"Makro ekonomide bozulma var, durumu ciddiye alın"

Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) Toplantısında, TOBB, TÜSİAD, TİM ve YASED'den ekonominin gidişi konusunda uyarı aldı.

Patronlar, Şimşek'e; makroekonomide bozulma yaşandığı, küresel dalganın ciddiye alınması, büyüme konusunda acil tedbirler gerektiği, doğrudan yatırım için çaba gösterilmesi uyarısında bulundular.

Toplantıda ilk konuşmayı yapan Şimşek, daha sonra konuşan anılan örgütlerin başkan ve yöneticilerinden eleştirilerin gelmesinin ardından, 'Aslında bu konuşmalar basına açık olarak yapılmayacaktı' çıkışında bulundu.

ŞİMŞEK PEMBE TABLO ÇİZDİ

YOİKK Toplantısının açılışında konuşan Devlet Bakanı Şimşek, hükümetin elde ettiği makroekonomik başarıların altını çizdi.

Özel sektör yatırımlarının artırılmasının ekonomik programın öncelikli hedeflerinden olan, işsizlikle mücadele ve sürdürülebilir ekonomik büyüme açısından önem arz ettiğini kaydeden Şimşek, şunları belirtti: 'Özel sektör yatırımlarının artırılması amacıyla yatırım ortamının iyileştirilmesine büyük önem veren hükümetimiz, Türkiye'yi yatırımlar açısından bir cazibe merkezi haline getirmeye kararlıdır. Türkiye'nin bir cazibe merkezi haline gelmeye başladığı son yıllarda ticaret ve yatırımlar alanında yaşamakta olduğumuz rekor düzeyindeki gelişmelerde de kendini göstermektedir. 270 milyar dolarlık dış ticaret hacmi, 111 milyar dolara ulaşan uluslararası doğrudan yatırım stoku ve sağladığı güven ve istikrar ortamı ile Türkiye, bölgesinde yatırım merkezi olma yolunda ilerlemektedir.'

Yeni dönemde YOİKK kapsamında yürütülecek çalışmalara işaret eden Şimşek; işgücü piyasasının esnekliğinin artırılması, bütçe dengeleri çerçevesinde istihdam üzerindeki yüklerin azaltılması, finansmana erişimin kolaylaştırılması, kayıt dışılığın önlenmesi, kurumsal yönetimin geliştirilmesi, şirket kuruluş maliyetlerinin azaltılması, şirket tasfiyesi sürecinin rasyonelleşmesi, eğitim-istihdam ilişkisinin sağlanması, Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerinin desteklenmesi üzerinde durulacağını bildirdi.

TOBB: BAŞARIYI YORUMLAMAKTA HATAYA DÜŞMEYELİM

Şimşek'in ardından söz alan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, ekonomide elde edilen başarılara işaret ederken, 'Ancak, bu başarıyı yorumlamakta hataya düşer, rehavete kapılırsak, ileriye gidemez, gerileriz. Zira iyiye giden alanlar olduğu gibi, iyileşme sağlanamayan çok sayıda konu, halen yolumuzu tıkamaya devam etmektedir' dedi.

Yatırım indiriminin kaldırılması, leasingde KDV oranının 'bir gecede' artırılması, başta sosyal güvenlik sistemi reformu olmak üzere, Türk Ticaret Kanunu, imar ve planlama kanunu, kıyı kanunu gibi önemli temel kanunların çıkarılmasında yaşanan gecikmelerin eksik taraflar olduğunu kaydeden Hisarcıklıoğlu, şöyle konuştu: 'Bu yüzden de, dünyanın en büyük 17. ekonomisi olmamıza rağmen, iş ortamının düzgünlüğü açısından, Dünya Bankası sıralamasında, ancak 57. sırada yer alıyoruz. Yine bu yüzdendir ki, bir taraftan 3 yılda 50 milyar dolara ulaşan doğrudan yabancı yatırımlarla övündüğümüz kadar, bu yatırımların kalitesini de göz ardı etmemeliyiz. Zira hepimiz biliyoruz ki, doğrudan sermaye girişlerinin önemli bir bölümü özelleştirmedir, satın almadır, emlak geliştirme ve gayrimenkul alımıdır. Oysa ülkemiz için asıl gerekli olan, küresel rekabet gücümüzü artıracak, ihracat imkanlarını geliştirecek, yeni teknolojileri beraberinde getirecek, istihdam sağlayacak, katma değer artışı sağlayacak ve ülke kalkınmasına katkı verecek, komple yeni sanayi yatırımlarına yönelmektir. Kısacası 'greenfield' yatırımlarını artıramazsak, hedefimize ulaşmış sayılmayız.'

TÜM MAKROEKONOMİK GÖSTERGELERDE BOZULMA VAR

Bir taraftan iyiyi umarken, kötüye karşı da hazırlı olmak gerektiğini belirten Hisarcıklıoğlu, 'Olumsuzluk yaymak kadar, 'bize bir şey olmaz' türünden temennilere bel bağlamak da, sorumlu bir yönetim anlayışına uymaz' dedi.

Türkiye ekonomisinin, 1997 ve 2001 krizlerinden daha iyi durumda bulunduğunu ifade eden Hisarcıklıoğlu, şunları söyledi: 'Ama aynı zamanda 2007'de hemen tüm makro göstergelerde ciddi bozulmalarda yaşandığını da göz ardı edemeyiz. Kamu bütçesi açığı çarpıcı bir bozulma gösterdi. Sanayi ürünü ihracatımız içindeki işlenmiş aramalı ithalatının payı yüzde 70'e ulaştı. Dışarıya bağımlılığımızın göstergesi olan cari açık 35 milyar doları geçiyor. Bugün herkesin kabul ettiği gibi, yaklaşık 1 senedir reform sürecinde yaşanan atalet, daha uygun koşullarda bu reformları yapma fırsatımızı heba etti. Şimdi hem kaybettiğimiz bu süreyi telafi etmek, hem de reform sürecini yeniden eski kararlılığına ve hızına ulaştırmak zorundayız. Aslında piyasalardaki bu dalgalanma bizler için bir uyarıdır. Deprem uzmanlarının dediği gibi, deprem öldürmez bina öldürür.'

TÜSİAD: HEMEN ADIM ATILMAZSA YÜZDE 5 BÜYÜME HAYAL OLUR

TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi Ali Kibar da, 2002-2006 dönemindeki başarılı performansa karşılık yaşanmakta olan olumsuzluklara işaret ederek, '2007 yılında büyüme yavaşlamış, enflasyon hedeflenenin iki katına ulaşmış, YTL değer kazanmaya devam etmiş, cari işlemler açığındaki yükselme durdurulamamış, 2002-2006 döneminde hızla iyileşen mali disiplinde yeniden bozulma görülmüş, faiz oranları yatırımı destekleyecek seviyenin çok üzerinde seyretmiş, işsizlik oranı yüksekliğini korumuş ve verimlilik artışı yavaşlamıştır' diye konuştu.

Küresel piyasalardaki gelişmelerin 2008'i daha zor bir yıl haline getirdiğini ifade eden Kibar, 'Küresel ekonomideki son gelişmeler dünyada çeşitli ülkelerde varolan likidite bolluğunun da etkilenebileceğine ve Türkiye'nin önümüzdeki dönemde büyümesini finanse etmekte zorluklarla karşılaşabileceğine işaret etmektedir' dedi.

Yurtiçi tasarrufları yetersiz olan Türkiye'nin içinde bulunduğu koşullar, küresel ortam ile birleşince uygun bir yatırım ortamına işaret etmediğini vurgulayan Kibar, şunları kaydetti: '2002-2006 döneminde yüzde 30 artış gösteren özel sektör makine-teçhizat yatırımları artışı 2007'nin ilk üç çeyreğinde yüzde 1,9'lar seviyesine kadar gerilemiştir. Bu nedenle dünya piyasalarındaki çalkantı ve düşen büyüme hızı karşısında ekonominin direncinin artırılması ve yatırım ortamının yeniden canlandırılması için 2008'in ilk çeyreğinde atılacak adımlar çok büyük önem taşımaktadır. Bu adımların önümüzdeki birkaç ay gibi kısa bir sürede atılmaması halinde 2008 yılında büyüme hızının hedeflenen yüzde 5 oranını da altında kalması ihtimali vardır.'

TİM: "BY-PASS LAZIM"

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Oğuz Satıcı da, ekonomi ve iş dünyasındaki sorunlara işaret ederken, 'Kalp hastası olmuş, tık nefes olmuş bir bedene yapılacak müdahale by-pass'tır' dedi.

Son beş yılda önemli özelleştirmeler yapıldığını ancak bunların karlı kuruluşlarla sınırlı kaldığını kaydeden Satıcı, 'Bunlar devleti küçültme vaadimizi tam anlamıyla gerçekleştirmiyor' dedi. Dünyada ekonominin daha iyi bir noktaya doğru gitmediğini vurgulayan Satıcı, küresel dalga ortamında daha hassas bir mali politika izlenmesi gerektiğinin altını çizdi.

Girdi maliyetleri üzerindeki yükler kaldırılamadığı için yurtdışında iş kaybettiklerini belirten Satıcı, aynı nedenle istihdam yaratılamadığını, hatta kaybedildiğini söyledi. Mesleki eğitime destek önerisinde bulunan Satıcı, 'Gazetelerin iş ilanlarında 400 bin insan aranıyor ama bu, elimizdeki istihdam kaynağı ile örtüşmüyor. Meslek lisesi ve yüksekokulundan mezun olduktan sonra işe girenleri 5 yıl süreyle SKK ve muhtasar vergisinden muaf tutalım' dedi.

ŞİMŞEK'TEN KONUŞMA ÇIKIŞI

Özel sektörden gelen ağır eleştirilerin ardından, konuşma sırasının Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) Başkanı Tahir Uysal'a geldiği sırada araya giren Devlet Bakanı Şimşek, 'Aslında bu konuşmalar basına açık bölümde yapılmayacaktı' dedi.

Hazine Müsteşarlığı'ndan yapılan duyuruda bir tek Şimşek'in konuşması basına açık görülürken, toplantıya sunulan programda özel sektör temsilcilerinin de açılışta konuşacağı öngörüsünde bulunulması nedeniyle sözkonusu durum ortaya çıktı.

Basına açık bölümde son olarak söz alan YASED Başkanı Uysal, bu sene ortada kapatılması gereken bir kayıp olduğunu belirtirken, Ar-Ge çalışmalarının da katkısı ile yabancı doğrudan yatırım çekilmesinin önemine işaret etti. Uysal, kayıt dışılıkla mücadele için ulusal kararlılıkla hareket edilmesi gerektiğini de kaydetti.