Milletvekilleri: Cezaevlerinde sigara içmeyenler 'pasif içici'

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kurulan cezaevi alt komisyonu 3 ildeki cezaevlerini inceledi. Yapılan incelemelerde cezaevlerinin fiziki şartlarının yetersizliğini tespit etti. Sigara içen hükümlü ve tutukluların içmeyenler üzerinde pasif içicilik gibi olumsuz bir etki bıraktığına işaret edilerek, sigara içen ve içmeyen mahkumlar için ayrı koğuş önerisi getirdi.

Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’nda görüşülen alt komisyon raporları Ankara 1 Numaralı L Tipi Ceza İnfaz Kurumu ve Ankara Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumu, Konya E Tipi Ceza İnfaz Kurumu, Gaziantep E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu ve Gaziantep H Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu ile Gaziantep 5. Zırhlı Tugay 3. Sınıf Askeri Ceza ve Tutukevi’ni içeriyor. Ankara Kadın Kapalı Cezaevin’nde yapılan incelemelerde, fiziki koşullarda ve muamelelerde insanca yaşama hakkına ve insan onuruna aykırı durum, tutum ve davranışlar tespit edilemediği rapora girdi.

KONYA CEZAEVİ 700 KİŞİLİK BİN 81 KİŞİ KALIYOR

Konya E Tipi Ceza İnfaz Kurumu’nda ise incelemenin yapıldığı tarih itibariyle 700 kişilik kapasitesi olmasına rağmen 1081 tutuklu ve hükümlü kalıyor. Kapasitesinin oldukça üstünde olması nedeniyle fiziki koşullarda sıkıntı yaşandığı rapora girerken şu öneriler yer alıyor:

“Kapasite fazlalığı pek çok soruna yol açan ana etken olarak görünmektedir. Olması gerekenden daha fazla kişinin bulunduğu koğuşlarda en başta hijyen olmak üzere, ortak alan kullanımı, havalandırma ve sıcak su sağlama hususlarında sorunlara yol açmaktadır. Bu sorunun uzun vadede çözüm yolu daha fazla kapasiteli ceza infaz kurumu yapılmasıdır. Kısa vadede bazı hükümlü ve tutukluların koşulları daha iyi olan başka ceza infaz kurumlarına nakledilmesi çözüm olarak önerilebilir. İdare kapasiteden kaynaklı bazı sorunların çözümü yolunda adım atabilir. Havalandırma sıkıntısı olan koğuşlara aspiratör takılması ve ranza sağlanması, eski yatakların değiştirilmesi, plastik masa ve sandalye temini gibi konularda idarenin daha fazla inisiyatif alması gerekmektedir.”

CEZAEVİ DUVARLARI RUTUBETLİ VE KALABALIK

Gaziantep E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu ve Gaziantep H Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda yapılan incelemelerde, mahpuslara muamelelerde insanca yaşama hakkına ve insan onuruna aykırı durum, tutum ve davranışlar tespit edilmedi. Her iki ceza infaz kurumunun bina olarak durumunun yetersiz olduğu belirtilerek, “Binalar oldukça eski yapıda ve duvarlarındaki rutubet açıkça görülür vaziyettedir. Ayrıca özellikle E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'nun geçtiğimiz yıllarda kapasitesi bina olarak artmamasına rağmen mevcudunun üç katına çıkarılmasıyla Türkiye’nin en kalabalık cezaevi olmuştur. Doğal olarak bu durumdan kurum idaresi sorumlu tutulamaz. Ancak mevcudun fazlalığı havasızlık, temizlikte sorunlar, hükümlü ve tutuklular arasında gerginlikler ve yer olmaması yüzünden yerdeki yataklarda yatma gibi birçok sorununun nedeni olmalıdır. Doğal olarak bu durumdan kurum idaresi sorumlu tutulamayacaktır. Kapasite fazlalığı ve bina yetersizliği sorunları genel bir sorun olmakla birlikte ivedilikle çözülmesi faydalı olacaktır.” denildi.

BİR DOKTOR YETERSİZ

Alt Komisyon raporuna yansıyan başka bir tespit de tutuklu ve hükümlülerin tedailerine ilişkin oldu. Gaziantep E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu ve Gaziantep H Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda daimi görev yapan kadrolu bir doktorun bulunduğu, ancak infaz kurumunun toplam mevcudu göz önünde bulundurulduğunda tek başına bir doktorun bütün mahpuslara yeteri kadar muayene zamanını ayırabilmesinin imkansız olduğu kaydedildi. Acilen kadrolu doktor ve diğer sağlık görevlisi sayısının artırılması istendi.

SİGARA İÇEN MAHKUMLAR İÇMEYENLERİ MAĞDUR EDİYOR

Yine Gaziantep’te koğuşlarda sigara içen hükümlü ve tutukluların içmeyenler üzerinde pasif içicilik gibi olumsuz bir etki bıraktığına işaret edilerek, "İleride bu yönde bir ayrıma gidilmesi sigara içmeyen hükümlü ve tutukluların sağlıklı yaşama haklarını güvence altına alacaktır.” önerisi de getirildi.

ASKERİ CEZAEVİ’NDE TEK TİP KIYAFET SONA ERMELİ

Gaziantep 5. Zırhlı Tugay 3. Sınıf Askeri Ceza ve Tutukevi inceleme raporunda ise ilginç tespitler yer aldı. Cezaevi personelinin mahpuslarla oldukça iyi iletişim kurduğu vurgulandı. Ancak er ve erbaşların tek tip siyah kıyafet giyme zorunluluğunun kaldırılmasının olumlu bir uygulama olacağı kaydedildi. Ceza infaz kurumu koğuşlarında bulunan ses ve görüntü alma tertibatıyla 24 saat sürekli görüntü kaydının sona erdirilmesi Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’na sunuldu.