Kuduz nedir? Kuduz belirtileri nelerdir, kuduzun tedavisi var mı?

Anlık müdahale edilmesi gereken rahatsızlıklardan biri de kuduz hastalığıdır. Kuduz virüsü yarasa, köpek gibi farklı hayvanlardan diğer hayvanlara ya da hayvanlardan insanlara bulaşabilir. İhmal edilmesi ise ölüme varan sonuçlar yaratabilmektedir. Bir hayvan ısırığı söz konusu ise ve hayvan yabancı bir hayvan ise vakit kaybı yaşamadan bir sağlık kurumuna ya da doktora gitmek, gereken ilk müdahalenin anında yapılmasını sağlamak gerekir.

Kuduz nedir?

Kuduz genel olarak hayvandan insana ısırma yolu ile bulaşabilen ya da hayvanların birbirlerine bulaştırdığı bir virüsten kaynaklanan bir hastalıktır. Bu virüs ona maruz kalan canlıların beyinlerini, omuriliklerini de kapsayan tüm merkezi sinir sistemlerine olumsuz bir şekilde etki eder. Kuluçka döneminde virüsün yayılma olasılığı takip edilmeli ve tam zamanında müdahale yapılmalıdır.

Kuduz hastalığı için kuluçka süresi 10 gün olarak kabul edilmiştir. Nadir bir şekilde de olsa 1 yıl da sürebilir. Bu süreçte virüs tüm sinirler boyunca beyne doğru adım adım ilerler. Bulaşan enfeksiyon beyinde ve omurilikte önce ensefalopatiye (Beynin tüm işlevini ve yapısını değiştiren hastalık türleri) yol açar. Daha sonra ise ölüme yol açabilen bir iltihaplanma oluşturur.

Kuduz belirtileri nelerdir?

Kuduz hastalığına neden olan virüs çeşitli hayvanlardan diğer hayvanlara ya da hayvanlardan insanlara geçebilir. Evcil olan hayvanların yabancı ve vahşi bir hayvan tarafından ısırılması da kuduza sebebiyet verir. Bu konuda en yüksek risk taşıdığı bilinen hayvanlar şöyle sıralanır:

• Yarasalar
• Kokarcalar
• Rakunlar
• Tilkiler
• Evcil olmayan köpekler

Virüsün ısırma yolu ile vücuda bulaştığı andan itibaren sinirleri takip ederek beyne ulaşması çok uzun bir süre almayabilir. Kuduzun ilk görülen belirtileri ortalama olarak 1 ay ile 3 ay arası bir süre içinde gözlenebilir. İnsanlarda bu virüsün ilk belirtileri diğer viral enfeksiyonlarda olduğu gibi spesifik olarak görülmez. En bilinen kuduz belirtileri şunlardır:

• Baş ağrısı
• Genel bir hastalık durumu hissi
• Depresyon
• Mide bulantısı
• Bulantıya bağlı kusma
• Yüksek ateş
• Isırılan bölgede kaşıntı, ağrı ya da karıncalanma

Beyinde ve omurilikte virüs farklı nedenlere de sebep olur. Bunlar kuduz virüsünün nörolojik belirtileridir. Bu belirtiler ise şöyle listelenir:

• Aşırı tükürük üretilmesi
• Endişe hâli
• Anksiyete
• Sanrılar görme
• Aşırı heyecanlı olma durumu
• Uykusuzluk çekme
• Bilinçte bulanıklık
• Susuzluk hissi ile birlikte yaşanan su korkusu
• Alt bacakta felç
• Ağrılı boğaz
• Yutma ve yutkunma sorunları

Kuduz tanısı koyulabilmesi için insanı ısıran hayvanın da gözlem altında olması önemlidir. Hayvana konuyla ilgili çeşitli testler yapılarak kuduzun varlığı doğrulanmalıdır. Ancak hayvanın testlere tabi tutulabilmesi için zarar görmemiş olması gerekir. Isırılan kişi kuduz virüsü varsa direkt olarak belirti göstermeyeceği için ısıran hayvan dikkatli bir şekilde takip edilmelidir.

Kuduzun tedavisi var mı?

Bir hayvan tarafından ısırılması durumunda eğer hayvanın aşıları yoksa ya da olup olmadığı bilinmiyor ise ilk yapılması gereken bir sağlık kurumuna gitmek ve doktorun önerdiği düzende kuduz aşısı yaptırmaktır.

Kuduz tedavisi için ısırılma gerçekleştirildiği anda vakit kaybının önüne geçilerek bir an önce acil servise gidilmelidir. Yara temizlenir ve eğer yoksa önce tetanos aşısı yapılır. Tedavinin başlaması ise birkaç şarta bağlıdır. Bu şartlar şunlardır:

• Hayvanın korkutulma ya da kışkırtılma sonucunda ısırıp ısırmadığının tespit edilmesi
• Isıran hayvanın türü, vahşi ya da evcil olup olmadığı bilgisi
• Isıran hayvanın aşı geçmişi, aşılı olup olmadığının öğrenilmesi
• Bu durum ile ilgili olarak yerel sağlık yetkililerinin yönlendirmeleri ve önerilerinin dinlenmesi

Kuduz aşısı doktor tarafından gerekli görülürse düzenli bir şekilde yapılmalı ve süreç dikkatle takip edilmelidir. Ağır bir aşı olduğu için çok riskli olmadığı kabul edilen birkaç yaygın yan etkisi olabilir. Bu etkiler şunlardır:

• Eklem ağrısı
• Ateş
• Kurdeşen
• Nefes alırken zorluk yaşama
• Seste kısıklık
• Kalp atışında hızlanma
• Güçsüzlük hissi
• Solgunluk

Önemli not: Bu içerik tavsiye niteliği taşımamaktadır. Paylaşılan bilgiler sadece bilgilendirme amaçlıdır ve uzman bir doktor onayı olmadan herhangi bir tıbbi sorunun teşhis veya tedavisi için kullanılmamalıdır. Tıbbi bir sorununuz varsa lütfen doktorunuza danışınız.