Kumkale'deki 'gazi' Toplara 2 Tane Daha Eklendi

ÇANAKKALE (A.A) - Çanakkale Savaşları sırasında boğaz savunması için merkeze bağlı Kumkale beldesi ile Halileli köylerinde konuşlandırılan, yıllar sonra çeşitli nedenlerle toprak altında kalan 9 topun dışında, 2 top daha bulundu.

Çanakkale Valisi Güngör Azim Tuna, Kumkale beldesi ile Halileli köylerinde konuşlandırılan topların gün yüzüne çıkarılmasını öngören proje çalışmalarını incelemek için Kumkale beldesine gitti.

Tuna, incelemelerinin ardından yaptığı açıklamada, Kumkale beldesi ile Halileli köylerinde konuşlandırılan topları gün yüzüne çıkardıklarını, bölgede çevre düzenlemesi çalışmalarının sürdüğünü söyledi.

Bu işi mahalli imkanlarla, kurum ve kuruluşların işbirliğinde yapmaya çalıştıklarına işaret eden Tuna, "Mümkün olduğu kadar en az masrafla çalışmalar sürüyor. Amacımız gelecek yıl yapılacak 18 Mart Çanakkale Deniz Zaferi törenlerine kadar ziyarete açılacak birtakım mekanlar oluşturmak. Ama işimiz daha çok" dedi.

Tuna, söz konusu topların dışında, bir kısmı denizin içinde bir kısmı ise karada olan 2 yeni sağlam topun daha bulunduğunu ifade ederek, şöyle konuştu:

"Onların çıkarılması için çalışmalarımız sürüyor. Burada şu anda 6 topun konuşlandırıldığı yer var. 3 yer dolu, 3 yer ise boş. Boş olan yerlere çevreden çıkartığımız topları getirip, burayı özel bir alan olarak düzenlemek istiyoruz. Buralar şahıs arazileri. Anlaşarak, rızayla insanlardan alıyoruz. Çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Kumkale Belediyesi bu konuda bize büyük destek veriyor. Topların temizlenmesi ve sergilenebilir hale getirilmesi de önemli bir aşama. Buradan çıkarılan toplardan birisini kısmet olursa, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'nin (ÇOMÜ) giriş kapısındaki uygun bir yere koyacağız. Üniversitemiz malum, Çanakkale Savaşları'nın idare edildiği alan üzerinde kurulduğu için sembolik anlamı var. Çanakkale Savaşları süresinde burada kullanılan çok sayıda 'gazi' topumuz var. Bunların bir kısmı parçalanmış ama sağlam olanları hiç olmazsa çıkartıp, belki zamanı geldi geçiyor, insanımızın ziyaretine açmaya çalışıyoruz."

-"Yeni toplar daha küçük çapta-

Projenin koordinatörü ÇOMÜ Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Burhan Sayılır, Yeniköy ile Kumkale arasındaki Kızılbayır olarak anılan bölgede, deniz ve toprak arasında, uçurumlu bir arazide 2 topun daha bulunduğunu bildirdi.

Bu topları karadan almaya çalıştıklarını ancak başarılı olamadıklarını belirten Sayılır, "Ya denizden alacağız ya da belirli bir ulaşım noktası oluşturup çıkardıktan sonra, topları buraya getirip sergilemek istiyoruz. Burası Türk topçuluğu yönünden komple açık hava müzesi haline gelecek. Orijinal bir yer olacak. Şu andaki topların yerleri 1915'teki orijinal bölgeler. Biz ayrı bir yer kazmadık ya da yerleştirmedik" diye konuştu.

Sayılır, son buldukları topların daha küçük çapta kıyı topları olduğunu ifade ederek, "Yaklaşık 4 ton ağırlığında. Bulunduğumuz bölgedeki topların namluları ise 22 ton. Dolayısıyla 2 top yer değiştirebilir tipte. Onları kolaylıkla taşıyabilir ve nakledebilirsiniz. Bu toplar ya heyelan nedeniyle aşağıya inmiş ya da özellikle bu bölgeye atılmış" dedi.

Topların savaş döneminde Bozcaada'dan çıkabilecek gemilere yönelik yapılandırıldığını düşündüklerini dile getiren Sayılır, Gelibolu Yarımadası ya da Gökçeada'ya ulaşabilecek menzili bulunmadığını kaydetti.

Kumkale beldesi ile Halileli köylerinde konuşlandırılan topların gün yüzüne çıkarılmasını öngören proje çalışmaları, valilik, Çanakkale Boğaz ve Garnizon Komutanlığı, ÇOMÜ ile Kumkale Belediyesi'nce yürütülüyor.

Muhabir: Mehmet Bayer