Kriz kahininden "yeni kriz" uyarısı

LONDRA(ANKA) – Küresel krizi önceden tahmin ettiği için "Kriz Kahini" olarak tanınan New York Üniversitesi öğretim üyelerinden ünlü iktisatçı Nouriel Roubini, “yeni kriz” uyarısını yaptı. Prof. Roubini, “Köpük ne kadar büyükse, izleyecek varlık çöküşü o kadar büyük olacak. FED ve diğer politika yapıcıları, yarattıkları dev köpükten habersiz gibi görünüyor. Onların bu körlüğü ne kadar sürerse piyasalardaki düşüş o kadar büyük olacak” görüşünü dile getirdi.

Nouriel Roubini, Financial Times gazetesince yayımlanan makalesinde Mart ayından bu yana petrol dahil olmak üzere her türlü riskli varlığın fiyatlarının önemli ölçüde yükseldiğine, daha büyük bir toparlamanın da yükselen piyasalardaki hisse, tahvil ve para birimleri değerlerinde görüldüğüne, doların ise önemli ölçüde zayıfladığına işaret etti.

“DOLAR ZAYIFLARKEN VARLIK FİYATLARI TAVAN YAPTI”

Riskli varlıklardaki toparlamanın kısmen daha iyi ekonomik temellerden kaynaklandığı belirtirken canlandırma paketleri ve banka kurtarmaları gibi önlemlere işaret eden Roubini, “ABD ve küresel ekonomide “mütevazi” bir toparlama meydana gelirken varlık fiyatlarının Mart’tan bu yana büyük ve senkronise bir toparlama ile tavan yaptı” diye yazdı.

2008 yılında varlık fiyatlarında keskin bir düşüş yaşanırken dolar toparlandığını, Mart’tan bu yana ise varlıkların önemli ölçüde canlandığını ancak doların gerilediğini kaydeden Roubini “Riskli varlık fiyatları, makroekonomik temellere kıyasla gerektiğinden çok fazla, çok erken ve çok hızlı yükseldi” görüşünü dile getirdi.

-“YILLIK YÜZDE 10-20 NEGATİF FAİZLERLE BORÇLANIP RİSKLİ VARLIKLARA YATIRIM YAPILIYOR”

Nouriel Roubini, varlık fiyatlarının fırlamasının arkasındaki önemli bir faktörün doların güçsüzlüğünün bulunduğunu belirtirken yatırımcıların sadece dolar bazında “sıfır” faizle değil, aynı zamanda yıllık yüzde 10 veya 20 gibi çok negatif faizlerle borçlanarak riskli küresel varlıklara yatırım yaptıklarını vurguladı. Roubini,bu tür işlemlerden sağlanan total kazançların Mart’tan bu yana yüzde 50-70 düzeyinde seyrettiğine de işaret etti.

Dolarlın düşüşünden kaygı duyan, Asya ve Latin Amerika’daki bazı ülkelerin merkez bankalarının “agresif” bir müdahaleyle ulusal para birimlerinin yükselişini durdurmaya çalıştıklarını, Brezilya’nın ise, sermaye girişlerine kontroller getirdiğini belirten Roubini, merkez bankalarının faizleri düşürmeye de mecbur kalabileceğini de kaydetti. Roubini, “Carry trade köpüğü kötüleşecek. Eğer döviz müdahalesi yoksa ve yabancı para birimleri değer kazanırsa, carry tradenin negatif borçlanma maliyeti daha negatif hale gelecek” diye yazdı.

-“BİR GÜN BU KÖPÜK PATLAYACAK, EN BÜYÜK VARLIK KRİZİ YAŞANACAK”

“Ancak bir gün bu köpük patlayacak ve şimdiye kadar en büyük koordine varlık krizine neden olunacak” uyarısını yapan Roubini, çeşitli faktörlerin, doların birdenbire yükselmesine neden olması halinde yatırımcıların panik içinde riskli varlıklarından kaçmaya çalışacağını ve bir çöküş yaşanacağını savundu.

Doların sıfıra düşemeyeceğini ve bir noktada istikrarlaşacağını vurgulayan Roubini, ayrıca

ABD Merkez Bankası’nın (FED) sonsuza dek oynaklığı bastıramayacağını, piyasaların FED’in sıkılaştırmasının daha erken bir tarihte gerçekleşmesini beklemeye başlayabileceği, çifte dipli resesyon veya İran ile bir konfrontasyon gibi jeopolitik risk korkularının ortaya çıkabileceği gibi bir dizi olasılıkların altını çizdiği makalesine su uyarı ile son verdi:

“Köpük ne kadar büyükse, izleyecek varlık çöküşü o kadar büyük olacak. FED ve diğer politika yapıcıları, yaratmakta oldukları dev köpükten habersiz gibi görünüyor. Onların bu körlüğü ne kadar sürerse piyasalardaki düşüş o kadar büyük olacak.”