Koyunların Boyanması Nedeniyle 2 Bin Ton Yün Çöpe Gidiyor

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, ATB'de tekstil sektörünü de içine alan 4'üncü Meslek Grubu, Türkiye yün sektörünün yaşadığı önemli sıkıntılardan biri olan koyunların işaret amaçlı yağlı boyayla boyanmasına ilişkin sorunları ele aldı. ATB Yönetim Kurulu üyesi Halil Bülbül, Orta Anadolu, İç Ege, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da koyunların boyanma olayının çok yaygın olduğunu belirterek, "Pamukta da benzer sorun yaşanıyordu. Toplanan pamuklar, sentetik çuvallara konulduğunda iplik kalitesini düşürüyordu. Devlet, 7-8 yıl önce sentetik çuval kullanımını yasaklayarak buna önlem aldı ve ciddi başarı elde edildi" dedi.
30 MİLYONA YAKIN KOYUN VAR
Türkiye'de resmi verilere göre 27 milyon 485 bin yerli, 1.8 milyon da merinos olmak üzere 30 milyona yakın koyun olduğunu belirten Halil Bülbül, yıllık hayvan başına ortalama 2 kilo olmak üzere 60 bin tona yakın yün üretildiğini söyledi. Koyunlar üzerinde ağırlıklı pembe ve diğer renkler olmak üzere yağlı boyayla yapılan işaretlemelerin verdiği zararı anlatan Bülbül, şöyle konuştu:
“Örneğin bir sürüde birkaç kişinin koyunu var. Birbirinden ayırmak için koyunlar farklı renklere boyanır. Ya da sürünün tamamı bir kişinindir ve cinslerine ayırmak için boyanır. Koyunların boyama işlemi çok yaygın, hemen hemen her yerde yapılıyor diyebiliriz. Yine kurbanlık satışlarında da satış yapılan kişinin adı aynı şekilde boyayla üzerine yazılıyor."
2 BİN TON YÜN VE İŞÇİLİK KAYBI OLUŞTURUYOR
Koyunlar kırpıldıktan sonra boyalı yünlerle birlikte alımını yaptıklarını aktaran Bülbül, "İpe dönüştürülmesi esnasında boyalı kısımlar seçiliyor. Seçilirken tabi boyasız olanlar da kayba uğruyor. Boyalı yünleri ayırt etme işlemi çok zaman alıyor ve işçilik kaybına yol açıyor. 60 bin ton yünün yüzde 3'ü, yani yaklaşık 2 bin tonu maalesef bu yüzden çöpe gidiyor. İşçilik, zaman kaybı ve ekonomik kayba ek olarak çöpe giden yük miktar da ciddi oranda ekonomik kayıp oluşturuyor. Yün fiyatları 50 kuruştan başlayıp 3-4 TL'ye kadar değişiyor. Yaşanan kaybın çok ciddi düzeyde olduğunu söyleyebiliriz" diye konuştu.
MALİYETLERİ DE YÜKSELTİYOR
Koyunların boyanması nedeniyle oluşan ekonomik kaybın maliyetleri yükselttiğini de belirten Bülbül, “Halıcıların kullandığı ipliğin maliyeti de bu nedenle artıyor. Dolayısıyla halı fiyatları da yükseliyor. Aynı şekilde triko ve kumaş üretiminde de benzer etkisi var. Biz ATB olarak pamukta üretilen çözümün bu konuda da hayata geçirilmesi için çalışma yapıyoruz. Çözüm önerilerimizi ve yaşanan bu sorunu üst kurulumuz Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği aracılığıyla Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'na bildireceğiz" dedi.