‘Merkez’den faiz değişikliği beklenmiyor’
1 Ocak 2015 tarihinde 2.33 TL olan dolar, 22 Nisan itibariyle 2.70 TL seviyelerinden işlem görüyor. Analistler doların daha da yükselişini frenlemek için Merkez Bankası'nın faizlerle oynamasını beklemiyor. Ancak zorunlu karşılıklarda ve döviz satış ihalelerinde artış olabileceği görüşünde.
Analistlere Merkez Bankası'nın ne yapması gerektiği ve piyasanın beklentilerini sorduk.
‘Piyasa etkili hamle bekliyor'
Destek Menkul Değerler Finansal Analisti Adnan Çekçen, yılbaşından bu yana yüzde 15 civarında değer kaybeden TL'nin tekrar güçlenmesi için, Merkez Bankası'nın ek tedbirler alması gerektiğini söyledi.
Analist Çeken bu konuda şu açıklamayı yaptı:
"Dolar/TL paritesinde nefesler tutuldu. Hatırlanacağı üzere TCMB, 14 Nisan'da yaptığı duyuruda, döviz depo piyasası faiz oranlarında ölçülü bir indirimin ve Türk lirası zorunlu karşılık oranlarına ödenen kısmi faiz oranlarında ölçülü bir artışın gündeme alınacağını açıklamıştı.
TCMB, daha önce Mart ayında döviz depo faiz oranları ve zorunlu karşılık oranlarında değişikliğe giderek piyasalara kısmi olarak müdahale etmişti ancak bunun dolara etkisi sınırlı kaldı. Dolasıyla burada piyasa aktörleri daha çok TCMB'nin ek tedbirlerini görmek isteyecektir. Çünkü bilindiği üzere Merkez'in şuanda kurdaki ateşi dindirmek adına tek bir silahı var; faiz. Seçim öncesi hükümet tarafından gelebilecek baskılarda göz önüne alındığında merkez bankasından bu silahı devreye sokması beklenmiyor.
Ancak TL'de değer kaybı dolara karşı yılbaşından bu yana yüzde 15'e ulaşmış durumda. Ayrıca sepet kurda 2.77 seviyelerinde seyrediyor. Hatırlanacağı üzere yaklaşık 1.5 yıl önce kur 2.39'a dayandığında sepet kurda 2.77 seviyelerindeydi. Merkez sert faiz müdahalesi ile kuru 1 hafta içerisinde 2.39'dan 2.16'ya kadar düşürmüştü. Aynı oranda TCMB'den bir faiz artırımı beklenmese de daha önce istisnai günlerde devreye sokulan EPS yani ek parasal sıkılaştırma hamlesi gündeme gelebilir.
TCMB şuanda piyasayı haftalık yüzde 7.5'dan fonluyor. Yani bir hafta vade ile repo ihalesi açılıyor bankalar ellerindeki bonoları TCMB'ye verip karşılığında yüzde 7.5 ile borçlanıyor ve 1 hafta sonra faizi ile birlikte parayı ödeyip bonoları geri alıyorlar. İşte merkez bankası haftalık verdiği fonlamayı kısarak veya hiç yapmayarak bunun yerine geleneksel ihale yöntemiyle piyasayı fonlayabilir. Böylece piyasada oluşan faizlerin koridorun üst bandına (marjinal fonlama faizi) yakın oluşması sağlanabilir. Ortalama fonlama maliyetinin yükseltilmesi TL'yi güçlü tutabilir bu da kur tarafındaki ateşi bir miktar söndürebilir. Özellikle sepet bazında faydası olabilir. Piyasa merkezden böyle etkili bir hamle bekliyor.”
‘Faizlerde değişiklik beklemiyoruz'
ALB Forex Araştırma Uzmanı Onur Altın, piyasanın faizlerde değişiklik beklemediğini, zorunlu karşılık oranlarında değişiklik olabileceğini açıkladı.
Araştırma uzmanı Onur Altın bu konuda şu bilgileri verdi:
"TCMB'nın yapacağı faiz toplantısında politika faizinde herhangi bir değişiklik beklemediğimiz gibi, koridorun üst ve alt bantlarının sabit bırakılacağını düşünüyoruz. Ancak daha önce Erdem Başçı'nın önden sözlü yönlendirmesiyle TCMB'nın TL zorunlu karşılık faiz oranlarında bir artırım ve yine döviz depo faizlerinde bir indirim yapılabilir. Bu şekilde bankaların Merkez Bankası'nda tuttukları TL zorunlu karşılıkların artacağı ve böylece TL'ye olan talebin de artacağı düşünülüyor. Ayrıca Döviz Depo Piyasası'nda bankalara tanınan borçlanma limitleri çerçevesinde TCMB'den aldıkları döviz depolarının faizinin indirilmesiyle bankalar kanalıyla piyasaya döviz girişinin sağlanması planlanıyor.
TCMB önden sözlü yönlendirmeyle yapmayı planladığı TL zorunlu karşılıklarındaki artırım ve döviz depo faizlerindeki indirim ile miktarsal bazlı para sıkılaştırması yaparak doları rahatlatmak istiyor. Bunun yetmemesi halinde piyasaya doğrudan döviz satım ihalelerindeki miktarı yükselterek müdahale etmek isteyebilir. Ancak bu noktada rezervlerin erimesi gündeme gelebileceğinden bu ihtimalin biraz daha zayıf kaldığını söyleyebiliriz.”
‘Enflasyon verisi baskıyı artırdı'
FXTCR Araştırma Departmanı Yönetmeni Ekin Akbaş, geçtiğimiz haftalarda gelen ve beklentilerin oldukça üzerinde gerçekleşen enflasyon verisinin ve petrol fiyatlarındaki gerilemenin sanıldığı kadar olumlu bir etki yapmamış olmasının Merkez Bankası üzerindeki baskıyı artırdığını belirtti.
Araştırma Yönetmeni Akbaş, Merkez Bankası'nın ne yapacağı ile ilgili şu açıklamayı yaptı:
"Enflasyon oranımız Merkez Bankası'nın hedef aralığı olan yüzde 4-5 aralığından yüksek olsa da, seçimlere yaklaşmış olmamızın da etkisi ile birlikte faiz indirimi baskılarını hissetmeye devam edeceğe benziyor. Çünkü, hükümetin merkez üzerine uyguladığı baskıya neden olan dinamikler halen daha ortada duruyor.
Düşük büyüme gerçeğimiz halen daha bizimle. Dolayısı ile bu yemeğin yeniden ısıtılarak önümüze konması yüksek ihtimal. Ancak, bugünkü toplantıda TCMB'den bir faiz indirimi gelmesi beklenmiyor. Ben de bu görüşe katılıyorum. Hatta bana soracak olursanız, Merkez'in faiz artırımına gitmesi gerekli, ancak seçim arifesinde bu mümkün değil. Kısacası, bugün pas geçecektir. Ancak Merkez pas geçse dahi, seçimler sonrasında da bizi oldukça sıcak bir yaz bekliyor olacak. FED faiz artıracak mı diye hop oturup hop kalkacağız. Dolayısı ile negatif ayrışma durumumuzun bir süre daha devam etmesi beklenebilir. "
Kaynak: Al Jazeera
