Lale Orta hakemliği yorumladı
Işık Sigorta 11 Altın Adam Yarışması jüri toplantısına onur konuğu olarak katılan FİFA Hakemi Lale Orta, bayan hakemliğin zorluklarıyla ilgili bir soruya, "Türkiye'de sadece bayan hakemler değil, bütün hakemler işlerini çok zor şartlarda yapıyor. Bazen bayan olmanın avantajlarını bazen de dezavantajlarını yaşıyoruz. Avantajı daha hoşgörüyle yaklaşılabiliyor. Dezavantajı ise bazen lüks olarak görülüyor" dedi.
Lale Orta, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, bütün hakemlerin Türkiye'de çok zor şartlar altında görev yaptığını belirterek, "Türkiye'de sadece bayan hakemler değil, bütün hakemler işlerini çok zor şartlarda yapıyor. Bazen bayan olmanın avantajlarını bazen de dezavantajlarını yaşıyoruz. Avantajı daha hoşgörüyle yaklaşılabiliyor. Dezavantajı ise bazen lüks olarak görülüyor. Ya da geçici bir şeymiş gibi bakılıyor. Türkiye'de bayanlara futbol pek yakıştırılmıyor" diye cevap verirken, bayan futboluyla ilgili olarak ise "Türkiye'de bayan futbolu olması gereken yerde değil. Yatırım yapılmadı. Bayan hakemler daha şanslı. 1985 yılında antrenörlük kursuna gittiğim zaman 29 tane erkek arkadaşım vardı. Benim de bu işi onlar kadar sevebileceğimi ve yapabileceğimi görüp, anladıktan sonra en fazla yardımcı olanlarda onlar oldu. Bazı şeyleri erken yakaladık. Türkiye'deki bayan hakemliği Avrupa'dakilerden daha ileride. Avrupa'da 1. lig düzeyinde maça çıkan ilk bayan hakem benim. Ancak futbolumuz aynı gelişmeyi gösteremedi. 1970'li yıllarda Dostlukspor takımını kurduk ve ligleri oluşturmak istedik ama mümkün olmadı" şeklinde konuştu.
Bayanlar ligi konusunda düşüncelerini açıklayan Lale Orta, "Hala bir bayan ligimiz yok. Bu çok üzücü. Türk kadını her alanda ülkesini temsil edebilmeli. Sorun ne olursa olsun bir ligin kapatılmasını doğru bulmuyorum. Bir yönetim sorunları çözmek için vardır. Kapatarak sorunlar halledilmez. 35 milyon bayan olan Türkiye'de ülkemizi temsil edecek bayan futbolcuları rahatlıkla bulunabilir diye düşünüyorum. Günümüzde okullarda altyapıya yönelik lig düzenleniyor. Gelecekte umuyorum bayan futbolunu daha iyi yerlerde göreceğiz. Ama Avrupa'yı yakalamak için en az 15-20 yıla ihtiyacımız var" şeklinde konuştu.
Türk bayan hakemlerinin Avrupa'da iyi bir çizgi yakaladığını belirten Lale Orta, "Erkek hakemlerimizin getirilmesi için büyük uğraşlar verilen yeri biz bayan hakemler olarak yakalamış durumdayız. Top Class'ta erkek hakemimiz yok ama ben birinci klasmanda, Tuğba arkadaşımız ise 2. klasmanda görev yapıyoruz" dedi. "Erkek olsaydım şu an bulunduğum noktaya daha kısa sürede gelirdim" diyen Orta, "Tabi ki bayan olmanın sıkıntıları var. Bazen ciddiye almıyorlar. Erkek arkadaşlarımız bulundukları yerlere bizden daha kolay gelebiliyorlar. Bizler daha fazla efor sarfetmek, daha fazla inandırıcı olmak zorunda kalıyoruz" şeklinde konuşurken, yıllar önce yaşadığı bir anısı ise şu şekilde anlattı: "1. ligde ilk yardımcı hakem olarak çıktığım günlerde adımın Lale olduğunu gören anons spikeri Lale diye erkek hakem adı olmaz diye okumak istememişti".
Yeni hakemlik yapmaya başlayan bayan hakem arkadaşlarının, kendisinin yaşadığı zorlukları yaşamadığını belirten Lale Orta, "İlk hakemliğe başladığım dönemlerde futbolcular bayan olduğum için daha kolay kandırılırmışım gibi davranıyorlardı. Ancak tanıdıktan sonra hakemliğin bayan ya da erkek olarak fark etmediğini kabul ettiler" derken, yıllar önce yaşadığı "Siz nerede soyunuyorsunuz? şeklinde soruların bugün artık UEFA kriterlerine konan 'uluslararası maç oynanacak statlarda mutlaka bayan hakem soyunma odası olması" şartıyla ortadan kalktığını belirtti.
FİFA Hakemi Lale Orta, "Televizyondaki hakem yorumlarından etkileniyor musunuz?" şeklindeki soruya, "İnsanlar mutlaka ki kendileriyle ilgili yapılan yorumlardan etkilenir. Bence özellikle hakem yorumcularının yorumlarını sakin bir tempoya düşürmeleri gerekiyor. Elbetteki insanlar düşüncelerini söyleyecek. Ancak bunu milyonların önünde söylediğiniz zaman artık bu kendi düşüncenizi aşmış oluyor ve başkalarını da ilgilendiriyor. Toplumu yönlendirmiş oluyorsun ve onları ateşleyebiliyorsun. Bu nedenle biraz daha düşünerek, tartarak söylenmeli. Şiddetin tırmandığı bu günlerde, sporda şiddetin önlenmesi adına çok daha seviyeli eleştirilerin yapılmasını diliyorum" diye cevap verdi.
Işık Sigorta 11 Altın Adam Yarışması jüri toplantısına onur konuğu olarak katılan FİFA Yardımcı Hakemi Neslihan Bayraktar ise televizyondaki yorumlarla ilgili soruya, "Seyrediyorum. Bir maçtaki aynı pozisyon için herkes farklı bir şey söyleyebiliyor. Ben bu konuda seyircilerin eğitim düzeyini düşünerek, spordaki şiddeti tırmandırmayacak yorumlar yapılması gerekiyor. Kritik yaparak, olumlu yorumlar yapmalarını ve kışkırtıcı olmamalarını düşünüyorum" dedi.
Işık Sigorta 11 Altın Adam Yarışması jüri toplantısına onur konuğu olarak katılan FİFA Yardımcı Hakemi Seçim Demirel'de, "9 yıldır hakemlik yapıyorum ve 1 yıldır FİFA kokartı takıyorum. Televizyon programlarını sadece hataları görmek ve kendimi geliştirmek amacıyla seyrediyorum" diye konuştu.
