Havası ve toprağı nedeniyle Muğla bölgesinde sadece Gökova havzasında yetişen altın sarısı susam, Haziran ayında ekimi yapılıyor. Eylül ayında ürünlerin kesilmesi ve kurumaya bırakılmasının ardından 21 gün sonra geleneksel yöntemlerle ana ürün çırpılarak çıkarılıyor.
Gübre kullanılmadan organik olarak yetiştirilen sarı susam, yağ oranı ve aroması ile dikkat çekerken ürün hasadına kadar sulama yapılmıyor. Gökova Körfezi’nin iyotlu rüzgarının ayrı bir tat oluşturduğu altın sarısı Gökova Susamındaki rekolte düşüklüğü ve Covid-19 salgını sonrası fiyatın bu yıl 20-25 lira olması bekleniyor.
Gökova Mahallesinde yıllardır susam üreticiliği yapan Ömer Coşar, “Bu sene hava şartlarından mı nedir rekolte geçen seneye nazaran yarı yarıya düşük. Cenab-ı Allah ne verirse onu alacağız. Geçen sene 19 liradan vermiştik. Bu sene kaç para olur bilmiyoruz. Susuz olduğu için yağ oranı çok yüksek bizim susamın. Onun için değerli. Japonlar zaten sürekli alıyor” dedi.
Susamın topraktan ayrılmasının ardından 21 gün sonra susam taneciklerinin Gökova rüzgarı ile başaklardan susamları çıkardıklarını belirten Durdu Fatma Coşar, “Ekiminden başlayarak çapası, otu temizlenmesi derken susam yolmasına kadar baya zahmetli bir dönem geçiyor” dedi.
Gökova Körfezinden gelen iyotlu rüzgarın Gökova Susamını müthiş bir aroma kattığını belirten Muğla Tarım ve Orman İl Müdürü Barış Saylak, “Gökova susamı ile çok meşhur. Sadece deniz ve azmağı ile değil. Aynı zamanda bol bereketli aroması çok yüksek kaliteli susamı ile ünlü. Türkiye’de yaklaşık 250 dekar alanda susam ekimi yapılıyor. Muğla’da Türkiye üretimini yüzde 11’inin üretildiği bir yer. Muğla genelinde 27 bin dekar alanda susam ekimi yapıyoruz. Bunun büyük bir bölümü de Gökova çevresinde üretiyoruz. Bu bölgede 16 bin dekar alanda susam yetişiyor. Gökova susamının özelliği, Gökova Körfezinden denizden gelen iyot kokulu rüzgarlar müthiş bir aroma katıyor susamımıza. Bu susam susuz olarak yetişiyor. Sulu tarım yapılmıyor. Tamamen doğal Gökova’nın kendi yerli çeşidi ile müthiş bir üretime ev sahipliği yapıyor bu mümbit topraklar” dedi
Türkiye’nin susam üretiminin yüzde 11’inin Muğla’dan karşılandığını, geleneksel yöntemler ile organik sarı susamın yetiştiği tek yörenin Gökova Bölgesi olduğunu belirten İl Müdürü Saylak, “2019 yılı TÜİK verilerine göre ülkemiz susam üretiminin yüzde 11’i ilimizde gerçekleşti. Ülke genelinde üretilen susam miktarında Antalya ve Manisa’dan sonra üçüncüyüz. Ekim alanlarında ise dördüncü sıradayız. Geçtiğimiz yıllarda susam fiyatları son derece düşük olduğu için üretici de bundan muzdaripti ve ekim alanları daralıyordu. Ancak son 2 yıldır Çin ve Japonya’nın müthiş bir talebi ile Muğla susamına ilgi arttı. Daha önceki yıllarda kilosu 5-6 lira gibi rakamlarla satılan Gökova Susamı şu anda 17-20 lira arasında satılıyor. Covid-19 salgını sonrası da talebin de, fiyatın artacağını düşünüyoruz. Ortala Bin 450 ton susam hedefliyoruz Gökova bölgesinde. Dolayısı ile bu sene birim fiyatının da 20-25 lira arasında olmasını bekliyoruz. Burada hala makineleşmeden el emeği ile işçiler aracılığı ile yapılan susam üretimi önümüzdeki günlerde daha önce Ula İlçe Müdürlüğümüzün başlattığı coğrafi tescil alımı konusundaki çabalarımızı arttırıp Gökova susamının hak ettiği tescili alacağız. Susamın en önemli tüketim yerleri pastacılık, tahin ve helva sektöründe ve Japonların önemli yemeklerinden Suşi yapımında tüketilmekte” dedi.