NATO liderleri, Rusya'nın Ukrayna'ya askeri müdahalesini ele almak için olağanüstü zirvede bir araya geldi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, NATO'nun devlet ve hükümet başkanları seviyesinde videokonferans yöntemiyle gerçekleştirdiği olağanüstü zirvenin açılış konuşmasını yaptı.
Aylardır yapılan uyarılara ve diplomatik çözüm çabalarına rağmen Rusya'nın, Avrupa kıtasında barışı bozduğunu vurgulayan Stoltenberg, "İşgalin tek sorumlusunun Rusya olduğunu" ifade etti.
Stoltenberg, Rusya'yı askeri harekatını derhal durdurmaya çağırarak, İttifakın Ukrayna'nın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne desteğini yineledi.
Zirveye Avrupa Birliği, Finlandiya ve İsveç liderleri de katıldı.
Kritik toplantı sonrası NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg toplantının ardından kameraların karşısına geçti. Stoltenberg, "Rusya, Avrupa’da barışı paramparça etti. Ukrayna halkı özgürlük için savaşıyor. Trajik can kaybını, acıları ve yıkımı kınıyoruz” dedi.
Rusya’ya diyalog çağrısı yapan Stoltenberg, "Bu anlamsız savaşı durdurmak için Rusya’yı saldırıyı derhal durdurmaya, tüm birliklerini Ukrayna’dan çekmeye ve diyalog yoluna geri dönmeye çağırıyoruz” ifadelerini kullandı.
Stoltenberg, "Rusya, Avrupa güvenlik düzenine açıkça karşı çıkıyor ve hedeflerini gerçekleştirmek için güç kullanıyor. Putin’in saldırganlığı sürdürme kararı, Rusya’nın önümüzdeki yıllarda ağır bedeller ödeyeceği korkunç bir stratejik hatadır. Hem Rusya hem Belarus eylemlerinden sorumlu tutulacaktır" dedi.
Stoltenberg, "Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı karşısında, NATO müttefikleri savunma planlarını harekete geçirdi. 30’dan fazla yerde faaliyet gösteren 100’den fazla jetimizle karada ve havada NATO müdahale unsurlarını konuşlandırıyoruz." dedi. Her müttefiki korumak için NATO’nun "ne gerekiyorsa yapacağını" söyleyen Stoltenberg, "Güçlü bir transatlantik bağ olmadan Avrupa’da güvenlik yoktur." şekilde konuştu.
Stoltenberg, Kiev’in düşebileceği konusunda, "Ukrayna tamamen işgal altında. Bu öngörülemeyen bir durum, ne olacağını söyleyemeyiz" açıklamasında bulundu. Stoltenberg, "Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı Ukrayna’ya saldırmaktan çok, Avrupa güvenlik düzenine yapılmış bir saldırıdır. Müttefiklerimizi korumak için herşeyi yapacağız" şeklinde konuştu.
Toplantı sonrası yayınlanan ortak bildiride, NATO Liderleri Rusya’yı kınadıklarını açıkça belirterek, "Bugün, Avrupa-Atlantik güvenliğine onlarca yılın en büyük tehdidini tartışmak için bir araya geldik. Rusya’nın Belarus tarafından desteklenen tam ölçekli Ukrayna işgalini mümkün olan en güçlü şekilde kınıyoruz." dedi. Liderler, "Rusya’yı askeri saldırısını derhal durdurmaya, tüm güçlerini Ukrayna’dan çekmeye ve seçtiği saldırganlık yolundan geri dönmeye çağırıyoruz. Bağımsız, barışçıl ve demokratik bir ülke olan Ukrayna’ya yönelik uzun süredir planlanmış olan bu saldırı vahşi, tamamen sebepsiz ve haksızdır" açıklamasında bulundu.
Bildiride, "Rusya’nın eylemlerinin neden olduğu trajik can kaybı, muazzam insani acı ve yıkım karşısında üzüntü duyuyoruz. Avrupa kıtasındaki barış temelden sarsıldı. Dünya, Rusya’yı ve Belarus’u eylemlerinden sorumlu tutacak." denildi. NATO Liderleri ayrıca ortak bildiride, tüm devletleri Rusya’nın saldırısını kınamaya çağırdıklarını ifade etti.
NATO Liderleri, "Bu çatışmanın tüm sorumluluğu Rusya’ya aittir. Rusya, NATO ve Müttefikler tarafından kendisine defalarca sunulan diplomasi ve diyalog yolunu reddetti. Birleşmiş Milletler (BM) şartı da dahil olmak üzere uluslararası hukuku temelden ihlal etti” açıklamasını yaptı.
Rusya’nın eylemlerini NATO-Rusya Kurucu Yasası’nda yer alan ilkelerin açık bir reddi olduğunu belirten NATO Liderleri, "Yasa kapsamındaki taahhütlerinden uzaklaşan Rusya’dır" dedi.
Bildiride "Başkan Putin’in Ukrayna’ya saldırma kararı, Rusya’nın önümüzdeki yıllarda hem ekonomik hem de siyasi olarak ağır bir bedel ödeyeceği korkunç bir stratejik hatadır. Rusya’ya şimdiden eşi görülmemiş büyüklükte yaptırımlar uygulandı. NATO, ortaklar ve Avrupa Birliği (AB) de dahil olmak üzere diğer uluslararası kuruluşlarla yakın işbirliği yapmaya devam edecektir" denildi.
Ortak bildiride liderler, "Ukrayna’nın demokratik olarak seçilmiş cumhurbaşkanı, parlamentosu ve hükümetiyle ve vatanlarını savunan cesur Ukrayna halkıyla tam dayanışma içindeyiz. NATO, her ulusun kendi güvenlik düzenlemelerini seçme hakkı da dahil olmak üzere, Avrupa güvenliğini destekleyen tüm temel ilkelere bağlılığını sürdürmektedir. Ukrayna kendini savunmaya devam ederken, biz de Ukrayna’ya siyasi ve pratik destek sağlamaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Liderler ,"Ukrayna’nın karasuları da dahil olmak üzere uluslararası kabul görmüş sınırları içinde bağımsızlığına, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne olan sarsılmaz desteğimizi yineliyoruz. Bu ilkeli duruşumuz asla değişmeyecektir" dedi.
Liderler, "Kendimizi bir dizi beklenmedik duruma yanıt vermeye hazırlamak ve ittifak topraklarını güvence altına almak için, NATO’nun savunma planlarını etkinleştirdik. Şimdi İttifak’ın doğu kısmına önemli ilave savunma kuvvetleri konuşlandırıyoruz." dedi.
Bildiride, "Washington Antlaşması’nın 5. Maddesine olan bağlılığımız da kararlıyız. Tüm Müttefikleri korumak ve savunmak için birleşmiş durumdayız. Özgürlük her zaman baskıyı yenecektir" denildi.
Milli Savunma Üniversitesi'nden zirveye bağlanan Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik eşlik etti.