Makat sarkması (rektal prolapsus) nedir?

Makat etrafında yer alan dışkı tutma kaslarının (sfinkterler) zayıflaması sonucunda dışkı veya mukus adı verilen sümüksü sıvının gelmesi söz konusu olabilir. Her iki cinste de olabilmekle birlikte kadınlarda erkeklere oranla 6 kat daha sık görülür veya hastaların % 80’i kadındır. Çok sayıda doğum yapan kadınların yaklaşık % 50’sinde leğen (çatı, pelvis) kemiği içindeki organlarda genel sarkma görülür ve bu duruma ‘’pelvik organ prolapsus’u’’ adı verilir. Burada sarkan organlar ise; mesane (sidik torbası), hazne (vajina) ve makattır. Olsen ve ark. çalışmasında ise kadınlarda yaşam süresince pelvik organ prolapsus’u gelişme riskinin % 12-20 arasında olduğu saptanmıştır. Çocuklarda ise sıklıkla dört yaşta (en sık ilk yaşta) görülür ve erişkinlerde 50 yaştan sonra sık olarak görülür. Moschcowitz ilk olarak 1912 yılında rektal prolapsus sorununu tanımlamıştır.

Makat sarkması (rektal prolapsus) neden olur?

Kronik kabızlık: hastaların % 50-75’inde kabızlık mevcuttur.
Çok sayıda doğum yapma: % 50’ye yakın makat sarkması görülmektedir.
Aşırı ishal: hastaların % 15’inde mevcuttur.
Parazit ve basilli dizanteri enfeksiyonları sonrasında
Hirschsprung hastalığı
Kistik fibroz hastalığı
Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve aşırı öksürme
Yaşam boyu alışkanlık haline gelen uzun süreli ıkınma alışkanlığı: hastaların en az % 50’sinde mevcuttur.
Dışkı gevşetici (laksatif) ilaçların aşırı kullanımı
Doğumlardan sonra
Yaşla birlikte bağların ve dışkı tutma kasının gevşemesi
Çatı kemiği tabanının bozukluğu (pelvik taban disfonksiyonu) durumunda idrar kaçırma (üriner inkontinens)
Rektal polipler ile
Omurilik yaralanmaları sonrasında
Bazı nörolojik hastalıklar
Kalıtımsal: nadiren görülür

Prof. Dr. Korhan Taviloğlu videoları için tıklayın