'Mars yolcuları Dünya'ya dönüyor'

Jonathan Amos

BBC bilim muhabiri

Mars'a yolculuk simulasyonu yapmak amacıyla 17 aydır kendilerini çelik tüplere hapseden altı astronot bugün deneylerine son veriyor.

Moskova'daki bir enstitüde yapılan Mars500 deneyi, insanların uzun süreli bir uzay yolculuğuna nasıl tepki vereceklerini ölçmek amacıyla tasarlandı.

Proje çerçevesinde astronotlardan üçü gerçek uzay giysileri giyip, kum serilmiş kapalı bir alanda yürüyerek Mars'a iniş simulasyonu bile yaptı.

Ama bugün Moskova'daki Biyomedikal Sorunlar Enstitüsü'ndeki barınaklarının mühürlü kapağı 3 Haziran 2010'dan beri ilk kez açılacak ve hayatları kökten değişecek.

Üç Rus, iki Avrupalı ve bir Çinli'den oluşan ekibin kameralara el sallayıp, belki kısa bir açıklama yaptıktan sonra karantinaya alınması ve üç gün süreyle çeşitli testlerden geçmesi bekleniyor.

Mars500 projesi boyunca ekibin dünyayla iletişimi sınırlı kaldı.

"Uzay gemilerinin" penceresi yoktu ve merkez üsle iletişimleri Dünya ile Mars arasındaki dev mesafeyi kat edermiş gibi gecikmeli olarak yapılıyordu.

İtalyan astronot Diego Urbina, BBC'nin Twitter aracılığıyla yönelttiği "Çıktığınızda en çok ne yapmak istiyorsunuz?" sorusunu "Ailemle buluşmak, dostlarımı aramak, sokakta yabancılara çarpmak, kumsala gitmek." diye yanıtladı.

Bilim adamları deney boyunca topladıkları verilerden çok memnun olduklarını söylüyor.

17 aylık sanal yolculuk boyunca özellikle uzun süreli izolasyonun beden ve ruh sağlığına etkisi ile ilgili deneyler yapıldı.

Stres ve hormon düzeyleri, uyku düzenleri ve ruh halleri gözlemlendi.

Ayrıca yanlarına aldıkları besinleri, vitamin ve minerallerle takviye etmenin faydaları üzerine çalışmalar yapıldı.