MS Hastalığı çalışmaya engel mi?
MS Hastalığı çalışmaya engel mi?
Toplumumuzda MS hastası sanıldığından çok daha fazladır. Maalesef MS hastalığı tehlikeli ve ölümcül bir hastalık olarak bilinir.
Genelde MS hastaları, kendilerini yaşamın tüm aktivitelerinden kısıtlar ve içe dönük yaşamaya mahkum ederler.
MS hastalığı, tabi ki basit bir hastalık değildir. Fakat iyi bir tedavi ve tetikleyici unsurlara dikkat edilirse, yaşam kalitesini fazla etkilemez. MS hastalığı genelde 20-40 yaş arasını yani gençleri tutar. Bu yaş çalışmanın en verimli olduğu yaştır. Kadınlarda biraz daha sıktır. Merkezi sinir sistemini ve göz sinirini tutar. Etkilenen organ beyin ve gözdür. Tuttuğu yere göre belirti değişir.
**Bu belirtilerden çok kısa olarak bahsedersem. Bunlar;
**
1-Görmede bozukluk ve kayıp,
2-Ellerde veya kollarda güç kaybı, his kaybı, iğneleme … vs.
3-Çift görme, yürümede bozukluk, konuşmada bozukluk,
4-Depresyon, aşırı sinir gibi psikiyatrik belirtiler,
5-Mesane ve bağırsak fonksiyon bozuklukları. Yani idrar ve dışkılamada bozukluklar olur.
Yukarıdakiler belli başlı belirtilerdir. MS hastalığı herkeste aynı şiddetle olmaz. Zaten hastalığın prognozu yani gelişimi de farklıdır. Bazı türleri çok ağır seyreden ve ilk atakta hasar bırakır. Fakat genelde ataklar iyi tedavi ile kontrol altına alınır ve tedaviye giren hastanın atak sıklığı ve şiddeti azalır.
Yine bazen MS hastalığı, hiçbir belirti vermez. Tesadüfen başka bir hastalık için tetkik yapılırken ortaya çıkar.
Ben bugün; hastalık hakkında çok fazla bilgi vermeden MS hastalarının ne yapması gerektiğinden söz etmek istiyorum.
Daha önceden hiçbir şikayeti olmayan hastanın, görme bozukluğu veya kaybı oluyor ya da bir tarafı tutmuyor. Doktora giderek yapılan tetkikler sonucu MS tanısı konuyor. Tabii ki bu durum hastayı ve yakınlarını psikolojik yönden çok kötü etkiler. Önceleri bu tanıya inanılmaz başka doktor arayışlarına geçilir. Hastalıkla ilgili yazılar okunur ve ilk etapta hasta adeta tüm hayata kendisini kapar ve bu hastalıkla ilgilenir. Hastalıkla ilgili okuduğu bilgilerin en kötü sonuçlarını kendinde bulacakmış gibi düşüncelere kapılır. Hatta bazen doktor doktor gezme ve hastalığı kabullenmeme tedaviyi aksatır. Benim kişisel önerilerim şunlardır.
1-MS hastalığı genelde tedaviye olumlu sonuç verir. Hastanın doktoruna güvenmesi, yakın takip ve iyi bir tedavi hastalığın olumsuz etkilerini yok eder.
2-Bu hastalık 20-40 yaş arasını etkiler. Yani genç, erişkin hastalığıdır. İleri yaşta atak görülme olasılığı çok düşer. Bu süre içinde hastanın tüm yaşantısına dikkat etmesi doktoru ile iletişimini koparmaması gerekmektedir.
3-Aşırı yorgunluk, aşırı stres, vs.. bu hastalığı tetikler.
4-Hastanın mümkün olduğunca özellikle kış aylarında ağrı enfeksiyon almamaya dikkat etmesi gerekmektedir. Peki ne yapması gerekir. Kışa girişte grip aşısı olunmalı ve kış aylarında üşütmemeye, yaz aylarında aşırı güneşe çıkmamaya, terli terli sıcak ortamdan soğuk olan klimalı ortama geçmemeye … vs dikkat etmek gerekir.
5-MS hastalığı kesinlikle çalışmaya engel bir hastalık değildir. Bu hastalık çok ender olarak tedaviye rağmen kişiyi sakat bırakır ve yatağa bağlar. Büyük oranda tedaviye iyi sonuç alınır.
Yukarıda bahsettiğim gibi, MS hastaları aslında hepimizin uyması gereken kurallara uymalıdırlar. Özetle, vücut direncini düşürecek her türlü olaydan kaçınmalıdırlar.
Düzgün bir hayat ve iyi bir tedavi ile MS hastaları, gönül rahatlığı ile işlerinde çalışmalı, günlük aktivitelerinden geri kalmamalıdırlar.
**Doç. Dr. Serdar Dağ
**
Nörolog
