Mortgage krizi mermer sektörünü vurdu
AFYON(ANKA)- Amerika'da yaşanan mortgage krizi, bu ülkeye önemli ölçüde ihracat yapan doğaltaş ve mermer sektörünü olumsuz etkiliyor.
Ege Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Aslan Osman Erdinç, 400 milyon dolar ihracat yaptıkları ABD'de yaşanan mortgage krizinin sektörlerini olumsuz etkilediğini belirterek, "Kriz nedeniyle Amerika'ya ihracat durmuş durumda. 2008 yılını o nedenle çok iyi görmüyoruz" dedi. Ege Maden İhracatçıları Birliği Afyon'da düzenlediği panelde, madencilik ve mermer sektörünün yaşadığı sıkıntıları masaya yatırdı.
Panelde konuşan Başkan Aslan Osman Erdinç, mermercilik sektörünün başta Amerika olmak üzere Çin, İngiltere, İspanya, İtalya'nın da aralarında bulunduğu çok sayıda ülkeye ihracat yaptığı kaydetti. Erdinç, doğaltaş ve mermer sektörü olarak 25 yılda ihracatı 625 kat artırarak, 1 milyar 250 milyon dolar seviyesine ulaştırdıklarını bildirdi. Doğaltaş ve mermerde 400 milyon dolara yakın ihracat yaptıkları Amerika'da yaşanan mortgage krizinin sektörlerini olumsuz etkilediğini ifade eden Erdinç, Amerika'ya yaptıkları ihracatın durmuş durumda olduğunu kaydetti.
Erdinç, "Kriz nedeniyle Amerika'da artık traverten almıyor. Bina değerleri de yüzde 25 oranında düştü. Binalar ve daireler açık artırmada satılıyor. Yaşanan bu kriz bizi olumsuz etkiledi. Bu nedenle 2008 yılını sektör açısından net bir şekilde görmüyoruz" diye konuştu.
SEKTÖR BELEDİYELERDEN ŞİKAYETÇİ
"Mermerden kaynıyor aşımız, ithal granitten ağrıyor başımız" diyen Erdinç, sektörün yüksek faiz ve düşük kur nedeniyle de önemli sıkıntılar yaşadığını, katma değeri yüksek ürünler ihraç etmelerine rağmen teşvik almayan sektör olduklarını söyledi. Erdinç, yaşadıkları bu sıkıntıların yanında Türkiye'de aralarında İstanbul, Konya, Gaziantep'in de bulunduğu birçok belediyenin Türk graniti yerine, Çin graniti kullandığı ifade etti.
Erdinç, mermer yataklarının yüzde 35'ini bulunduran Türkiye'nin mermer ve doğaltaş ithalatı yapmasını "çok acı" bulduklarını dile getirerek, "Çin'den çok ucuza ithal ediyorlar. Biz aynı fiyatı vereceğimizi söylediğimiz halde yine Çin graniti tercih ediliyor. Çin'den 10 dolara aldıkları graniti devlete çok yüksek fiyata satıyorlar" dedi. Türkiye'nin rantiyecilere tatlı karlar sağlarken, yerli girdilerle üreten, istihdam sağlayan, ihracat yapan kesimlerin cezalandırıldığına işaret eden Aslan Erdinç, "İzmir Adnan Menderes Havalimanında Çin graniti kullanıldı. 10 dolara alınan granit devlete 59 dolara satıldı" dedi.
YANGIN VAR
Erdinç, doğaltaş ve mermercilik sektörünün ayakta kalabilmesi, üretim ve ihracat yapabilmesi için hükümetten cansuyu istediklerini kaydederek, sektörden alınan vergilerin dünyada rekabet ettikleri ülkelerde aynı seviyeye çekilmesini, ÖTV'nin düşürülmesini, asgari ücretteki yüzde 42'lik kamu yükünün yüzde 15'ler düzeyine çekilmesini istediklerini söyledi.
Erdinç, Türkiye'nin 2010 yılında 2.5 milyar dolar, 2015 yılında 5 milyar dolar ihracat rakamına ulaşabilecek potansiyele sahip olduğunu ancak hükümetin uyguladığı politikalar nedeniyle, kazandığı pazarları kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını ifade etti.
KAZ DAĞLARI TARTIŞMALARIYLA SEKTÖRE HAKSIZ TAARRUZ BAŞLADI
Aslan Erdinç, Kaz Dağlarındaki altın madeni aramaları bahane edilerek tüm madencilik sektörünün haksız taarruza uğratıldığı savundu. Maden ocağı açmak için aldıkları işletme izinlerinde ödedikleri harçlar işletme yapacakları alanın 8-10 katı orman dikimi imkanı tanındığını belirten Erdinç, "Madencileri kimse çevre düşmanı gösteremez. Madencilik olmasaydı insanlar ormanları keser, yakardı. Bizim mermer ve traverten tozlarımız ziraatta, seramik fabrikalarında porselen yapımında kullanılmaktadır, Madenciler dağda yaşıyor ve doğayı seviyor. Artığımız yok, artığımız var" dedi.
TÜRK MERMERİ MARKA OLDU
Türk taşları ve mermerleriyle dünyanın en zengin kişilerinin evlerinin yapıldığını ifade eden Erdinç, Türk mermerinin ve taşlarının Amerika'da tercih edilen bir marka haline geldiğini, markalaşma olmadan da dünyada rekabet etmenin mümkün olamayacağını kaydetti.
EVLERİNİZDE GRANİT YERİNE MERMERE TERCİH EDİN
Aslan Erdinç, iç pazarda granit kullanımına yönelik talepte artış yaşandığını vurgularken, granitlerde uranyumdan kaynaklanan radon gazı bulunduğunu, bunun da sürekli radyasyon ürettiğini kaydetti. Erdinç, granitlerin akciğer kanserine yol açabileceğini belirterek, özellikli evlerdi, hastanelerde mikrop tutmayan ve hijyenik olan mermer kullanılması önerisinde de bulundu.
KENDİNİZİ HALKA İYİ ANLATIN
Panelde konuşan Çevre ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Maden Dairesi Şube Müdürü Erdoğan Üçpınarlar da madencileri uyararak "Kendinizi halka iyi anlatın, böyle giderse orman bölgelerinde madencilik yapılamaz hale gelecek" dedi. Türkiye'deki toplam orman alanı içinde sadece binde 1,5'luk bölümünde maden işletme ve arama izni verildiğini buna karşın çevrecilerin büyük tepki gösterdiğini belirten Üçpınarlar "Halkı bilgilendirmek sizin göreviniz. Kaz Dağları'nda köylü "Burada siyanür kullanılıyor ben zeytin yetiştirmek istiyorum" diye karşımıza çıkıyor. Oysa arama çalışmalarında siyanür kullanılmıyor. Ortada bilgi kirliliği var eğer kendinizi anlatamazsanız bir süre sonra ormanlarda madencilik yapılamayacak" uyarısını yaptı.
Üçpınarlar madencilerin tepkileri gidermek için daha dikkatli olmaları gerektiğini belirterek şu önerilerde bulundu: Siz de daha çevreci işletmeler haline gelin, ormanda yol açtıktan sonra oluşan molozları ortalıkta bırakmayın. Kötü görüntüleri ortadan kaldırın."
Panelde konuşan gazeteci Güngör Uras ise, sektörün yılda 4-4,5 milyar dolar dolayında değer yarattığını ifade ederek, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün yarattığı toplam katma değerin 2007 yılının ilk altı ayında 10,5 oranında olduğunu söyledi.
Sektörün yaşadığı sıkıntıları anlatan Uras, madenciliğe ciddi boyutta sermayenin kanunla güvence altına alınması, sektöre girecek yerli ve yabancı sermayeye güvence verilmesinin şart olduğuna dikkat çekti.
