Meyve tohumlarını çöpe atmayın! Hangi meyve çekirdeği neye iyi geliyor, faydası ne?

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Asım Kadıoğlu, halk arasında 'çekirdek' olarak tabir edilen bitki tohumlarının, organik ve inorganik maddeler bakımından çok zengin olduğunu söyledi.

Tohumlarda en fazla bulunan organik bileşiklerin karbonhidrat ve yağlar olduğunu belirten Kadıoğlu, "Zengin içeriğinden dolayı tohumlar, insan ve hayvanlar için çok besleyicidirler. Yumurtaların besin içeriği ne kadar yüksekse, bitki tohumlarının besleyici özelliği de aynı derecede hatta daha yüksektir" dedi.

Kadıoğlu, değişik tohumların alkaloidler, fenolikler ve glikozitler gibi ilaç yapımında kullanılan hammaddelerin kaynağını oluşturduklarına ve bazı hastalıkların tedavisinde kullanıldığına da dikkati çekti.

E VİTAMİNİ İÇERİYOR

Meyve tohumlarının bir çoğunun E vitamini içerdiğini ve bu özelliklerinden dolayı da antioksidan özelliğe sahip olduğunu vurgulayan Kadıoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Tohumlar, genel olarak toksik madde içermezler. Buna rağmen bazı tohumların toksik madde barındırdığı da bilinmektedir. Bu nedenle tohumların kullanımında dikkatli davranılmalı. Nasıl ve ne miktarda kullanılmaları gerektiği öğrenilmeli ve aşırı tüketimden kaçınılmalıdır. Besin ve tedavi amacıyla kullanılan çok değerli tohumlar bulunmaktadır. İnsanlar, bazı meyveleri tüketirken aynı zamanda tohumlarını da tüketmiş olurlar. Bu nedenle besleyicilik değeri daha da yükselmiş olur. Örneğin nar, çilek, incir, böğürtlen, dut, üzüm, ahududu, frenküzümü ve kivi bu grupta yer almaktadır."

Kadıoğlu, çamfıstığı, badem, kayısı ve yerfıstığı gibi bazı meyvelerin tohumlarının ise çerez olarak tüketildiğini anlatarak, meyvelerin içerdiği tohumların hepsinin belirli oranlarda insan sağlığı için önemli olduğunu kaydetti.

TIBBİ AÇIDAN ÖNEMİ BULUNAN MEYVE TOHUMLARI

Prof. Dr. Asım Kadıoğlu, yıllarca kullanılmış ve tıbbi önemi tecrübe ile belirlenmiş bazı meyve tohumlarını ve faydalarını şöyle sıraladı:

Fındık: Yağ oranı fazladır. Protein, şeker, fosfor ve kalsiyum taşır. Kuvvet verici ve cinsel gücü artırıcı etkisi vardır. Son yıllarda yapılan çalışmalarda ise kolesterol düşürücü etkileri üzerinde durulmaktadır.

Kayısı tohumu: Tohumlarda bulunan yağ, cilt bakımında, özellikle de göz kenarlarında oluşan kırışıklıkların giderilmesinde kullanılmaktadır.
Çamfıstığı: Akciğer ve kalp hastalıklarında faydalıdır.

Acıbadem tohumu: Yağ ve amigdalin glikoziti bakımından zengindir. Öksürük kesici, idrar artırıcı ve bağırsak kurtlarını düşürücü olarak etkilidir. Fazla miktarda kullanılırması durumunda zehir etkisi yapabilir.

Muşmula tohumu: İdrar artırıcı etkiye sahiptir. Böbrek ve mesane taşlarının düşürülmesinde kullanılmaktadır.

Ayva tohumu: İçeriğinde yağ ve yüzde 20 oranında musilaj bulunmaktadır. Çocuk ishallerinde, boğaz hastalıklarında ve deride yumuşatıcı olarak kullanılır. Annelerin ise sütünü artırdığı bilinmektedir.

Şeftali tohumu: Yağ içerir ve amigdalin isimli bir glikozit taşır. Karın ağrısı ve şeker hastalığına karşı etkilidir. Bu tohum da fazla alındığında zehir etkisi göstermektedir.

Ceviz: Kuvvet verici özelliğinin yanında mide ve barsak için de yararlıdır, aynı zamanda zekayı geliştirir.

Antepfıstığı: Yağ, sakaroz ve protein bakımından zengindir. Beden, zihin ve cinsel gücü artırır. Öksürüğe iyi gelir, böbrek ve safra kesesi ağrılarını hafiflettiği tespit edilmiştir.