"Kültür varlığı" olarak tescilli evini onaran kişinin ceza alması

Trabzon İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünce, Of ilçesinde "kültür varlığı" olarak tescilli evini onaran kişinin ceza aldığı davaya ilişkin hiçbir usulsüzlük bulunmadığı bildirildi.

İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünden yapılan yazılı açıklamada, bir gazetede dün yer alan "Kültür varlığı tescilli evini onarınca ceza aldı" başlıklı haberde, Of'ta kültür varlığı olarak tescillenen evinin su akıtan çatısının kiremitlerini değiştiren, banyo ile tuvalet yaptıran 83 yaşındaki Yusuf Gurbetoğlu hakkında, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na muhalefet suçundan dava açıldığının belirtildiği ifade edildi.

Açıklamada, haberde 18 ay hapsi istenen ev sahibinin cezasının paraya çevrilerek ertelendiği, Koruma Kurulunca cezaya itiraz edildiği, Gurbetoğlu'nun "Bu yaşımda hapishanede yatmamı mı istiyorlar?" diyerek tepki gösterdiği, evin koruma altına alındığından haberi olmadığı, çıktığı mahkemede de hakime "Bana tebliğ edilmedi." dediğine ilişkin hususların yer aldığı belirtildi.

Konuyla ilgili karar hakkında bilgi verilen açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:

"Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 21 Ekim 2005 tarihli kararı ve ekleri, 11 Kasım 2005'te Of Kaymakamlığı, Of Tapu Sicil Müdürlüğü, Of Kadastro Müdürlüğü, Ballıca Belediye Başkanlığı, Merkez, Büyük ve Orta mahalleleri muhtarlıklarına göndermiş, Korunması Gerekli Kültür ve Tabiat Varlıklarının Tespit-Tescili Hakkındaki Yönetmelik gereğince tescil edilen korunması gerekli taşınmaz kültür-tabiat varlıklarının Valilik ile Kaymakamlıkça en geç 3 günde ilan tahtalarına asılmak, belediye hoparlörüyle duyurulmak ve köy muhtarlığına bildirilmek suretiyle, ilan tutanağının Müdürlüğümüze gönderilmesi ve tapu kütüğünün beyanlar hanesine, 'korunması gerekli taşınmaz kültür-tabiat varlıkları olduğuna' dair kayıt konulması gerektiğini bildirmiştir."

Of ilçesi Ballıca beldesi Merkez Mahallesi 293 ada 7 parseldeki, Gurbetoğlu'na ait taşınmazın da aynı tarihli kararla kişi adıyla tescil edildiği vurgulanan açıklamada, "Ballıca beldesi sınırları içinde 33 sivil mimarlık örneği yapının kültür varlığı olarak belirlenmesine karar verilmiştir. Karar, Kurul Müdürlüğünün 11 Kasım 2005 tarihli yazısıyla ilgili kaymakamlık, belediye başkanlığı ve muhtarlıklara iletilmiştir." ifadelerine yer verildi.

- "Bölge Kurulunun kararıyla yasal soruşturma açılmıştır"

Habere konu binayla ilgili inceleme yapıldığı belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Haberlerde, yapıda çatı aktarımı yapıldığı ve tuvaletin genişletildiği belirtilmişse de yerinde yapılan incelemede Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu personeli, 15 Mayıs 2017 tarihli raporuyla, kültür varlığı kabul edilen taşınmazda izin alınmadan çatı örtüsünün yenilendiğini, doğu cephesinde yer alan eklentinin bu cephenin ortasındaki kapıyı kapatacak şekilde büyütüldüğünü tespit etmiştir. Bu kapsamda Bölge Kurulunun 24 Mayıs 2017 tarihli kararıyla yasal soruşturma açılmıştır."

Açıklamada, Of Cumhuriyet Başsavcılığının 8 Eylül 2017'de iddianame düzenlediği, Asliye Ceza Mahkemesinin de bunu kabul ederek kovuşturmaya karar verdiği bildirildi.

Dosyanın Bakanlık avukatlarınca takip edildiği vurgulanan açıklamada, tescili yapılan 33 taşınmazdan 13'üne daha aykırı uygulama nedeniyle yasal soruşturma açıldığına da işaret edildi.

- "Gurbetoğlu ve yakınları, izinsiz uygulamayı düzeltmemiştir"

Kovuşturma sırasında mahkeme ve bilirkişi heyetiyle kurumun avukatının da keşfe katıldığı belirtilen açıklamada, şu değerlendirmelerde bulunuldu:

"Avukat, Yusuf Gurbetoğlu ve yakınlarına, bu izinsiz uygulamanın düzeltilmesi, bunun için Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne başvurmaları gerektiğini şifahen söylemiştir. Gurbetoğlu ve yakınları, durumu ciddiye almamış ve izinsiz uygulamayı düzeltmemiştir. Mahkeme tarafından hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilmesi için devletin uğramış olduğu zararın giderilmesi gerekmektedir. Bu zarar da ancak Koruma Kurulunun onay verdiği bir projenin hazırlanması ve projeye uygun olarak yapının tadil edilmesiyle mümkündür. Bu zararın giderilmemesi nedeniyle avukatımız, mahkemenin verdiği hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına itiraz etmiş, itiraz da Trabzon 1. Ağır Ceza Mahkemesince kabul edilmiştir.

Anayasanın tarih, kültür ve tabiat varlıklarının korunması başlıklı 63. maddesi 'Devlet, tarih, kültür ve tabiat varlıklarının ve değerlerinin korunmasını sağlar, bu amaçla destekleyici ve teşvik edici tedbirleri alır' diyerek, kültür varlıklarını anayasal koruma altına almıştır. Bu görevi de Kültür ve Turizm Bakanlığına yüklemiştir. Bakanlığımız, Müdürlüğümüz ve avukatımız, anayasanın bize yüklemiş olduğu bu görevi kanunlara uygun şekilde yerine getirmiştir. Davaya ilişkin hiçbir usulsüzlük bulunmamaktadır."