ANKARA (İHA) - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, MGK Genel Sekreterliği'nde gerçekleştirilen "Afet 2005 Kriz Yönetimi Tatbikatı Seçkin Gözlemci Günü"ne katılarak brifing aldı.
MGK Genel Sekreterliği'nin koordinatörlüğünde, 16 Bakanlık ile 15 kamu kurumu ve kuruluşunun katılımıyla gerçekleştirilen ve dün başlayan "Afet 2005 Kriz Yönetimi Tatbikatı"nın 2. gününde seçkin gözlemci brifingi düzenlendi. Brifinge Başbakan Erdoğan, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök, İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Yener Karahanoğlu, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Faruk Cömert, Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Fevzi Türkeri, Kızılay Başdanışmanı Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara ve askeri yetkililer katıldı.
Brifing öncesi bir konuşma yapan MGK Genel Sekreteri Yigit Alpogan, NATO ittifakının stratejisinde üye ülkelerin güvenliklerini etkileyen krizlerin yönetilmesi amacıyla genel bir yeteneğin geliştirilmesini öngören ve uluslararası işbirliğine dayalı değişikliklerin meydana geldiğine işaret eden Alpogan, bu yeni dönemde NATO'nun, krizlerin yönetilmesi amacıyla kriz yönetim mekanizmasını geliştirecek tatbikatlara yöneldiğini bildirdi. Oluşan yeni uluslararası siyasi konjonktür çerçevesinde ülkelerin de kriz yönetimi mekanizmalarını geliştirmeye ağırlık verdiklerini kaydeden Alpogan, bu bağlamda Türkiye'nin de yeni güvenlik koşulları çerçevesinde bir yandan uluslararası güvenliğe ve bu alandaki işbirliğine yönelik bilinen ve uluslararası camiada saygı gören tutumunu devam ettirirken bir yandan da kendi kriz yönetim mekanizmasını geliştirdiğini anlattı.
Bu amaçla 1997 yılında Türkiye'de MGK Genel Sekreterliği koordinatörlüğünde ve sorumluluğunda Başbakanlık Kriz Yönetim Merkezi'nin tesis edildiğini hatırlatan Alpogan, bu konudaki mevzuatın yürürlüğe girmesiyle beraber ulusal ve uluslararası kriz yönetim tatbikatlarıyla merkezin etkinliğinin ve kriz yönetim mekanizmasının geliştirilmesine başlandığını ifade etti. Alpogan, bu çerçevede Türkiye'nin kriz yönetimi kabiliyetinin, tedbirlerinin, usul ve işlemlerinin idame ettirilmesi ve geliştirilmesi amacıyla MGK Genel Sekreterliği koordinatörlüğünde, ilgili bakanlık, kurum ve kuruluşların katılımıyla tek yıllarda doğal ve teknolojik afetlere dayalı afet, çift yıllarda ise dış tehdit veya yaygın şiddet hareketlerinden kaynaklanan kriz hallerini içeren "Güven" serisi milli kriz yönetimi tatbikatlarının icra edilmesine devam edildiğini bildirdi.
"TATBİKAT 3 GÜNLÜK SÜREDE ZAMAN ATLAMALI OLARAK OYNANACAK" 1999 Marmara depreminin ardından Türkiye Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü'nün teşkil edildiğini hatırlatan Alpogan, 2002'de yürürlüğe giren yeni Başbakanlık Kriz Yönetim Merkezi yönetmeliğiyle kriz yönetimine ilişkin koordinatörlük görevlerinin ilgili Bakanlıklar, MGK Genel Sekreterliği ve Türkiye Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü arasında paylaştırıldığını belirtti. Buna göre dış tehdit ve yaygın şiddet hareketlerinden kaynaklanan kriz hallerinde koordinatörlük görevinin MGK Genel Sekreterliği'ne, afetlere ve diğer kriz hallerine ilişkin krizlerin koordinatörlüğünün ise Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü'ne verildiğini kaydeden Alpogan, bu değişiklikle afet tatbikatlarının planlanması sorumluluğunun 2003 yılından itibaren Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü'ne devredilmesinin planlandığını ancak bu kurumun tecrübe kazanmasına yardımcı olunması amacıyla 2003'teki tatbikatın ve bu yılki tatbikatın yine MGK Genel Sekreterliği koordinatörlüğünde yapılmasına karar verildiğini ifade etti. Alpogan, tatbikatın tamamlanmasının ardından, 2007 yılından itibaren afet tatbikatlarının planlanma sorumluluğunun Türkiye Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü'ne devredileceğini açıkladı.
Alpogan, Afet 2005 Kriz Yönetimi Tatbikatı ile ilgili de bilgiler verdi. Tatbikatta, önceki yıllarda olduğu gibi yine deprem afetiyle mücadele konusunun işleneceğini dile getiren Alpogan, kapsamı, niteliği ve içeriği gereği tatbikatın, bugüne kadar kendi sınıfında icra edilen en büyük tatbikat olma özelliğine sahip olduğunu duyurdu. Tatbikatın icrasına dün başlandığını hatırlatan Alpogan, tatbikatın 3 günlük sürede zaman atlamalı olarak oynanacağını ve yarın sona ereceğini kaydetti. Tatbikatın, Marmara Bölgesi'nde 6 ili etkileyecek biçimde, oldukça geniş bir alanda tahribat yapacak deprem afetiyle mücadele edilmesi üzerine kurgulandığını ifade eden Alpogan, Afet 2005 tatbikatının, hem afete müdahale hem de afet çerçevesinde ulusal güvenliğe karşı gelişebilecek tehditler ile mücadele edilmesini içerecek biçimde karmaşık bir yapıya sahip olduğunu ifade etti. 16 Bakanlık, 15 kamu kurum ve kuruluşuyla 4 arama kurtarma derneğinin, Başbakanlık Kriz Yönetim Merkezi sekreteryasında tatbikata katıldıklarını belirten Alpogan, Bakanlıklar ile kurum ve kuruluşların aynı zamanda kendi binalarında da kriz merkezlerini açarak tatbikatta görev yaptıklarını ifade etti.
"BÜYÜK BİR DEPREM, MİLLİ BİRLİK VE BERABERLİĞE ZARAR VEREBİLİR" Alpogan'ın konuşmasının ardından MGK Seferberlik ve Savaş Hazırlıkları Planlama Daire Başkanı Tuğgeneral Tayyar Elmas, Afet 2005 tatbikatıyla ilgili bir brifing verdi. Türkiye topraklarının yüzde 92'sinin, nüfusunun ise yüzde 98'inin deprem riski altında olduğuna işaret eden Tuğgeneral Elmas, nüfusun yüzde 70'inin 1. ve 2. deprem riski taşıyan alanlarda yaşadığını bildirdi. Türkiye'de son 100 yıl içinde 154 hasar meydana getiren deprem yaşandığını ve bu depremlerin 92 bin can kaybına yol açtığını hatırlatan T ve teknolojik afetlere dayalı afet, çift yıllarda iseuğgeneral Elmas, önümüzdeki 30 yıl içinde yüzde 65 oranında ihtimalle bir depremin olabileceğinin öngörüldüğüne dikkat çekerek olası bir 7.5 büyüklüğündeki depremde İstanbul'da 100-200 bin binanın hasar göreceğinin ve onbinlerce can kaybı olacağının tahmin edildiğini ifade etti. Büyük depremlerin devletin Anayasal düzeni ve siyasi gücü üzerinde de olumsuz etki yapabileceğini ve yaşanabilecek ciddi aksaklıkların toplumun devlete güvenini sarsabileceğini kaydeden Tuğgeneral Elmas, böyle bir ortamda milli birlik ve beraberliği bozmayı hedef alan odakların toplum kesimleri üzerinde etkili olabileceklerini söyledi. Türkiye'de afet kriz yönetimi sisteminin geliştirilmesine ihtiyaç olduğunu dile getiren Elmas, bunun tek bir otoriteye bağlı olarak yapılmasının önem taşıdığını vurguladı. Tatbikatın senaryosu ile ilgili de bilgi veren Elmas, tatbikatın ilk gününün 1 haftalık süreyi, 2. gününün 3 Ocak 2006'ya kadar olan süreyi ve 3. gününün ise 25 Ocak 2006 tarihine kadar olan süreyi kapsadığını anlattı. Tatbikatın, merkez üssü İstanbul'un Adalar İlçesi'nin iki kilometre güneyinde, aletsel büyüklüğü 7.6 olan ve İstanbul, Tekirdağ, Kocaeli, Sakarya, Bursa, Yalova illerinde zararlar meydana getiren deprem afetine, milli seviyede müdahale edilmesi üzerine bina edildiğini kaydeden Tuğgeneral Elmas, tatbikatın amacının afete müdahalenin koordine edilmesi, milli kriz yönetim sisteminin etkinliğinin denenmesi, noksanlarının tespit edilmesi, afet planlarının denenmesine ve geliştirilmesine katkıda bulunulması, afetlere müdahalede sivil toplum kuruluşlarının kamu otoritesiyle uyumlu olarak daha etkin kullanılmasının eğitiminin yapılması, afetlere müdahalede sivil-asker işbirliği eğitiminin yapılması ve güvenlik alarm tedbirlerinin denenmesi olduğunu açıkladı. Brifingin sonunda TRT tarafından hazırlanan, olası bir İstanbul depremiyle ilgili jenerik haberler sinevizyonda davetlilere izletildi. MGK Genel Sekreteri Alpogan, sinevizyon gösterisinin sonunda, böyle karamsal bir tablo ortaya koydukları için üzgün olduklarını ifade etti.
Brifingin ardından, Başbakan Erdoğan ve beraberindekiler, tatbikat senaryosunun uygulandığı salona geçerek, tatbikatı izledi.