Müftü Öztürk: “cami İsrafımız Dahi Var”

Samsun İl Müftüsü Yrd. Doç. Dr. Hayrettin Öztürk, “Hayattaki en büyük israflar, insanı, hayatı ve zamanı israf etmektedir. Bir müftü olarak söylüyorum; cami israfımız dahi var” dedi.

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Mühendislik Fakültesi ve Toprak Mahsulleri Ofisi işbirliğiyle hazırlanan, “Ekmeğini ve Geleceğini İsraf Etme” başlıklı panel, Mühendislik Fakültesi Konferans Salonu’nda yapıldı. Panele Vali Yardımcısı Hakan Kubalı, Mühendislik Fakültesi Dekan Vekili Yrd. Doç. Dr. Erdem Emin, öğretim üyeleri ve öğrenciler katıldı. Toprak Mahsulleri Ofisi Samsun Şube Müdürü Fahri Kesepara’nın yönetimindeki panele Samsun İl Müftüsü Yrd. Doç. Dr. Hayrettin Öztürk, Toprak Mahsulleri Ofisi Yetkilisi Ziraat Mühendisi Derya Şahinler, Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Münir Anıl ve Samsun Sağlık Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Doç. Dr. Aliye Özenoğlu panelist olarak katıldılar.

Açılış konuşmasını yapan Mühendislik Fakültesi Dekan Vekili Yrd. Doç. Dr. Erdem Emin Maraş, “Konu hakkında ufak bir araştırma yaptım. Ülkemizde yaklaşık 2 milyar adet ekmeğin çöpe atıldığını ve bunun 1.5 milyar TL’ye, yani 500 okulun yapımına değer olduğunu gördüm. Ülkemiz bu parayı çöpe atacak kadar zengin değil diye düşünüyorum. Dünyada ve Türkiye’de yemek bulamayan aç insanları düşündükçe bu durumun ne kadar üzücü olduğunu görebiliriz. Sizlere israfsız güzel günler diliyor, faydalı bir panel olmasını diliyorum” dedi.

“EN ÇOK EKMEK İSRAFI YURTLARDA”

Vali Yardımcısı Hakan Kubalı yaptığı konuşmada, “Ekmek israfını önleme kampanyası bir kaç ay önce ülke çapında başlatıldı. Bir yıl içinde Samsun’da israf edilen ekmekle; 4 okul ve 500 yataklı bir hastane yapılabilir. Türkiye ekmek israfında önde giden bir ülke ancak Samsun Türkiye ortalamasının da üstünde. En çok ekmek yurtlarda israf ediliyor. Bunu önlemek için gerekli çalışmaları yapıyoruz ancak konu restoranlar ve evler olunca yapabildiğimiz tek şey insanları uyarmak oluyor. Ekmek, ihtiyacı kadar alındığında israf edilmez. Çok ekmek alıp bozulmasından ziyade az alıp ihtiyaç olduğunda tekrar almak çok daha mantıklı. Ekmeğin içinde en kutsal emek olan, insan emeği var. Ekmek bedava değil, sizin emeğinizdir. Ekmek israfını önlemek için kaliteli ekmek almalı ve ekmeği iyi bir ortamda saklamalıyız. Siz gençlerimizin ekmek israfı konusunda öncü olacağınıza inanıyorum” şeklinde konuştu.

Samsun Sağlık Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Doç. Dr. Aliye Öztürk, “Ekmek, ‘yeryüzünün Allah tarafından kutsanmış besini’ olarak tanımlanmaktadır. Günlük enerjimizin büyük bir bölümünü ekmekten karşılamaktayız. 2010 yılı araştırmalarına bakıldığında ekmek tüketiminin günde kişi başına 185 gram olduğu saptanmıştır. İsrafın azalması için her birimize düşen görev ne kadar ekmeğe ihtiyacımız olduğunu bilmektir. Ekmek tüketimi alışkanlıklara, enerji tüketimine, yaşa, cinsiyete, beslenme alışkanlıklarına, mevsime ve bireyin ruh durumuna göre değişim göstermektedir. Karbonhidrat ve protein kaynağı olarak önemli bir yere sahip olan ekmekte b vitaminleri ve minarelerin çoğunu içermektedir. Buğdayda bulunan bütün besin öğeleri ekmekte de vardır. Ekmeğin mayalanarak hazırlanması da vitaminlerin vücutta kullanılmasında daha etkilidir. Ekmeğin çeşitleri çok fazla olduğu gibi tam buğday unundan yapılan ekmeğin vitamin ve mineral içeriği daha yüksektir. Tam tahıl tüketimi ağırlık kontrolü ve kalp damar rahatsızlıkları gibi durumlarda etkilidir. Tam taneli buğday ekmeği tüketimiyle kronik ve kalp hastalıklarına ve diğer tüm nedenlere bağlı ölümlerde azalma görülecektir. Hastalıkta, sağlıkta, iyi günde ve kötü günde ekmekten mahrum kalmayın diyor, hepinize sağlıklı günler diliyorum” diye konuştu.

“EN BÜYÜK İSRAF ZAMAN”

Samsun İl Müftüsü Yrd. Doç. Dr. Hayrettin Öztürk, “İsraf, gereksiz ve yersiz harcama demektir. Genel durumundan bahsedeceğim. Ekmek israfı olayın küçük bir tarafıdır. Bizler insanı dahi israf ediyoruz. Küsüyoruz, kırıyoruz, Allah’ın değer verdiği insanı israf ediyoruz. İnsan eskitilmeyecek kadar değerli bir varlıktır. İnsana değer vermek lazımdır. Biz neden insanlara yük oluyoruz da yük almıyoruz? En büyük yük insan yüküdür. İnsan başkalarına yük olunca karşısındakini israf eder. Bizler yaratılmadan önce kainat yaratıldı. Bu sarayın en değerli maddesi bizleriz. Allah bizlere bu kadar emek verdikten sonra kendisine küfür edene bile ekmeğini verirken, bizlere ne oluyor da küsüyor, konuşmuyoruz? Hayattaki en büyük israflar, insanı, hayatı ve zamanı israf etmektedir. Sevgili gençler, hafta sonunu iple çekiyorsunuz ancak farkında mısınız ömrünüzden bir hafta daha gitti. Zaman sünnetleyerek kullanılmalıdır. İnsanın değerini bilmedikleri en önemli şey zamanlarıdır. Hiçbir şey için ‘yarın’ demeyin. Zaman öyle hızlı geçiyor ki daha ‘çocuğum’ derken bir bakıyorsun yaşlanmışız. Hepimiz en güzel olmak için uğraşırken şunu atlıyoruz: Farklılığımız Allah’ın bir rahmetidir. Peygamberimiz ‘Ekmeğe hürmet ediniz’ buyurmuştur. Zira Allah, ekmeğe değer vermiştir. Elimize geçen parayı idareli kullanmak iktisattır. Bir müftü olarak söylüyorum; cami israfımız dahi var. Anne babanızı, eşlerinizi israf etmeyin. İnsan çok değerlidir. İnsanın değerini bilirsek ekmeğin de, zamanın da değerini biliriz. Hayatınızı israf etmeyin ve geleceğinizi tahrip etmeyin” ifadelerini kullandı.

“İSRAFININ EN ÖNEMLİ SEBEPLERDEN BİRİ, EKMEĞİN KALİTESİZ OLMASIDIR”

Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Münir Anıl, “Ekmek Kalitesi ve İsraf Üzerine Etkileri” başlıklı konuşmasında şunları kaydetti: “Ekmeği, ucuz ve kolay bulunabilir olması, besleyici ve doyurucu özellikler içermesi, diğer gıdalar için iyi bir taşıyıcı olma özelliği ve kendine has nötr karakterde bir aromaya sahip oluşuyla, doğduğumuz günden ölene kadar vazgeçilmez bir besin olarak görüyoruz. Zahmetli ve özenli bir üretim süreci olan ekmeği hayıflanmadan çöpe atmak emeğe büyük bir saygısızlıktır. Ekmek israfını önlemek için tüketebileceğimiz kadar ekmeği, gerekli önemleri alarak saklamalıyız. Ülkemizdeki ekmek israfının en önemli sebeplerden biri, ekmeğin kalitesiz olmasıdır. Ekmeğin kalitesi, buğdayın özellikleri ve yetiştirilme şartlarına bağlıdır. Ekmek yapım ve işleme teknikleri ve kullanılan malzemeler de bu konuda etkilidir. Ekmek yapımında orta sert su kullanılmalı, tuz miktarı doğru oranda olmalıdır. Hamurun doğru yoğrulması ve ekmeğin pişirilmesi dahi ekmeğin kalitesi açısından önemli bir etkendir. Ekmek hastalıkları arasında küflenme en çok yaşanılanıdır. Lif hastalığı, kırmızı leke hastalığı, tebeşir hastalığı ve gıda zehirlenmeleri de ekmek hastalıkları arasındadır.”

“GÜNDE İSRAF EDİLEN EKMEK SAYISI 6 MİLYON”

Toprak Mahsulleri Ofisi Yetkilisi Ziraat Mühendisi Derya Şahinler ise şöyle konuştu: “Açlık ve yetersiz beslenme, nüfusu 7 milyarı geçen dünyamızı tehdit etmektedir. Gıda israfı ciddi boyutlara ulaşmaktadır. Ülkemizde üretilen ekmeğin yüzde 5.9’u israf edilmektedir. Günde israf edilen ekmek sayısı 6 milyondur. Yıllık ekonomik kaybımız 1,546 milyar TL’dir. Bu rakam dünya birincisi olduğumuz un ihracatından elde ettiğimiz gelire eşdeğerdir. İsrafın kötü niyetten ziyade ihmal ve bilgisizlikten kaynaklandığı belirtilmektedir. Ekmeğin ihtiyaçtan fazla alınması, üretilmesi, uygunsuz şartlarda muhafaza edilmesi, bayat ekmeğin değerlendirilme yöntemleri hakkında bilgi sahibi olunmaması gösterilebilir. İsrafın önüne geçmek için ihtiyaç fazlası ekmeğin satın alınması ve üretilmesinin durdurulması, doğru saklama yöntemlerinin öğretilmesi gerekmektedir. ‘Ekmek İsrafını Önleme Kampanyası’nın amacı; israf konusunda toplumsal duyarlılık oluşturmak, israfı önlemek, ihtiyaç kadar alım ve üretimini sağlayıp, bayat ekmeğin değerlendirme yöntemleriyle toplumu bilgilendirmektir. Ekmek her sofraya giren ve herkes tarafından tüketilen temel gıda olduğu için, hedef kitle toplumun bütünüdür. Bilinçli tüketim kazandırmak adına çocuklar ve kadınlar bu konuda çok büyük önem verilmesi gereken kesimdir. Ekmek alırken kişi sayısı, yemek ve evde bulunan ekmek miktarı dikkate alınmalıdır. Ekmeğin muhafaza edildiği ortam temiz, serin, karanlık ve kuru olmalıdır.”

Konuşmaların ardından, Ekmek İsrafını Önleme Kampanyası Şiir Yarışması’nda 3. olan, OMÜ Gıda Mühendisliği Bölümü öğrencisi Merve Eser, “Sofranın Baş Tacı” adlı şiirini okudu.

Panel, panelistlere plaket takdim edilmesinin ardından düzenlenen çekilişte öğrencilere hediye dağıtılmasıyla sona erdi.