"Ne yiyip ne içeceğiz, zehirleneceğiz"

Kütahya’nın Tavşanlı ilçesi yakınlarındaki Eti Gümüş A.Ş’deki siyanür gerilimi, işçilerle köylüleri karşı karşıya getirdi.
Eti Gümüş A.Ş’nin atık havuzlarında meydana gelen yıkımın ardından siyanür tehdidi ile karşı karşıya kalan köylüler, dün de tesislerin kapısına geldiler. Köylüler, kapıya geldiklerinde yoğun güvenlik önlemlerinin dışında bir de fabrika işçilerinin tepkisiyle karşılaştılar. Fabrikanın kapatılmamasını isteyen işçiler bir anda gerilimin tarafı oldular. İşçilerin bazıları, köylüleri fabrika içine alarak durumu göstermek isterken, bazılara da tepkilerini sert bir şekilde dile getirdiler.

Fabrika kapatılsın

Tesislere 5 kilometre mesafedeki Köprüören Köyü’nden gelen 74 yaşındaki Fatma Zehra Taşkın işçilerin önüne geçerek, fabrikanın tamamen kapatılmasını istedi. Fatma nine, “Bu siyanür sızarsa biz ne ekeceğiz, ne yiyeceğiz, hayvanlarımız ne olacak. Zehirleneceğiz” diye isyan etti. Bunun üzerine işçilerin bir bölümü Fatma Nine’yi içeri alarak durum hakkında bilgi verdiler.

Siyanürden ölen yok

Şirketin Üretim Müdürü Orkun Elgin, 25 yıldır çalıştığını belirterek, “Siyanürden bugüne kadar kimse ölmedi. Ben üç kez çamurun içine düştüm. Herhangi bir şey olmadı. Şu anda üretim durdurulmuş durumda. Zaten patron istese bile ben çalışmam. Ama güçlendirme çalışmaları bittikten sonra üretime devam edeceğiz” dedi.

Tehlike abartılıyor

Tesislerde dün inceleme yapan Osmangazi Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölüm Başkanı Hüseyin Özdağ, tehlikenin abartılan boyutlarda olmadığını belirterek, “Evet mevcut bir risk var. Ama hayati tehlike boyutunda değil. Gördüğüm kadarıyla önlemler alınıyor. Ancak yeterli iletişim kurulamadığı için herkes tedirgin olmuş. Çalışmalar halen sürüyor” diye konuştu.

Vali: Havuz bitiyor
Kütahya Valisi Kenan Çiftçi de tamamlanmamış 3 milyon 500 bin metreküp kapasiteli 5 numaralı havuzun, 10 günde bitirileceğini açıkladı. Valilikte basın toplantısı düzenleyen Çiftçi, “5 numaralı havuza jeomembran serilmesi ve kil döşenmesi başladı, 10 günde bitirilecek. Barajın etrafında, büyük yağmur hendekleri var. Üstten yağan yağmur tabii ki baraja giriyor. 5 numaralı havuz tamamlandığında yağmur suları buraya verilecek” dedi.

Koza Altın: Bizim havuz 9 şiddetinde depreme dayanıklı

TMMOB Çevre Mühendisleri Odası’nın Kütahya’da meydana gelen çevre felaketinin daha büyüğünün Bergama’da meydana gelebileceğine ilişkin açıklaması üzerine Koza Altın İşletmeleri Genel Müdür Yardımcısı Hayri Öğüt, iddianın doğru olmadığını belirtti. Öğüt şunları söyledi: “Bergama Ovacık Havuzu Atatürk ve Keban Barajları’na oranla iki kat güvenlik katsayısı içermektedir. Atık havuzu, 100 yıllık deprem ve meteoroloji kayıtları incelendikten sonra projelendirilmiş, DSİ tarafından onaylanmış ve inşaatı DSİ kontrolünde yapılmıştır. 9 şiddetinde bir depreme dayanacak şekilde kaya dolgulu olarak inşaa edilmiştir. Aşırı yağışlardan etkilenmemesi için, AB standartlarında istenen kuşaklama kanalları ile çevrelenmiştir. 10 yıldan beri her ay, İzleme Denetleme Kurulu tarafından denetlenmektedir. Ovacık Altın Madeni’nin gerek işletme öncesi, gerek işletme esnasında, gerekse maden kapanma ve rehabilitasyon süreçlerinde çevre ve insan sağlığına en küçük bir zararının olmayacağı kanıtlanmıştır.”

Siyanür gerilimi

ETİ Gümüş A.Ş. tesislerinin kapısına gelen köylüler, yoğun güvenlikle karşılaştı. Tesisin demir kapısının gerisinde de işçiler toplandı. Fabrikanın kapanmasını istemeyen işçilerle, köylüler arasında karşılıklı tartışma yaşandı.

Bölgeyi boşaltın

ÇEVRE Mühendisleri Odası Başkanı Murat Taşdemir ise beklenen yağışa dikkat çekerek, şunları söyledi: “Kütahya ve Eskişehir’de hastanelere panzehir gönderilmeli. Yarın (bugün) metrekareye 20 kilo yağış düşecek. Havuzlara ise 22 bin ton yağış düşmesi bekleniyor. Bu başlı başına bir felaket. Barajların yarın yıkılma ihtimali çok yüksek. Son uyarımızı yapıyoruz, bölgeyi hemen boşaltın. Buradaki felaket geçen yıl Macaristan’da yaşanan felaketin 25 katı. Orada 1 milyon metreküp zehirli atık vardı, burada 25 milyon ton siyanürlü atık su bulunuyor. ODTÜ 2 ay önce bu felaketi görmüştü. Kapasite 360 tona çıktı, atık miktarı 3 katına çıktı. Baraj aynı baraj. Çevre ve Orman Bakanlığı bunu görüyor mu?”

Küçük: Tesis zehir saçmaya devam ediyor

Önceki gece işletmeye 7 kilometre uzaklıkta, 340 hanede 650 kişinin yaşadığı Köprüören’de köylüleri bilgilendiren TMMOB Metalurji Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Cemalettin Küçük de şöyle konuştu: “Barajın üzerinden buharlaşma var. Bu, hidrojen siyanür buharlaşmasıdır. Hidrojen siyanür, çok zehirli bir gazdır. Hidrojen siyanürün çözdüğü kimyasallar, besin zincirine, oradan da insan vücuduna karışmaktadır. Bu tesis baraj dursa bile zehir saçmaya devam ediyor.”