· Makat yırtığı sorunu her 350 erişkinden birinde görülür.
· Erkek ve kadınlarda eşit oranda rastlanır.
· Sıklıkla 15-40 yaş grubunda gözlenir.
· Lubowski’nin Avustralya’da gerçekleştirdiği çalışmada, kolorektal cerrahi bölümündeki muayenelerin % 6-15’inin ve gerçekleştirilen ameliyatların % 10’unun makat yırtığı nedeniyle olduğunu belirlemiştir. Garner ve ark ise İngiltere’de gerçekleştirdikleri çalışmada benzer şekilde kolorektal cerrahi bölümündeki muayenelerin % 10’unun makat yırtığı nedeniyle olduğunu saptamışlardır.
Makat yırtığının belirtileri
- Makatta ağrı: Hastalar sıklıkla dışkılama sırasında meydana gelen yanma ya da yırtılma gibi bir his ve şiddetli ağrı tanımlarlar. Ağrı dışkılama sonrası dakikalar ya da saatlerce sürebilir. Ağrı; makat iç kasının (sfinkter kası) kasılmasına (spazm) bağlıdır. Hastalar çoğunlukla ağrı nedeniyle dışkılamadan kaçabilir ve dışkıyı geciktirmesine bağlı olarak dışkı daha da sertleşir ve buda yırtığın daha da derinleşmesine neden olur. Böylelikle, hasta bir kısır döngü halinde bu yakınmaları yaşar ve şikayetleri giderek daha belirgin hale gelir.
- Makatta şişme: Yırtığın dış kenarında şişme sonucu cilt kabartısı gelişebilir. Makat bölgesinin temizliği sırasında hasta tarafından fark edilebilir.
- Makattan kanama: Genellikle az miktarda parlak, kırmızı kanamadır ve hastaların yaklaşık % 70’inde tuvalet kağıdında ve dışkı üzerinde kan görülür. Ancak aynı yakınmalar hemoroid hastalığı ve kalın bağırsak kanserinde de olabildiği bilinmelidir.
- Makatta kaşıntı: Makatta çatlak ve yırtığın ardışık olarak iyileşip tekrar açılması sırasındaki akıntı kaşıntıya yol açabilir.
Prof. Dr. Korhan Taviloğlu