MTÜ Ziraat Fakültesinden Kayısıda Çiçek Monilyası Raporu

Malatya Turgut Özal Üniversitesi (MTÜ) Rektörü Prof. Dr. Aysun Bay Karabulut, Ziraat Fakültesi Öğretim Üyeleriyle online toplantı yaparak, Malatya ekonomisinin lokomotifi olan kayısı ve yetiştiricilerinin güncel sorunlarına çözüm önerilerini masaya yatırdı. Toplantıda çıkan sonuç ise rapor olarak hazırlandı.
MTÜ Rektörü Prof. Dr. Aysun Bay Karabulut, Malatya’da kayısı yetiştiricilerinin sorunlarından birisi olan Kayısıda Çiçek Monilyası konusunda Ziraat Fakültesi Öğretim Üyeleri ile toplantıyı Korona virüs ile mücadele nedeniyle üniversitenin uzaktan eğitim sistemi üzerinden yaptı. Toplantıya Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Ali Koçyiğit ve Prof. Dr. Ahmet Bedri Özer, Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hakan Yıldırım’da katıldı.
Toplantıda MTÜ Ziraat Fakültesi öğretim üyelerini Kayısıda Çiçek Monilyası konusundaki teşhis ve önerileri rapor haline getirildi.

“Mevsim şartları ve ilaç etkeni”
MTÜ Kayısıda Çiçek Monilyası Raporunda, “Çiçek Monilyasının, kayısıda görülen kronik hastalıklardan birisi olduğu, çiftçilerin aslında yıllara sari bu hastalıkla karşılaştığı ve mücadele ettiği bilinmektedir. Ancak 2019/2020 üretim yılı özelinde çiçek döneminde Malatya da yoğun yağış ve hava sıcaklığının mevsim normallerinin altında seyretmesi nedeniyle, normal şartlarda 7-10 gün sürmesi beklenen kayısıların çiçeklenme döneminin 15-20 gün sürdüğü belirlenmiştir. Böylelikle, hastalığın biyolojisi gereği, çiçekler üzerinde enfeksiyon yaptığı bilinen monilya etmeni için uygun şartlar meydana gelmiştir. Koşullar bu şekilde oluşmuşken, çiçek döneminde ilaç atmama, ilk ilaçlama zamanının kaçırılması (ayarlanamaması) ve ilaçlama sayısının yetersizliğiyle birlikte, monilya hastalığına ruhsatlı uygun aktifin seçilememesi nedeniyle de zarar oranının üst seviyelere çıktığı düşünülmektedir” denildi.
Çiçek Monilyası Raporunda, Kayısıda Çiçek Monilyası ile mücadele konusunda riski en aza indirebilmek için kültürel önlemlerin alınması ve kimyasal mücadeleye titizlikle uyulması gerektiği bildirilerek, “Kültürel önlemler olarak; İlkbaharda hastalığın görüldüğü bahçelerde enfekteli yaprak, çiçek, sürgün ve dallar kesilerek imha edilmeli ve böylece enfeksiyon kaynakları ortadan kaldırılmalıdır. Enfeksiyon kaynağı olan ve mumyalaşarak ağaç üzerinde kalmış meyve ve çiçekler ile yere dökülmüş meyveler toplanarak imha edilmelidir. Çiçek Monilyası hastalığına karşı kayısı bitkisinde 2 kez ilaçlama yapılarak etkin mücadele yapılacağı bilinmektedir. Malatya kayısı üreticilerinin, geçmiş yıllarda ilaçlama 2 kez yaptığı bilinmekle birlikte son yıllarda 2. ilaçlamanın ihmal edildiği ve bu durumun bitkinin, hastalığa karşı direncini azalttığı düşünülmektedir. Üreticilerin 2. ilaçlamadan kaçınma nedenlerinin araştırılması gereken bir konu olduğu ve buna yönelik yayım faaliyetlerinde etkin olunması gerekliliği ifade edilmiştir” ifadeleri kullanıldı.

“Tarım ilaçları kontrol altına alınmalı”
Tarım ilacı bayilerinin sıkı denetlenerek, ruhsat sahiplerinin işin başında olduğunun kontrol edilmesi gerektiğinin vurgulandığı raporda, “ Tarım ilacı bayilerinin Malatya’da hastalıklara ve zararlılara ruhsatlı aktiflerin hemen hemen hepsini bulundurması sağlanmalı, bu sayede çiftçilerin tercih hakkı korunmalı ve dayanıklılık problemlerinin oluşması engellenmelidir. Bayilerin aynı üreticiye ve aynı üretim parseline devamlı aynı aktifleri satması kayıt sistemi getirilerek engellenmelidir.” şeklindeki önerinin de yer aldığı raporda “Çiftçi kayıt sistemlerine kayıtlı olan üreticilerin hangi bayiden hangi ilacı aldığı ve hangi parsele hangi ilacı kullandığını tespit etmek amacıyla faturalarla belgelendirme ve kayıt tutma zorunluluğu getirilmelidir” bilgileri yer aldı.
Rapor tarımla ilgili kurumlara da iletilecek. Rapor, ayrıca üniversitenin web sayfasında kamuoyu ile paylaşıldı.
Diğer yandan, MTÜ Rektörü Prof. Dr. Aysun Bay Karabulut’un talimatı ile Ziraat Fakültesi Öğretim Üyeleri, kayısı ve tarımsal üretimle ilgili bilgilendirme video çekimleri yapılarak kamuoyu ile paylaşılacak. İlk bilgilendirme videosu Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Erçin Oksal’ın “Kayısıda Çiçek Monilyası” konusunda yapılarak üniversiteni sosyal medya sayfalarında paylaşıldı.