MELBES ile çevreci sanayi tesislerinin rekabet gücü artacak

İLKAY GÜDER - Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, "Merkezi Laboratuvar Belirleme Sistemi (MELBES) yazılımıyla, sanayi tesislerinin, çevre izni alma aşamasında veya faaliyetleri esnasında yaptırmakla yükümlü oldukları periyodik ölçümler, merkezi sistem üzerinden gerçekleştirilecek." dedi.

Kurum, AA muhabirine MELBES ve Çevre Referans Laboratuvarı'na ilişkin açıklamalarda bulundu.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin ikinci 100 günlük eylem planında da yer alan, sanayi tesislerine ait ölçüm ve analiz işlemlerinin objektif ve adil bir yöntemle yetkili laboratuvarlara dağıtımının yapılacağı uygulamanın 16 Şubat'ta hayata geçtiğini anımsatan Bakan Kurum, sanayi tesislerinin çevre izni alma aşamasında veya faaliyetleri sırasında yaptırmakla yükümlü oldukları ölçümlerinin bulunduğunu ifade etti.

Kurum, "Örneğin bir sanayi tesisi, bacasından çıkan kirleticiler ya da deşarj ettikleri atık sularla ilgili parametreleri periyodik olarak ölçtürmek zorunda. Bu ölçüm süreci, çevre mevzuatı çerçevesinde belirli kriterleri sağlamış yetkili çevre ölçüm ve analiz laboratuvarları aracılığıyla yapılıyor." diye konuştu.

Daha önce yetkili çevre laboratuvarlarının, sanayi tesislerinin yaptırmakla yükümlü olduğu analiz ve ölçümleri sanayi tesisleriyle doğrudan temas kurarak yürüttüğünü, laboratuvarlar ve sanayi tesisleri arasında oluşan bu ilişkinin, ölçüm sonuçlarının tarafsızlık ve güvenilirliği açısından ciddi riskler taşıdığını vurgulayan Kurum, "MELBES sayesinde sanayi tesislerinin ölçüm ve analizlerini yapacak yetkili çevre laboratuvarları merkezi sistemle belirleniyor." dedi.

- "Sistem sayesinde güvenilir raporlar ortaya çıkacak"

Bakan Kurum, MELBES kapsamında yapılan ölçüm ve analiz süreci hakkında şu ifadeleri kullandı:

"Öncelikle sanayi tesisi ölçüm analiz ihtiyacını Bakanlığımıza iletiliyor. MELBES yazılım veri tabanında tüm laboratuvarların kapsamları, potansiyelleri, cihaz donanım kapasiteleri, personel sayıları ve lokasyonları bulunduğundan mevcut talebi merkezi sistem kolaylıkla değerlendiriyor ve bu talebi hangi laboratuvarın karşılayabileceği anında tespit edilerek eşleştirmesi yapılıyor. Sistem, dağılımı dengeli ve adil bir şekilde yapmamıza olanak sağlıyor. Sistem sayesinde doğru, güvenilir ölçüm ve analiz raporları ortaya çıkacak, çevre kirliliğinin doğru tespit edilmesi ile hem tesis bazında hem de bölgesel anlamda uygulamaya yönelik çevresel kararların daha sağlıklı alınması sağlanacak. MELBES'ten elde edilen verileri yıl sonunda değerlendirerek çevre laboratuarları için ihtiyaç olan yatırım alanlarını belirleyecek, böylece sanayicimizin doğru yatırım yapmasına da imkan sağlamış olacağız."

Türkiye'de 200'ün üzerinde yetkili çevre laboratuvarının bulunduğuna işaret eden Kurum, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak laboratuvarlarda çalışan 3 bin personele yarı resmi bir hüviyet kazandırdıklarını belirtti.

Kurum, bu sayede çok önemli bir hizmeti devlete ek yük getirmeden ve aksatmadan yürüttüklerini vurguladı.

- "Hazırladığımız yazılım, örnek proje niteliği taşıyor"

MELBES sayesinde haksız rekabetin önüne geçildiğine, çevre hassasiyeti taşıyan, işini düzgün yapan sanayi tesislerinin rekabet gücünü artırdıklarına işaret eden Kurum, "Bu çalışma, çevre yatırımını doğru şekilde yapan sanayicimizin yanında olduğumuzun en bariz göstergesidir. Hazırladığımız bu yazılım, diğer bakanlıklarımıza ve kamu kuruluşlarımıza örnek bir proje olma niteliği de taşıyor." değerlendirmesinde bulundu.

Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü:

"MELBES ile sanayi tesislerinin çevre izni alma aşamasında veya faaliyetleri esnasında yaptırmakla yükümlü oldukları periyodik ölçümler, merkezi sistem üzerinden gerçekleştirilecek. Bu sistem sayesinde analiz ve ölçüm sonuçlarında tam güvenilirlik sağlanacak."

- "900'ün üzerinde parametrenin analizi yapılıyor"

Kurum, MELBES yazılımının hayata geçirildiği Çevre Referans Laboratuvarı'nın son dönemde kaydettiği gelişmelerle alanında dünyada söz sahibi laboratuvarlar arasına girmeyi başardığını ifade etti.

Çevre Referans Laboratuvarı'nın teknik altyapısı kullanılarak, 580'i uluslararası alanda geçerli şekilde akredite olmak üzere, 900'ün üzerinde parametrenin analizinin yapıldığını belirten Kurum, şu bilgileri verdi:

"Ayrıca ülke genelinde 339 istasyonla hava kalitesi, 343 noktada deniz suyu kalitesi, 111 noktada havza suyu, sanayi tesislerine ait 277 noktada atık su arıtma tesisi ve 682 bacada baca gazı emisyonları izleniyor. Bu izlemelerin dışında, Bakanlığımızca yetkilendirilen 216 özel ve kamu çevre laboratuvarı tarafından da sanayi tesislerinde periyodik ölçüm ve analiz faaliyetleri gerçekleştiriliyor."