Liseliler orman yangınlarını büyümeden söndürebilecek sistem geliştirdi

KEMAL CEYLAN/CİHAN OKUR - Antalya'daki yangın görüntülerinden etkilenen lise öğrencilerince tasarlanan sistemle, orman yangınlarının hızlı müdahaleyle büyümeden söndürülmesi amaçlanıyor.

Antalya'da çıkan orman yangınlarına çözüm bulmak amacıyla çalışma başlatan Antalyalı lise öğrencileri, kimya öğretmenleri Abdullah Akdeniz ve Erhan Yerlikaya ile nem, sıcaklık ve duman sensörlerinden gelecek verilerle otomatik devreye girecek erken müdahale sistemi tasarladı.

GPS aracılığıyla bir merkeze yangının yeri hakkında bilgi aktaran sistem, TEKNOFEST KARADENİZ'de tanıtıldı.

Akdeniz, AA muhabirine, orman yangınlarını en aza indirecek sensör tabanlı akıllı bir sistem tasarladıklarını söyledi.

Yangın riski taşıyan alana kurulacak depoyla yağmur suyunun filtrelenerek biriktirileceğini belirten Akdeniz, "Antalya'da 13 gün süren yangınlar çıkış noktamız oldu. Havadan attığımız sular yere düşmeden buharlaşıyor. Arazideki ağaçların dallarını ve zemini uygun periyotlarda sulayabilirsek, yangının aşırı büyümeden kontrol altına alınabileceğini düşünüyoruz." dedi.

Ormanlık alanın zeminine, bir depoya bağlı, sensörleri bulunan 4 metrelik çubukların üzerine fıskiyeler yerleştirerek bir istasyon kurmayı tasarladıklarını dile getiren Akdeniz, 120 dönümlük alanın 81 fıskiyeyle ıslak tutulabileceğini anlattı.

Yangın sırasında ateş topu halinde sıçrayan kozalakların alevlerin büyümesine neden olduğunu bildiren Akdeniz, arazinin sistem aracılığıyla sulanmasıyla oluşacak nemli ortamın, kozalakların düştüğü yeri tutuşturmasını önleyeceğini ifade etti.

- Sistem tasarlanırken kuşlar da düşünüldü

Yerlikaya ise sistemin birden çok özelliğinin olduğuna dikkati çekerek, "Orman yangınlarını önlemeye yönelik bir cihaz tasarladık. Nem, sıcaklık ve duman sensörümüz var. Özellikle duman sensörü, yangını algıladığında GPS ile yetkililere yangının nerede çıktığı, ortamdaki sıcaklık ve nem hakkında bilgi veriyor." diye konuştu.

Sistemin hem yangını haber verdiğini hem de ilk müdahaleyi yaptığını vurgulayan Yerlikaya, şunları kaydetti:

"Sisteme bağlı 360 derece dönebilen fıskiyemiz var. Yangın başladığında 360 derece dönerek etrafa su fışkırtan bir sistem oluşturduk. Yangın çıktığı anda sensörden gelen yön bilgisine göre yön belirleyen kimyasal yangın söndürme top atarımız var. 5 metre civarında top atarak, yangına müdahaleyi sağlıyor. Bunun dışında bir de ses sensörü var. Özellikle kuşların algılayabileceği frekansta ses yayınlayarak, onların ortamdan uzaklaşmasını sağlıyor. Böylelikle hayvanları yangından korumuş oluyoruz."