Libido temel anlamıyla cinsel dürtü olarak ifade edilir. Libido bilinçli ya da bilinçsiz olarak ortaya çıkabilir. Cinsel birleşme için istek duyma ve tatminlik duygusunda artış olarak açıklanabilen libido uzun yıllardır araştırılan bir konudur. 1894 yılında tanımlanan libido kavramı, günümüzde sıklıkla duyulan ve araştırılan bir kelimedir. Geçmişten günümüze kadar yapılan çeşitli araştırmalar ile libidoyu artıran ve azaltan sebepler de incelenmeye çalışılmıştır.
Libido, Sigmund Freud’un öğrencisi tarafından ortaya atılan, insan varlığının ana sorun kaynağı olarak görülen, insan benliğindeki bastırılan duyguları ateşleyen bir terim olarak yorumlanmıştır. TDK sözlüklerinde "İnsanın davranışlarının temelini oluşturan cinsel içgüdü" olarak ifade edilir. Freud, diğer uzmanlar tarafından ‘insana yaşama gücünü veren enerji’ olarak açıklanmasına rağmen libido kavramının zararlı olduğu yönünde açıklamalar yapmıştır. Libido düşürücü kavramı da buradan icat olmuştur.
Libido kavramını keşfetmek ve anlamaya çalışmak, sağlıklı ve tatmin edici bir yaşamı teşvik etmek için temel bir unsur olarak görülür. Bundan dolayı psikoloji ve ilişki alanlarında araştırılan bir konu hâline gelmiştir. Libido, kişilerin cinsel dürtüsünü, isteğini veya içgüdüsünü açıklayan karışık ve pek çok anlamda açıklanabilen bir kavramdır. Bireyin vücudunda doğuştan ortaya çıkan güç, bireyleri cinsel tatmin isteğine sürükler ve onları cinselliğe yönlendirir.
Libido kişiler arasında büyük ölçüde farklılık gösterebilir. Bazı kişiler doğuştan yüksek bir libidoya sahipken, bazı kişiler ise hayatlarının bazı dönemlerinde değişiklikler veya düşük libido hissi yaşayabilir. Kültürel ve toplumsal anlayışlar, yetişme tarzı ve bireysel süreçler de libidonun oluşumuna katkı sağlar. Libidoyu etkileyen etmenleri anlamak ve incelemek, tatmin edici bir cinsel yaşam için önemlidir.
Sağlıklı bir libidonun cinsellikten haz almayı, sağlıklı bir cinsel yaşamı destekleyici ve ilişkilerdeki bağlılığı artırdığına yönelik çalışmalar mevcuttur. Buna göre libido düşüklüğü ise cinsel tatminsizlik, ilişki sorunları ve kişisel memnuniyetsizliğe sebep olabilir. Ayrıca, libido oranı bazı durumlarda ciddi bir sağlık sorununun habercisi olabilir. Örneğin, hormonal dengesizlikler, tiroid sorunları, depresyon, anksiyete, ilaçların yan etkileri ve sağlık nedenleri libido üzerinde olumsuz etkiler oluşturabilmektedir. Bu nedenle, libido düşüklüğünden şikayetçi olan kişilere, bu durumun altında yatan neden veya nedenlerin anlaşılması için bir sağlık uzmanına danışmaları tavsiye edilir.
Libido düşüklüğü, ilgi eksikliği dolayısıyla cinsel aktivitelerin azalması anlamına gelir ve hiposakral cinsel istek olarak da tanımlanır. Düşük libido hissi yaşayan kişiler, genellikle cinsel deneyimlere ilgi eksikliği yaşarlar ve cinsel rahatlama için herhangi bir istek duymayabilirler.
Düşük libido hissine neden olan çeşitli faktörler vardır, bunlar içerisinde hormonal dengesizlikler, tıbbi nedenler, ilaç yan etkileri, stres, ilişki sorunları, psikolojik sağlık sorunları ve bireysel deneyimler bulunur. Düşük libido hissi geçici veya kalıcı bir durum olabileceği gibi hem erkekleri hem de kadınları etkileyebilir.
Düşük libido veya düşük cinsel istek, tatminsizlik veya gerginliğe neden olabileceğinden cinsel ilişki esnasında zorluklara neden olabilir. Düşük libido hissi yaşayan kişilerin, durumun nedenlerini anlamak ve cinsel isteklerini artırmak için, gerektiğinde alanında uzman doktor veya terapistlerden yardım almaları önerilir.
Libido yüksekliği, libido eksikliğinin aksine, güçlü veya yüksek bir cinsel isteğe sahip olmak şeklinde açıklanabilir. Libido yüksekliği, bir kişinin cinsel ilişki veya yakınlık için yüksek ve devamlı bir isteğe sahip olduğunu gösterir. Yüksek libido hissi yaşayan kişiler genellikle cinsel deneyimlere ve konulara büyük bir ilgi gösterir ve çoğunlukla cinsel aktivite için bir içgüdü hissederler. Yüksek bir libidonun her insan için değişeceği göz önünde bulundurularak, neyin normal veya ideal kabul edildiğinin geniş bir şekilde incelenmesi gerekir.
Libido yüksekliği birçok farklı nedenden kaynaklanabilir ve libido yüksekliğinin bazı yaygın etkenleri şunlardır:
Bu sebepler libido yükselmesine etki edebilir, ancak her kişide etki derecesi ve etmenler farklı olabilir. Libido yüksekliği, bireylerin cinsel hayatında olumlu veya olumsuz durumlara neden olabilir. Libido yüksekliği sorunlu bir durumda ise veya bireyin gündelik yaşamını olumsuz etkiliyorsa, bir sağlık uzmanına danışılması ve gerekli tedavinin alınması tavsiye edilir.