Namus cinayetleri anketi
ANKARA (İHA) - Namus ve töre cinayetlerinin en çok görüldüğü Güneydoğu halkı, namusu 'kadının ta kendisini' olarak tanımlıyor. Bölge halkının yüzde 40'a yakını 'Zina yapan bir kadın öldürülmeli' derken, kadının cezasının kocası tarafından verilmesinin daha uygun olacağı görüşü savunuluyor. Halkın neredeyse tamamı zina eden kadının, kendi yakınları da olsa öldürülmesinden yana.
8 Mart Dünya Kadınlar Günü öncesinde yapılan bir anket, namus ve töre adına işlenen cinayetlere ışık tutuyor. Kadın Merkezi (KA-MER) ile Diyarbakır ve Mardin valiliklerinin ortak anketi, namus cinayetleri konusunda ilginç sonuçlar ortaya koydu. İngiltere Dışişleri Bakanlığı tarafından finanse edilen ve British Council'ün organize ettiği 'Namus Adına İşlenen Cinayetlerin Önlenmesi İçin Stratejilerin Geliştirilmesi ve Yürütülmesi Kampanyası' çerçevesinde yapılan anket, halkın "namus" kavramını nasıl ele aldığına açıklık getiriyor.
Diyarbakır ve Mardin'de toplam 423 kişiyle yapılan ankete katılanların yüzde 46.3'ü şehir merkezleri, yüzde 16.3'ü Kürt kökenli vatandaşların ağırlıklı yaşadığı köyler, yüzde 22'si Zaza köyleri, yüzde 7.1'i Arap köyleri ve yüzde 8.3'ü de Alevi köylerinde yaşıyor. Yüzde 78.5'i erkek, yüzde 21.5'i de bayan olan katılımcıların yüzde 53.4'ü evli, yüzde 44.'si bekar, yüzde 1.9'u da dul. Toplam 12 sorudan oluşan anket, 'Namus nedir?' sorusuyla başlıyor. Katılımcıların yüzde 32.9'u namus için 'karım, bacım, annem ve ailem' yanıtını verdi. Namus, 'erkeğin şerefi' diyenler yüzde 13.7'de, 'kadının iffeti' diyenler ise yüzde 10.2'de kaldı. 'Namussuzluk nedir?' sorusuna ise ankete katılanların yüzde 48.5'i 'kadının zina yapması', yüzde 10.6'sı 'kadının bekaretini kaybetmesi', yüzde 12.3'ü 'kadının bekaretini kaybetmesi ve zina yapması' cevabını verdi.
"ZİNA EDEN KADIN ÖLDÜRÜLMELİ" Katılımcıların yüzde 83'ü, aile zoruyla evlenen bir kadının, karısını kaybetmiş teyzesinin oğluyla zina yaparken yakalanması durumunda kesinlikle bir cezaya çarptırılması gerektiğini belirtti. 'Nasıl cezalandırılmalı?' sorusuna verilen cevaplar ise meydana gelen pek çok cinayetin kaynağında yatan zihniyete açıklık getiriyor. Bu soruya, katılımcıların yüzde 37.4'ü 'öldürmek' yanıtını verirken, 'boşanırım' diyenler yüzde 25.8'de, 'intihar etmesini sağlarım' diyenler yüzde 3.3'te, 'zehirlerim' diyenler yüzde 1.9'da, 'aç bıkarım' diyenler yüzde 1.2'de kaldı. 2'er kişi de, zina eden kadını ahıra kilitleyeceğini ya da burnunu keseceğini söylerken, 3 kişi de taşlayacağını belirtti.
Kadını kimin cezalandırması gerektiği yönündeki soruya verilen cevaplar ise şöyle:
"Kocası yüzde 64.3, hukuk yüzde 5.4, şeriat yüzde 3.3, ağabey yüzde 2.6, herkes yüzde 0.9, kendi vicdanı yüzde 0.7."
Katılımcıların yüzde 76'sı, bu kadının kendi yakınları olması halinde bile kararlarının değişmeyeceği yönünde görüş belirtti.
