Küba'da ulaşım konusuna sosyalist bir ekonomiden beklendiği gibi eğitim ve sağlık kadar önem verilmiş ve seçenekler fazla, fiyatlar düşük tutulmuş. Şehir içi veya şehirler arası ulaşımda otobüs, minibüs veya taksi her Kübalı'nın rahatça kullandığı ulaşım seçenekleri.
Ama dikkat ederseniz her Kübalının; sizin değil! Eğer turistseniz konu biraz karmaşık ve Küba’ya adım atar atmaz bu konuda bir eğitim sürecinden geçmeniz gerekecek. Madem öyle bu süreci şimdiden biz başlatalım. Öncelikle havaalanında indiniz ve tabii ki şehir merkezine gideceksiniz. Sürpriz! Otobüs durağı valizlerle veya sırtçantalarınızla yürüyemeyeceğiniz kadar uzakta ve daha da tuhafı taksiden başka seçenek yok.
Elinizde bir adres ama nerede olduğunu bilmiyorsunuz, çok şanslıysanız aynı adrese giden birileriyle tanışıp taksi masrafını paylaşırsınız. Kimse bu kadar şanslı olamayacağı için üzerinize atlayan ve “Hola amigo Taxi!” diyen adamlardan birinin ağına düşeceksiniz. Bu arada bu sözü Küba’da kaldığınız süre boyunca sokağa her çıktığınızda, kapalı bir mekana girene kadar en az üç dakikada bir duyacaksınız.
Yurtdışındayken bulunduğunuz şehirleri büyük de olsalar yürüyerek gezmek her zaman iyidir. Karış karış öğrenmek kaybolma riskinizi ortadan kaldırır. Bir de Havana gibi fotojenik bir şehri yürüyerek gezmek, fotoğraf çekmek veya şehri keşfetmek için sayısız fırsatı da yakalamanızı sağlar. En yaygın olan ulaşım, bildiğiniz belediye otobüsleridir. Küba’daki en ucuz şehiriçi ulaşım seçeneği olarak kayıtlara geçsin: iki kişi 1 CUP. Yalnız başlangıçta otobüsle ulaşım konusunda yol yordam öğrenmek için halkla temasa geçtiğinizde “guagua” gibi tuhaf bir kelime karşınıza çıkıyor. Bir süre sonra autobus veya bus yerine guagua dediklerini anlıyorsunuz.
Guagua ile seyahat ederken Kübalı bir teyzenin ödemesini 1 CUP yerine 1 Avokado ile yaptığını bile gördük! Küba’da zamanınızın çoğu şaşırmakla geçecek. Sakın şaşırmayın :)
Şehir içlerinde meraklılarının neredeyse Küba’ya geliş sebebi olan eski Amerikan arabaları taksi veya bizim dolmuş taksi dediğimiz “colectivos” olarak hizmet veriyor. Paralı turistler için şehir meydanında daha bakımlı, gıcır gıcır, üstü açık Chevyler şehir turu hizmeti veriyor.
Triportörden bozma coco taksiler de Tayland’daki tuktuklar gibi oldukça turistik ve gereksiz bir seçenek. Bici taxi ise insanın yüreği elvermiyor ama bisikletin arkasına yerleştirilmiş koltuklarda ucuz ama çok yavaş ulaşım imkanı sağlıyor. Köle gibi sizi taşıyan adama ne ödeyeceğiniz insafınıza kalmış.
Yine şehirlerarası yolculuklarda eski tarihli koca burunlu Amerikan kamyonları, arkası kapatılıp yanlamasına koltuk yerleştirilmiş halde kullanılıyor. Bu araçlarla Küba’yı bir uçtan bir uca gezmek mümkün ve ödeyeceğiniz en büyük meblağ 15 CUC (Havana – Guantanamo).
Genel olarak düşünürsek Küba’da fiyatı olan her şeyin turistler için ayrı, halk için ayrı fiyatı var. Turist olduğunuzu gizlemek mümkün değil. İlginçtir ne zaman bir terminale veya istasyona gitsek halk da görevliler de bizi en pahalı seçeneğe yönlendirdiler. Küba halkı bu konuda ağız birliği etmişcesine hareket ediyor. Dolayısıyla vaktiniz varsa uygun yolculuk için şehir içinde bol bol yürümeli, şehirlerarası yolculuk içinse kendinizi guagua ile otoyola atıp cebinizden paraları çıkarıp sallayarak otostop çekmelisiniz.
Havana’ya ayak bastığımız andan itibaren başımızdan geçenleri tüm çıplaklığıyla öğrenmek için şöyle buyrun.