Milli Mücadele Dönemi Ilk Kadın Mitinginin 93. Yıl Dönümü

Mondros Mütarekesi'nden sonra Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde başlayan haksız işgali kınamak ve bunu dünya kamuoyuna duyurmak için Kastamonu'da 10 Aralık 1919'da yapılan kadın mitinginin üzerinden 93 yıl geçti.

Milli Mücadele döneminin ilk kadın mitingi olma özelliğini taşıyan mitingde, yurdun dört bir tarafında yapılan haksız işgal, katliam ve vahşet protesto edildi.

-Zekiye Hanım'ın konuşması-

Kastamonu Müdafaa-i Hukuk Hanımlar Cemiyeti tarafından Zekiye Hanım'ın başkanlığında gerçekleştirilen mitinge, o günkü zor şartlar altında 3 binin üzerinde kadın katıldı.

Miting tertip komitesi başkanı Zekiye Hanım, meydanı dolduran kadınlara şöyle seslendi:

"Hanımlar! Büyük felâketlerimiz önünde evlâtlarımızın, kardeşlerimizin kanıyla suladığımız yurtlarımızın işgaline, kardeşlerimizin felâketine susacak mıyız- Hayır hanımefendiler! Mağlubuz, silâhımız yok, fakat göğsümüzde imanımız, bütün dünyayı halkeden Allahımız var. İşte biz de imanımıza ve Allahımıza istinaden haksızlara haksızlıklarını yüzlerine vurur ve cihan huzurunda ilân ettikleri adaleti taleb ederiz."

-"Onur duyuyorum"

10 Aralık Kastamonu Kadın Platformu Derneği Başkanı Ferhan Çelen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, o dönemde cephede savaşan erkeklerin yanı sıra kadınların da büyük fedakarlıkları olduğunu belirtti.

Çelen, 1919'da dönemin Kastamonu bürokrat hanımlarının bir araya gelerek böyle bir mitinge imza attıklarını kaydederek, "Ülkemizin bağımsızlığının kazanılmasında bu fedakarlıkların rolü son derece büyüktür. O dönemde gösterilen bu duyarlılığı, biz de çeşitli etkinliklerle günümüz gençliğine aktarmaya gayret gösteriyoruz. Bu fedakarlıklar gösterilmeseydi, bugün bu kadar rahat ve huzurlu yaşayamazdık. Kastamonulu bir hanım olarak şehrimizin kadınlarının sergilemiş olduğu bu davranıştan çok onur duyuyorum" ifadelerini kullandı.

-Gurur ve övünç günü-

Kastamonu Üniversitesi Öğretim Üyesi Tarihçi Doç. Dr. Mehmet Serhat Yılmaz ise Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Hanımlar Şubesi'nin arkasında olduğu 10 Aralık kadın mitinginin kurulan bir komitenin organizasyonu altında yapıldığını ifade ederek, "Zekiye Hanım'ın başkanlığını yaptığı komitede, Kamuran Hanım, Saime Hanım, Bedriye Hanım, Münire Hanım, Refika Hanım ve Neyyire Hanım gibi isimler yer almıştır. 10 Aralık 1919 günü Darül Muallimat (Kız Öğretmen Okulu) bahçesinde toplanan kadınların sayısı kalabalıklaşmış ve 3 bini aşmıştır. Zekiye Hanım burada, milli hisleri uyandıran bir konuşma yapıyor."

Konuşmanın son derece diplomatik bir üslup içerdiğini aktaran Yılmaz, "Bu kadınlar bir araya gelip seslerini dünya kamuoyuna, özellikle itilaf devletlerinin temsilcilerinin eşlerine duyurmak istemişler ve bunu da başarmışlardır. Bu, 3 binden fazla kadın, Amerikan Başkanı Wilson'un eşine, Fransız cumhurbaşkanının eşine, İtalya kralının eşine ve İngiltere kraliçesine, işgallerin hukuki olmadığını duyurmuşlardır" şeklinde konuştu.

10 Aralık'ın Türk kadınlarının gurur ve övünç günü olduğunu da vurgulayan Yılmaz, "Millî müdafaada gayretlerin, fedakarlıkların ve kurtuluşa kavuşma noktasında ümitsizlik ve yeise yer olmadığının bir göstergesidir" ifadesini kullandı.