riski çok yüksek. Bazı tedbirleri almamız isteniyor ancak köy olarak bunları yerine getirmemiz zor görünüyor. Yıllardır bize yapmamız gerekenleri söylüyorlar ama maddi imkansızlıklar bunları gerçekleştirmemize olanak tanımıyor. Devletten destek bekliyoruz. Can ve mal kaybı riskimiz var" dedi.

-İnceleme raporlarında heyelan belirtiliyor-

Köyle ilgili 1998 yılından bu yana yapılan ve en son 2010'da İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü'nden gelen mühendislerce gerçekleştirilen incelemelerin sonucunda oluşturulan raporlarda, Armutlu tepe diye adlandırılan yüksek kesimden başlayarak köy girişindeki kara yoluna kadar uzanan ve altında da devam eden hat boyunca, Bağlar Deresi'ne doğru, şiddetli yağmur ve kar sularının etkisiyle bir kayma olduğu belirtildi.

2002, 2004 ve 2006'da yapılan incelemelerde bu kaymaların geniş tarımsal arazilerde olduğu ve 2010'daki araştırmalarda bir değişiklik olmadığı açıklanan 2010 raporunda, şiddetli yağabilecek yağmur ve kar sularının etkisiyle mevcut akmanın harekete geçebileceği, can ve mal kaybına yol açabileceği vurgulandı.

Ev ve binaların, 1998 yılında yürürlüğe giren "Afet Bölgelerindeki Yapılacak Yapılan Hakkındaki Yönetmelik"lere uygun yapılmaması nedeniyle heyelanların, konutlarda çatlamalara ve yarılmalara sebebiyet verdiği belirtilen raporda, "Köyde yapılaşma devam etmektedir. Yapılan bu yeni binaların, olmuş veya muhtemel heyelanlı sahalara yakın yapılması durumunda bina ölü yüklerinin toprak kaymalarını hızlandırabileceği öngörüsüyle, yapılaşmanın heyelanlı sahalardan uzak yerlerde olması gerekmektedir" denildi.

Raporda, köyün altından geçen trenlerin yaydığı titreşimlerin de az da olsa kaymaya etki etmiş olabileceği ifade edildi. Bugüne kadar hazırlanan raporlarda alınması gereken önlemler sıralanmasına karşın mahalli imkanlarla hiçbir tedbirin alınmadığı vurgulanan raporda, şunlar kaydedildi:

"Armutlu tepede meydana gelen eski kaymanın güneydoğu istikametli olarak geliştiği görülmüştür. Bu kaymalar, doğal sebepler neticesinde tekrar harekete geçebileceğinden, kademeli olarak yetkin mühendisler tarafından istinat duvarının tekniğine uygun yaptırılması, heyelanın önüne geçilebilmesi ya da aktivitenin yavaşlatılması için mahalli imkanlarla ağaçlandırma çalışmalarının gerçekleştirilmesi, ağaç ve çelik kazıklamanın yapılması, zemine sızan şiddetli yağmur ve kar sularının tahliyesi için drenaj sistemlerinin geliştirilmesi ve Bağlar Deresi'nin toprak erozyonuna karşı ıslah edilmesi gerekmektedir."

Raporda, şiddetli yağış olması durumunda mevcut kaymanın harekete geçebileceği belirtilerek, daha önce etkilenen evlerin kontrol altında tutulması istendi.