Kuşburnu, sonbaharda olgunlaşır ve özellikle C vitamini ihtiyacının en çok arttığı kış mevsiminde tüketimi artan bir meyvedir. Çayı ve marmelatı da yapılan kuşburnu, halk arasında yabangülü, itburnu, itgülü, gülelması, yiric isimleri ile de bilinir. C vitamini açısından dünyanın en zengin meyvesidir. Kuşburnunun faydaları, zararları ile birlikte kuşburnu çayının ve marmelatının faydaları nelerdir konularını ayrıntıları ile inceledik.
Kuşburnu, bilimsel adıyla Rosa Canina, Avrupa, Kuzey Afrika, Batı Asya’da yetişen ve gülgiller ailesinden bir bitkidir. İçi tüylü olan bu bitkinin birçok tohumu olup sonbaharda olgunlaşır. Kuşburnu ağaçları, bir ile 3,5 mertre arasında olup gövdesi ve dalları dikenlidir. Bu ağaçlardaki çiçeklerde 5-7 yaprakcık bulunur. İlkbaharda başlayıp yaz boyunca açan bu pembe renkli çiçeklerin tabanı olgunlaşınca yaprakları dökülür ve kuşburnu meyvesi ortaya çıkar. Yani bu bitkinin meyvesi, çiçeğin içindeki beyaz tüylü çekirdeklerdir.
Kuşburnu, C vitamini bakımından dünyanın en zengin meyvesidir. Bunun dışında antiviral, antibakteriyel, antioksidan içeriği ile vücudun en dış kısmı cildimizin başlayarak solunum yolu, kanser, kolesterol, şeker ve böbrek rahatsızlığında etkilidir. C vitamini dışında A, B1, B2, E ve K vitaminlerini de barındırmakta ve sodyum, kalsiyum, mangan, magnezyum, demir, çinko ve bakır gibi değerli mineralleri de içermektedir. Bu özellikleri ile özellikle soğuk aylarda soğuk algınlıklarına karşı doğal bir ilaç gibidir kuşburnu.
Kuşburnunun genel olarak faydaları olarak kan basıncını düzenlemesi, romatizma hastalarında oluşan ağrıları hafifletmesi, kanserli hücrelerin vücut içerisinde yayılmasını yavaşlatma, kötü kolesterolü düşürme, idrar atımını hızlandırma, grip tedavisinde kullanılma, bol miktarda C vitamini içerme ve şeker hastalığına karşı koruma sayabiliriz. Sırasıyla bu maddeler üzerinde geçerek kuşburnunun faydalarını inceleyelim.
ENFEKSİYON - İLTİHAP
Kuşburnunun birçok kullanım şekli vardır. İster çay, ister marmelat olarak kullanılsın kuşburnu, iltihapların iyileşmesinde iyi bir yardımcı olup biriken ödemlerin atılmasını sağlar. İçeriğindeki güçlü bileşenler ile kuşburnu, enfeksiyon durumlarının iyileşme zamanını kısaltır.
SOĞUK ALGINLIĞI, NEZLE, GRİBE BİREBİR
Kuşburnu, C vitamini oranı ile en zengin meyvedir. Sonbaharda olgunlaşan kuşburnu, tam da C vitamini ihtiyacımızın olduğu mevsimde karşımıza çıkar. Kış aylarında ortaya çıkan ve yayılan grip, nezle, soğuk algınlığı gibi hastalıkların bulaşmasında önleyici faktör olup iyileşme süresini kısaltır. Çocuklarda ise kuşburnu, bronşit, astım, nefes darlığı gibi solunum sistemi rahatsızlarının azalmasında kuvvetli bir yardımcıdır.
KÖTÜ KOLESTEROL DÜŞMANI
Kuşburnunun kolesterole karşı etkisi, onun birçok rahatsızlığı da önlemesine yardımcı olur. Kolesterol serviyesini dengeleyen kuşburnu, böylece oluşabilecek kalp ve damar rahatsızlıklarının da önüne geçmiş olur. Kuşburnunu çay veya marmelat olarak tüketirseniz kolesterol seviyeniz düzenlenmiş ve kalp rahatsızlığı riski önlenmiş olur.
KANSERİN CAN DÜŞMANI
Kuşburnu, içeriği ile serbest radikallerin düşmanıdır adeta. Kanser, serbest radikallerin farklılaşma geçirerek tümörleri oluşturması ile meydana gelir. Kuşburnunun düzenli tüketimi ile birlikte serbest radikallerin oluşumu önüne geçilmiş olur ve böylece kanser riski azaltılmış olur.
KAN ŞEKERİNİ DÜZENLER
Kuşburnu, kan şekerinin düzenlenmesi açısından büyük bir yardımcıdır. İleri seviyede şeker hastaları bile kuşburnunu rahatlıkla tüketebilir. Burada dikkat edilmesi gereken tüketim şekli. Eğer reçel olarak tüketilecekse içinde şeker olmaması gerekir. Fakat şekersiz kuşburnu çayı düzenli tüketimi ile kandaki şeker seviyesi normal düzeyine indirebilir.
BÖBREK RAHATSIZLIĞINA ÇÖZÜM
Kuşburnu içinde bulunan pektin ve çeşitli asitler, böbrek sağlığını korumada etkili maddelerdir. Bu yüzden kuşburnu, böbrek hastalığına sahip kişilerde belirtilen iyileşmesi ve rahatlama sağlaması ile çok faydalıdır. İçeriği ile idrar söktürücü ve müshil görevi gören kuşburnu, kabızlığı giderilmesinde de etkilidir. Kabızlık sorunu için, bir yemek kaşığı kuşburnunu kaynar suyun içine atın ve birkaç dakika demleyin.
CİLDE OLAN BÜYÜK FAYDASI
Kuşburnunu adının çok yayılması ve meşhur olmasını sağlayan esasında Tansu Çiller’in cildine yaptığı etkileri anlatması ile oldu. Aynı zamanda birçok ünlü kişinin cilt bakımında kuşburnu yağı kullandığı bilinmektedir. Bu yağ, cilt hücrelerinin yenilenmesini sağlar. Kuşburnu yağını akne, sivilce ve yanık izleri tedavi gibi cilt sorunları için kullanabilirsiniz. Cilde olan faydası için günlük olarak kuşburnu çayı tüketmeniz de aynı etkiyi gösterecektir.
C VİTAMİNİ ZENGİNİ
Kuşburnu, C vitamini açısında çok zengindir. C vitamini ise özellikle vücudun bağışıklık sistemi ile alakalı olduğu için enfeksiyonlara karşı kuşburnu inanılmaz faydalar sağlar. Antioksidan olan C vitamini, vücutta zararlı hücrelerin çoğalmasını engeller. Yapılan bir araştırmaya göre C vitamini, vücudun kolajen üretmesine yardımcı olur. Kolajen ise kemik ve kas sistemi için önemlidir. Demir emilimi de sağlayan C vitamini bakımından zengin olan kuşburnu, böylece hastalıklara karşı koruma ve iskelete sisteminin sağlam olmasını sağlar.
ROMATOİD ARTRİT HASTALIĞI
Kuşburnunun eklem kireçlenmesine etkisi üzerine yapılan araştırmaların sonucu, bu meyvenin çok yararlı olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur. Bu hastalığa sahip kişilerle yapılan deneyde bir kısma kuşburnu tozu içeren kapsül verilirken diğer gruba plasebo veriliyor. Kuşburnu kapsülü içen gruptaki kişilerin 3-4 aylık kullanımı sonrasında yürümede daha az güçlük çektikleri ortaya çıkmış. Başta kemik erimesi tedavisinde kullanılan diğer ilaçların yan etkileri düşünüldüğü zaman doğal bir ilaç olan kuşburnunun kullanımı daha faydalı olacaktır.
Kuşburnu içindeki C vitamini, limona oranla 60 kat daha fazladır. Çiçekleri tıbbi olarak kullanılan kuşburnunun meyvesi ise yukarıda anlattığımız gibi birçok faydası mevcuttur. Kuşburnu meyvesi, bitkisel çay yapımı, marmelat ve reçel yapımından kullanılmaktadır. Kuşburnu çayının faydaları ise uzmanların görüşüne göre doğru demlenme ile ve doğru miktarda tüketildiğinde daha çok ortaya çıkıyor.
Kuşburnu çayı, C vitamini, polifenol ve antioksidan içeriği bağışıklık sistemini güçlendirir.
İçeriğindeki likopen ve A,B,E,K vitaminleri ile magnezyum, demir mineralleri sayesinde vücut direncini artırır.
Kuşburnu çayı içeriğindeki pektin, laktasif etkisi vardır. Yani bir nevi doğal müshil görevi görür. Bu özelliği ile kabıza iyi gelir.
Kuşburnu çayının düzenli tüketiminde kötü kolestorolü seviyesinin yükselmesini önler. Bu da kalp – damar sağlığı için çok yararlıdır.
Serbest radikallere karşı koruyucu özelliği olan kuşburnu çayı, kanser hücrelerinin büyüme ve gelişmesini önler.
Kuşburnu çayı içeriğindeki K vitamini, kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur. Bu sebeple tromboz, trombofebit sorunları hastaların tüketiminde dikkatli olması gerekir.
Kuşburnu çayı, demir minerali emilimini sağlaması nedeniyle kansızlığa iyi gelir. Kansızlığın önemli bir nedeni olan demir eksikliği için kuşburnu çayı doğal bir çözüm olabilir.
Kuşburnu çayının bağışıklık sistemini güçlendirmesi ve vücut direnci artırması özellikleri ile kışın yakalanma ihtimali olan grip, nezle gibi hastalıklara karşı koruma sağlar.
Kuşburnunun içinde bulunan gamalinoleik asit, cildin canlılık kazanmasını sağlarken güneş yanığında iyileşme sürecin olumlu etki eder.
Kuşburnu çayını düzenli olarak 2-3 bardak içen erkeklerde prostat kanseri görülme riski daha düşüktür.
Çocukların büyüme ve gelişimi için faydalı olan kuşburnu çayını, günde bir bardaktan fazla olmamak şartıyla içirebilirsiniz.
İçeriğinde A vitamini ile göz sağlığını koruyan kuşburnu çayı, katarakt gibi göz hastalıklarına karşı doğal koruma sağlar.
Kuşburnu çayı, dizdeki sıvı kaybı ve kemik erimesi ile eklem kireçlenmesinde önleyici olarak görev yapar. Bu rahatsızlıkları olan kişilerin kullanımında iyileşme gözlenmiştir.
Kuşburnu çayı demlemek için bir bardak kaynar su içine, hafif ezilmiş 5-6 adet kuşburnu meyvesi atılıp 10 dakika beklemek gerekir. Çayın demlenmesi sırasında üstünün kapalı tutulması gerekir. Böylece C vitaminini oluşturan askorbik asit kaybının önüne geçilmiş olunur.
Demlenme süresi ne kadar uzatılırsa içindeki C vitamini kaybı o kadar çok olur.
Yemeklerden en az yarım saat sonra için.
Kuşburnu çayının demlenmesinde en az 5 dakika içinde bitirin.
Kuşburnu çayına nazaran soğuma sırasında C vitamini kaybı, marmelat ve reçelde daha çoktur. Marmelat yapımından şekeri mümkün olduğunca kullanılmaması tavsiye ediliyor.
Ve son olarak kuşburnunun her türlü formunun saklanma koşulu; ışık görmeyen ve cam kavanoz içinde.