Meclis'ten "Anayasa Mahkemesi" araştırması

Araştırmada, yasaların, anayasaya uygunluğunun denetiminin çeşitli ülkelerde farklı biçimlerde ortaya çıktığı, Amerika modelinde, bütün mahkemelerin, bu uygunluk denetimini yapabildiği, Avrupa modelinde ise, tüm mahkemelerin değil, bu işle görevlendirilen ve genellikle "anayasa mahkemesi" olarak adlandırılan özel mahkemelerin bu denetimi yapmakta olduğu belirtildi.

"AB Üyesi Ülkelerde ve ABD'de Anayasal Yargıya İlişkin Anayasal Düzenlemeler" başlıklı çalışmada, AB üyesi ülkelerde ve ABD'de anayasal yargıya ilişkin anayasalarda yer alan düzenlemeler masaya yatırıldı. Araştırmada, yasaların, anayasaya uygunluğunun denetiminin çeşitli ülkelerde farklı biçimlerde ortaya çıkmakta olduğuna işaret edilerek, şöyle denildi:

"Ancak genel olarak "Amerikan modeli' ve "Avrupa modeli' şeklinde bir ayrım yapılabilmektedir. Amerika modelinde, bütün mahkemeler, bu uygunluk denetimini yapabilmektedir. Avrupa modelinde ise, tüm mahkemeler değil, bu işle görevlendirilen ve genellikle "anayasa mahkemesi' olarak adlandırılan özel mahkemeler bu denetimi yapmaktadır. ABD'de tüm mahkemeler anayasal yargı bakımından yetkilidir. AB'de ise bazı ülkelerde, anayasal hükümlerle düzenlenen anayasa mahkemeleri bulunurken, bazı ülkelerde ise yüksek mahkeme olarak adlandırılan ve hem anayasal denetim hem de temyiz görevi yapan mahkemeler bulunmaktadır. Almanya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Fransa, İspanya, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya ve Slovenya anayasalarında ayrı bir anayasa mahkemesinin düzenlendiği ülkelerdir. Buna karşılık, Güney Kıbrıs Rum Yönetim, İngiltere, İrlanda, İsveç ve Malta yüksek mahkeme olarak adlandırılan ve hem anayasal denetim hem de temyiz görevi yapan mahkemelere sahiptir. Finlandiya'da ise parlamento bünyesinde bulunan bir komisyon, yasalar açısından bu denetimi yapmaktadır."

ANKA