Moldova'da Rusya korkusu

Moldova Cumhuriyeti 1991 yılında eski Sovyetler Birliği’nden ayrılarak bağımsızlığına kavuştu. İkinci Dünya Savaşı’na kadar büyük bir bölümü Romanya’nın bir parçası olan Transdinyester bölgesi ise Moldova’nın dışında kaldı. Bu bölge 1990’ların başında Rusların desteğiyle Moldova’dan ayrıldı ancak uluslararası toplum tarafından tanınmadı. Rus askerlerinin varlığını hala sürdürdüğü Transdinyester, siyasi ve ekonomik açıdan Rusya tarafından destekleniyor, halkın büyük bir bölümü de Rusça konuşuyor.

Rusya'nın bölgedeki nüfuzu NATO’yu endişelendiriyor. NATO’nun üst düzey komutanlarından Philipp Breedlove, Ukrayna’nın doğu sınırında çok sayıda Rus askeri bulunduğu, bu birliklerin Transdinyester bölgesini de ele geçirebileceği ve bunun da Moldova açısından tehdit oluşturabileceği görüşünü dile getirmişti.

Moldovalılar da, Rusya’nın olası bir operasyonundan endişe duyuyor. Gazeteci Vitalie Ciabanu, Moldovalı politikacıların ülkenin güvenliğini garanti altına almak için Batı ülkeleriyle müzakere etmesi gerektiğini savunuyor.

Ciabanu, “Beni üzen ve hayal kırıklığı yaratan, politikacılarımızın Moldova Cumhuriyeti’ne güvenlik garantisi sağlanması için Batı ülkeleriyle görüşmeye cesaretlerinin olmaması. Bunun anlamı, Rusya’yı kışkırtmak değil, vatandaşlarımızın güvenliğini sağlamaktır“ diyor.

'MOLDOVA İÇİN TEHDİT'

Moldova’nın eski Moskova büyükelçisi Anatol Taranu da, Rusya’nın askerî operasyon düzenleme ihtimalini göz ardı etmiyor. Rus birliklerinin geçen haftalarda bölgede tatbikat yaptığına dikkat çeken Taranu, “Bu, Rusya'nın Transdinyester’deki askerî varlığının Moldova için doğrudan bir tehdit olabileceğini gösteriyor“ diye konuşuyor.

Eski büyükelçi, Rusya’nın Moldova’ya operasyon düzenlemek için isterse, örneğin ayrılıkçı güçleri kışkırtarak bahane yaratabileceğini belirtiyor.

GAGAVUZ BÖLGESİ

Moldova’nın güneyindeki özerk Gagavuz bölgesi de Rusya yanlısı bir tutum izliyor. Ocak ayında yapılan referandumda bölge halkının büyük bir çoğunluğu Rusya tarafından kurulan Gümrük Birliği’ne katılıma onay vermişti.

FEDERASYON ÖNERİSİ

Moldova'nın şu anda ne Batı'ya ne de Doğu'ya yönelebildiğini belirten Sosyalist Parti Genel Başkanı Igor Dodon, “Bana göre tek uzlaşma yolu, bir federasyon oluşturmak“ diyor.

Avrupa Birliği de, bu kez daha çabuk hareket etmek istiyor. Moldova ile bir ortaklık anlaşması imzalanmasını gündemine alan Brüksel, Moldova'yı Rusya'nın etkisinden bu şekilde korumayı planlıyor.