MASAK nedir, ne iş yapar? MASAK açılımı

Temel görevlerinin terörizmin finansmanının sağlanması ile kara para aklamanın önüne geçilmesi olduğu bilinen MASAK Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kurulmuştur. Bu kuruluşun güncel faaliyet alanı ile görevlerine yönelik olan açıklamalar ise 30474 sayılı Resmî Gazete’de duyurulmuştur. Her sene yayımlandığı raporlar ile suç gelirlerinin aklanması ve ekonomik güvenliğin tehdit edilmesi gibi konularda farkındalık yaratan bu kuruluşla ilgili “MASAK ne demek, açılımı nedir ve hangi alanlarda etkili rol oynar?” sorusuna yanıt verilmelidir.

MASAK nedir?

19 Kasım 1996 tarihinde yürürlüğe girdiği bilinen 4208 sayılı Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanun ile kurulan MASAK’ın faaliyete geçtiği tarih 17 Şubat 1997 olarak belirtilir. MASAK’ın görev ve yetkilerine yönelik olan düzenlemelerin ise 18 Ekim 2006 tarihinde yapıldığı görülür. Bu düzenlemelerin yapılmasında 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun etkili olmuştur. Günümüzde aktif bir şekilde faaliyet gösteren bu kuruluşun mevcut yetkileri ve görev alanı da 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

Pek çok kişi tarafından araştırılan bu kuruluşun ne anlama geldiği açıklanırken ilk olarak “MASAK açılımı nedir?” sorusuna yanıt verilmesi gerekir. Bu birimin adının açılımı Mali Suçları Araştırma Kurulu olarak belirtilmelidir. Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı olan MASAK temelde bir finansal istihbarat birimi olarak nitelendirilir. Dolayısıyla “MASAK ne anlama gelir?” diyen kişilere bu finansal istihbarat birimiyle ilgili aşağıdaki bilgiler sıralanabilir:

• Mali Suçları Araştırma Kurulu para aklama suçu üzerine araştırma yürütülmesinde rol oynar.
• Bu birim terörün finansmanının önlenmesi konusunda da aktif görev alır.
• Kitle imha silahları yayılımının finansmanına izin verilmemesi için MASAK tarafından yürütülen araştırmalara ihtiyaç duyulur.
• Yukarıda belirtilen alanlarda araştırma yapıp rapor hazırlayan MASAK tarafından ortaya çıkarılan veriler daha sonra ilgili makamlara sunulur.

MASAK ne iş yapar?

Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kurulan MASAK’ın güncel yetki ve görevlerinin yazılı olduğu 30474 sayılı Resmi Gazete’nin 10 Temmuz 2018 tarihinde yayımlandığı bilinir. Bu kuruluşun güncel görevleri hakkındaki veriler 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamındaki 231. maddede düzenlenmiştir. Bu maddede yer alan açıklamalara göre MASAK’ın etkin bir şekilde rol oynadığı faaliyetler aşağıdaki gibi örneklendirilebilir:

• Terörizm finansmanı ile suç gelirlerinin aklanması gibi durumların önlenmesi amacıyla çeşitli stratejiler geliştirilmesi ve politikalar hazırlanması
• Kara para aklamanın önüne geçilmesi için hazırlanan stratejilerin hayata geçirilmesi için ilgili kurumlara doğrudan rapor sunulması
• Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının sağlanması gibi ekonomik güvenliğe yönelik tehdit oluşturacak olası risklerin saptanıp bunların önlenmesi için uygun stratejiler belirlenmesi ve araştırma yapılması
• Yukarıda belirtilen ekonomik güvenlik tehditlerine yönelik olan şüpheli işlemlerin takip ve analiz edilmesi
• Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının yapılması gibi durumlarda ciddi şüpheler var ise bunların kanıtlarının toplanıp Cumhuriyet Savcılığı’na iletilmesi
• Yukarıda belirtilen konularda araştırma yapılıp kanıt toplanırken gerekli olduğu takdirde ilgili alanların yurt dışındaki birimleriyle temas kurulması

MASAK raporu nedir?

Mali Suçları Araştırma Kurulu tarafından suç gelirlerinin aklanması ve terörün finanse edilmesi gibi durumlara veya tehditlere yönelik olarak yapılan araştırmalar ile detaylı analizlerin yer aldığı belgeye MASAK raporu adı verilir. Bu raporda ilgili kurulun yürüttüğü çalışmaların detayları, olası tehditleri önleme stratejilerinin ayrıntıları ve şüpheli bulunan hususlar gibi veriler yer alır.

Yine MASAK tarafından belli bir ekonomik güvenlik tehdidine dair yapılan incelemelerin sonuçları, tespit edilen riskli durumlar ve bunlara yönelik olarak yürütülen soruşturmalar da söz edilen raporda belirtilir. Her sene düzenli olarak hazırlanan ve kamuoyuna duyurulan MASAK raporu terörün finanse edilmesi ile kara para aklama faaliyetlerinin çoğalması gibi durumların önüne geçilmesi bakımından önem arz eder.

MASAK ceza sorgulama işlemi nasıl yapılır?

Mali Suçları Araştırma Kurulu tarafından herhangi bir tüzel veya gerçek kişiye, kurum ya da kuruluşa ceza verildiği zaman bu sürecin takip edilmesi için mutlaka ilgili makamlara başvurulmalıdır. MASAK tarafından tespit edilen suçlara yönelik olarak uygulanan yaptırımlar para cezası ya da idari ceza şeklinde belirlenebilir. Bu gibi durumlarda kişi ya da kurumlara ceza hakkında tebligat gönderilir.

Cezaya itiraz edilmesi veya uygulanan yaptırıma yönelik olarak ilgili makamla görüşülmesi için MASAK resmî sitesindeki anketler kullanılabilir. Yine MASAK ceza ödemelerinin yapılması için ikamet edilen bölgede bulunan vergi dairelerine gidilmesi ya da İnteraktif Vergi Dairesi platformunun kullanılması mümkündür.