Mandalinada Rekolte Yüksek, Ancak Üretici Mutsuz

Tufan HAMARAT/ İZMİR,(DHA)- İZMİR'in Seferihisar İlçesi'nde geçen yıl iklim koşulları nedeniyle 50 bin ton mandalina üretildi, aynı bölgedeki üretim bu yıl 62 bin tona çıktı. Belediyesi öncülüğünde Seferihisarlı üreticilerle birlikte kurulan Mandalina Üretici Birliği'nin Başkanı Mehmet Cumhur Eriş, ilçenin en büyük kaynağı mandalinayı işlemeye ve pazarlamaya devam ettiklerini, ancak mandalinanın bahçede 80 kuruş olması nedeniyle üreticinin mutsuz olduğunu söyledi. Seferihisar Belediyesi öncülüğünde Seferihisarlı üreticilerle birlikte kurulan Mandalina Üretici Birliği, belediyenin kendilerine devrettiği Mandalina İşleme ve Paketleme Tesisi'nde, ilçenin en büyük kaynağı mandalinayı işlemeye ve pazarlamaya devam ediyor. Daha önce Ukrayna, Rusya, Makedonya gibi ülkelere ihracat yapan Birlik, mandalinayı Avrupa Birliği'ne sokmayı da başardı. Geçen yıl iklim koşulları nedeniyle 50 bin ton mandalinanın üretildiği ilçede, üretim bu yıl 62 bin tona çıktı. Mandalina Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Cumhur Eriş, birlik bünyesinde, üyelerin mallarını değerlendirdiklerini belirtti. Kendi çabalarıyla ayakta kaldıklarını söyleyen Başkan Eriş, "Rusya'yla yaşanan kriz bizim sektörümüzü etkiledi. Biz yıllık 5 bin ton mal işliyoruz. Ancak Mersin ve Adana gibi bölgelerde herhangi bir işletmenin limiti 100 bin, 120 bin ton civarında. Bizimle kıyas kabul etmez. Gerçek sıkıntıyı o bölgedekiler yaşadı. O bölgedeki iş azaldığı zaman, biz sahaya çıkabiliyoruz. Dolayısıyla onların iyi olması bizi de yakından ilgilendiriyor. Türkiye'nin her yerinde rekolte bu yıl muhteşem, mal kalitesi çok güzel, üretim açısından çok güzel bir yıl. Ama buna rağmen fiyatların değiştiği söylenemez" dedi. ÜRETİCİ MUTSUZ Fiyatların geçen yıla göre aynı olması nedeniyle üreticinin mutsuz olduğunu savunan Eriş, "Üreticinin mutsuzluğu o ağaçların kesilmesine sebep oluyor. Şu anda Seferihisar ve Gümüldür bölgesinde yetişen ürünler gerçekten dünyanın en leziz mandalinası. Bunları çok iyi değerlendirmek varken zamanla yok olup gidecek. Çünkü onu yetiştirmeye çalışan adam aç, perişan destek almıyor. Havza politikası kapsamında, mandalina Seferihisar havzasında yok, başka ürünlerden söz ediliyor. Farklı ürünler için havza desteğinden söz ediliyor, ancak bize havza desteği yok. Böyle olunca bakanlık 'Küs müyüz' diyor, evet küsüz, bu şekilde bir şey çıkartırsanız olmuyor, yürümüyor. Bu bölgenin baş tacı zeytinse ondan sonra da mandalinadır. Bu mandalinayı havzada yoksay, sonra ne olacak bu üretici" diye konuştu. "MARKET SAHİBİ KAZANIYOR" Mevcut sistemde aracıların marketçilerin para kazandığını belirten Eriş şunları söyledi: "Üretici malını 80 kuruşa satabiliyor, işletmemizde malın işlenmesi 1 lira 20 kuruşa mal oluyor. Buradan çıkışı 2 lira, siz bunu halciye yansıttığınızda sadece komisyonu 16 kuruş, yani fiyat, giderler işin içine katıldığında halde, yaklaşık 2.5 liraya çıkıyor. Marketçi bunu 5 lira yapıyor. Fiyat 5 liraya çıkınca tüketici bu malı 5 lira olarak görüyor ve tüketmiyor. 5 liralık malın alıcı portföyü başka. O mal satılmalı ki biz de piyasaya daha çok mal sürebilelim. Ama fiyat yükseldiğinde mal akışı da düşüyor. Sistem tıkanıyor, hesapların buna göre yapılması gerekiyor." "KURUTMA TESİSİNE İHTİYACIMIZ VAR" Üretim fazlasının da değerlendirilmesi gerektiğini bunun için fazla malın sanayi ürününe dönüştürülmesini isteyen Eriş, "Makus talihimizi yenmemizin yolu mal fazlasını sanayi ürünü olarak değerlendirmekten geçiyor. Biz de kurutma yoluna gittik. İki tür kurutma var, birincisi kabuksuz dilimlenerek, ikincisi ise kabuklu halde keserek dilimler halinde. İkisi de çok talep görüyor, ancak istenen düzeyde satılabilmesi için kapasite gerekiyor. Kapasite için de kurutma ünitesinin kurulması gerekiyor. Biz şimdilik Ar-Ge çalışması olarak numune ürettik. 20 ton talep gelse bunu karşılayabilecek organizasyonun içinde değiliz. Kurutmayı dışarıda yaptırırsak çok pahalıya gelir, uzun sürebilir. 10 kilo mandalinadan 1 kilogram kuru mandalina elde ediliyor, kuru mandalinayı 60 liraya sattığınızı düşündüğünüzde ciddi bir rakam ortaya çıkıyor ve bu da üreticiyi fazlasıyla memnun eder" diye konuştu.