Makat ameliyatları sonrası bakım

Diyet: Günde en az 2 Lt su tüketimi, bol miktarda sebze, meyve ve lifli gıdaların (özellikle baklagiller) tüketilmesi uygun olur. Makatta kaşıntıya neden olabilecek acı, ekşi (limon, portakal, mandalina, greyfurt) ve baharatlı gıdalar, süt ürünleri (peynir, süt vb.) ve ketçap türü gıdalardan olabildiğince kaçınmakta yarar vardır. Buradaki amaç bu maddeleri hiç tüketmemek değil, uygun miktarlarda tüketmektir. Örneğin, beyaz peynirin günde bir kibrit kutusu büyüklüğünde tüketilmesi bir sorun oluşturmazken, günde bir kalıp beyaz peynir tüketildiğinde ciddi oranda makatta kaşıntıya neden olur. Benzer şekilde, günde toplam bir veya iki adet mandalina yenilmesi ile yoğun lif alınacağından dışkılama daha kolaylaşabilir, ancak bir kilo mandalina tüketildiğinde makatta yoğun yanma, makatta ağrı ve makat kaşıntısına neden olabilir.

Oturma banyosu: günde 3-6 kez ortalama 15-20 dakika süre ile ılık su (24-37o C arasında) içinde oturma banyosu (küvet, leğen veya özel oturma küvetinde) yapmak çok yararlıdır. Bu suyun ılık olması yararlıdır, içine Batticon, Rivanol vb. maddelerin eklenmesinin bir fark yaratmadığı bilinmektedir. İyot türünde sıvıların yara iyileşmesi geciktirebildiği ve Rivanol türündeki maddelerin ise alkol bazlı olduklarından bazı mikropların o bölgede tespit edilmesine neden oldukları bilinmektedir. Deniz suyu, papatya suyu veya havuzda banyo yapmanın çok yararlı olduğu bilinmektedir. Birçok hastanın makat bölgesinin bu su ile teması sırasında yarada enfeksiyon gelişebileceği yönünde kaygılar taşıdığı gözlenmiştir, ancak makatın mikropların çok yoğun yerleştiği bir vücut bölgesi olduğu hatırlanırsa bu kaygıların gereksiz olduğu anlaşılacaktır. Özellikle, deniz suyunun yaraların daha hızlı kapanmasında, ciddi yararları olduğu bilinmektedir. Denize girme imkanı olmadığı durumlarda, oturma banyosu yapılan suyun için deniz suyu eklemek yararlı olabilir.

Taburculuk: Makat bölgesi ameliyatlarında özel durumlar dışında, basit girişimlerde aynı gün, diğerlerinde ise sıklıkla ertesi gün hasta taburcu edilir.

Tuvalet kağıdı kullanımı: makat bölgesi ameliyatları sonrasında dışkılamayı takiben tuvalet kağıdı ile makat bölgesi temizlenirken, bu bölgede ciddi tahriş oluşabilir. Bunun yerine su ile veya ıslak mendil ile makatın temizlenmesi (taharetlenme) yararlı olur.

Yara iyileşmesi: Her ameliyatta olduğu gibi cerrahi girişim sırasında, ameliyat bölgesinde en az hasar oluşmuş olması yara iyileşmesi açısından çok önemlidir. Yara iyileşmesinde, hastalığın evresi, hastanın yara iyileşmesini geciktirecek şeker hastalığı, böbrek hastalığı, karaciğer hastalığı vb. kronik hastalıklarının varlığı, cerrahın deneyimi, ameliyat bitiminde dokuların canlılığı ve kanlanması gibi birçok faktör etkili olmaktadır. Makat ameliyatları sonrasında özellikle açık yaraların iyileşmesi, 1-2 aylık bir süre alabilmektedir.

Doktor kontrolü: ameliyatı gerçekleştiren cerrahın önerdiği tarihte (sıklıkla ameliyattan 2-4 hafta sonra) hastanın kontrolünü yaptırması önemlidir, zira herhangi bir sorun belirlenmesi halinde erken dönemde girişim şansı doğar. Yakınmaların çok şiddetli olması durumunda ise, randevu tarihinden önce doktora muayene olmak yararlı olur.

Spor ve egzersiz: Ameliyat sonrasında yaklaşık dört saat içinde hasta ayağa kaldırılır ve yürüttürülür. Ağırlık kaldırma (halter, vücut geliştirme, fitness), bisiklete, ata veya motosiklete binmek, plates gibi makatta sürtünmeye neden olabilecek sporlar ve ağır sporlardan ameliyat sonrası dönemde yaralar iyileşene dek kaçınmak gerekir. Bunun yerine, yürüyüş, hafif koşular ve yüzme önerilir. Özellikle, deniz suyunun yara iyileşmesinde ciddi olumlu katkıları vardır.

SORU VE GÖRÜŞLERİNİZ İÇİN: drkorhantaviloglu@mynet.com

Prof. Dr. Korhan Taviloğlu videoları için tıklayın