Makat çatlağı için Botoks tedavisi

Ağırlıklı olarak kozmetik amaçlı kırışıklık tedavisinde yaygın olarak kullanılan Botoks veya Botulinum toksini, 1994 yılında Gui ve ark. ilk yayınından beri makatta çatlak veya anal fissür vakalarında da kullanılmaktadır. Çatlak olan makat bölgesinde iç makat kasının (internal anal sfinkter) iki yanına 40 ünite Botoks enjekte edilir.

Makatta çatlak (anal fissür) için Botoks tedavisinin avantajları nelerdir?

• Makattaki çatlak ameliyatında sfinkterotomi adı verilen iç makat kasının kesilmesi işleminin gaz veya dışkı tutamama (bağırsak inkontinensi) gibi yan etkilerinden kaçınmak için geçici felç yaratan Botoks uygulaması, yaygın olarak gündeme girmiştir.

• Ameliyathane gerektirmez.
  • İşlem sonrasında günlük aktiviteye aynen devam edilir.

Botoks makat çatlağını nasıl tedavi eder?

Botoks veya Botulinum toksini 2-6 ay süre ile iç makat kasında geçici felç oluşturur ve bu dönemde makatta oluşan gevşeme ile dışkı daha rahat geçmekte ve makat çatlağı yada yırtığı vücut tarafından iyileştirilmektedir. Bu sürenin sonunda hasta diyetine dikkat ettiğinde Botoks enjeksiyonunu tekrarlamak gerekmez, ancak değişik çalışmalarda, Botoks tedavisi sonrasında, zaman içinde % 0-52 oranında nüks geliştiği bildirilmiştir.

Makatta çatlak (anal fissür) için Botoks tedavisinin başarı oranı nedir?

Genellikle, makatta çatlak durumunda hastaların % 70-75’inde Botoks tedavisi ile tam başarı, % 20’sinde kısmi başarı (yakınmaların yarı yarıya azalması) elde edilir. Makatta çatlak sorunu olan hastaların % 5-10’unda ise Botoks tedavisi sonuç vermez.

Makat çatlağında (anal fissür) Botoks tedavisi hangi hastalar için uygun değildir?

• Gebeler
• Emziren lohusalar
• Makat fistülü varlığı
• 18 yaştan genç olanlar
• 70 yaşın üzerindeki hastalar (ameliyat için risk varlığında uygulanabilir)

Makat çatlağında (anal fissür) Botoks tedavisi sonrasında nöbetçi meme kaybolur mu?

Hastaların büyük bir çoğunluğu nöbetçi memeden rahatsız olurlar ve Botoks tedavisi ile bunun kaybolacağı ümidine kapılırlar. Botoks makat kasında belirgin bir gevşeme sağlayarak makat çatlağının bulgularının düzelmesine neden olur, ancak nöbetçi meme kaybolmaz ve aynen yerinde kalır. Nöbetçi meme sadece ameliyat ile yok olabilir.

Makatta çatlak (anal fissür) için Botoks tedavisinin başarılı olmazsa ne yapılır?

Makatta çatlak nedeni ile yapılan Botoks uygulamasından sonra, hastanın yakınmalarında 30 gün içinde bir düzelme olmazsa, kısmi başarı elde edilen yani yakınmaların yarı yarıya azaldığı hastalarda, ikinci bir seans Botoks uygulaması yapmak gerekebilir. Bu seanstan sonrada başarı elde edilmezse, cerrahi girişim veya ameliyat önerilir.

Makat çatlağının tekrarlamaması için ne tür önlemler alınabilir?

Kabız olmamak için düzenli sağlıklı besinler tüketilmeli (sebze, meyve ve özellikle baklagiller) ve bol su (günde en az 8-10 bardak) içilmelidir. Bunlara ek olarak yapılacak düzenli spor aktiviteleri (örneğin yürüyüş) önerilebilir. Kahve ve alkol tüketimi azaltılmalıdır. Bu önlemlerle dışkılama alışkanlığı düzenlenebilir. Diyete dikkat edilmediği takdirde, makat çatlağının % 30-70 oranında tekrarladığı bilinmektedir. Ancak, bahsedilen diyete dikkat edildiği takdirde makat çatlağının (anal fissür) nüks etme oranının % 15-20 oranına dek azaltılabildiği bilinmektedir.

Hangi sporlar makat çatlağı sorunu olan hastalar için sakıncalıdır?

Motosiklete, bisiklete veya ata binme, vücut geliştirme sporu (ağırlık kaldırma),
mekik çekme, köprü kurmak ve aşırı ıkınmaya neden olan tüm sporlar makat çatlağı hastalarına sorun oluşturur. Yürüyüş veya koşu yapılmasında bir sakınca yoktur. Yüzme ile birlikte makat çatlağının düzelme gösterdiği bilinmektedir.

Resim 1: Makat çatlağı için Botoks tedavisi, bir kibrit çöpünün dörtte biri büyüklüğünde bir iğne ucu ile yapılmakta

Soru ve görüşleriniz için: drkorhantaviloglu@mynet.com